BLOG
Breinkennis
Blogs over alles wat met breinkennis te maken heeft.
Half juli 2022. Voor velen staat de zomervakantie voor de deur. Een welkome vakantie na een periode van Corona, natuurstormen, personeelsschaarste, hoog ziekteverzuim, torenhoge inflatie, snel oplopende rentes en veel onrust in de maatschappij.
Hoe is het gegaan het afgelopen half jaar? Goed, redelijk of slecht? Op wat baseer je je antwoord? Op basis van gevoel of op basis van een concreet plan met objectieve cijfers en doelen? Vaak zien we dat dit het eerste is waarbij velen “leven in de waan van de dag”. Wat is jouw plan? Hoe waren jouw doelstellingen en hoe kijk jij uit naar het komende half jaar? Want “als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”. We blijven dit herhalen, omdat we enorm geloven dat jouw plan het verschil kan maken tussen “gewoon leven” en “gewoon lekker leven”.
De zomervakantie biedt velen de tijd en rust om één of meerdere boeken te lezen. Welke boeken raden wij dan aan? Deze vraag krijgen wij regelmatig en daarom benoemen wij een vijftal boeken die een groot verschil kunnen maken in jouw leven.
In een tijd waarin polarisatie steeds duidelijker wordt in de maatschappij, raden wij de beststeller te lezen van Rutger Bregman: “de meeste mensen deugen”. Een fascinerend boek die een geheel ander licht laat schijnen op de geschiedenis en de basis laat zien van ons menszijn: de meeste mensen deugen. Vele psychologische onderzoeken uit het verleden die laten zien dat wij als mens in bepaalde omstandigheden zouden veranderen in “beesten”, zijn gemanipuleerd en kloppen van geen kant. Juist de zachte kant van de mens komt steeds naar voren. Wat een zegen en wat een vertrouwen mag dit boek geven voor de toekomst!
Vervolgens het boek van onze vriend en inspirator Remco Claassen: Wij, de psychologie van het gunnen. Het boek start met een samenvatting van zijn eerdere boek “Ik”. Vaak spreken wij over een plan maken, maar hoe maak je een plan? Hoe weet je wie je wil zijn en wat je wilt bereiken? Dit wordt in het eerste deel besproken. Vervolgens wordt in het tweede deel uitgebreid besproken hoe je zorgt dat je je dromen en doelen kan behalen. Hiervoor heb je namelijk andere mensen nodig en daarmee ontstond het Remco woord: “manipuhelpen”. Met de breinkennis die we tegenwoordig kennen is het interessant hoe treffend dit woord in de praktijk werkt. Een absolute aanrader dus voor degenen die hun plan nog willen maken en willen weten hoe ze anderen kunnen inzetten om hun doelen te bereiken.
Energie en vitaliteit is essentieel om te kunnen veranderen en “gewoon lekker te leven”. Dat weten we allemaal. Wat is de belangrijkste factor om een vitaal leven te hebben? Voldoende bewegen, meditatie, gezond eten? Allen belangrijk, maar uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat alles valt of staat met: voldoende en goed slapen! Het boek van Matthew Walker “slaap” is een absolute must om te lezen. Hoe zorg je dat je ’s morgens fris en uitgeslapen wakker wordt? Hoeveel uur slaap heb je nodig en waarom? Antwoorden worden duidelijk gegeven en met praktische voorbeelden onderbouwd.
In een tijd dat het lastig personeel vinden en binden is, zijn wij teruggegaan in onze geschiedenis. In het jaar dat ons bedrijf ontstond (2007) was de reden een nieuwe manier van werken in de financiële wereld. Een inspiratiebron was hierbij het Engelstalige boek “the dream manager” van Matthew Kelly. In dit boek wordt een simpel idee uitgelegd om het personeelsprobleem op te lossen. Een oplossing die zo simpel is en wellicht daarom nog veel te weinig wordt toegepast. Maar wij geloven erin! Uit onderzoek van Gallup blijkt dat ruim 80% van het personeel niet echt betrokken is bij het werk dat ze doen met het gevolg dat “jobhoppen” naar een andere werkgever die beter betaald, meer vakantiedagen biedt of andere secundaire arbeidsvoorwaarden biedt, logisch is. Waarom zou personeel bij jou werken? De oplossing? Luister naar de doelen, dromen en wensen van je mensen en help ze deze te bereiken door hun financieel levensplan te faciliteren Zo simpel is het en wat een geweldige impact had het in het voorbeeldbedrijf beschreven in het boek. Een schoonmaakbedrijf waarbij jaarlijks meer dan 100% van het aantal mensen vertrok en dus hoge kosten gemaakt werden om nieuwe mensen te werven. Een vraag aan een personeelslid waarom zij al jaren werkte bij het bedrijf werd beantwoord met haar doel de eerste persoon te kunnen zijn in de familie om een huis te kopen. Daarom gaat ze met een lach naar haar werk. Haar doel helpen te realiseren werd het doel van het bedrijf!
Vervolgens werden meerdere financieel planners aangenomen om de dromen van al het personeel helder te krijgen en te kijken hoe deze (financieel) gerealiseerd konden worden. Volgens ons een interessant idee om personeel te vinden en binden in deze tijd.
Ten slotte eindigen wij met het boek van Kees Klomp: de betekeniseconomie. De wereld zoals we deze met zijn allen hebben gecreëerd, raakt op haar einde. De situatie is niet houdbaar. We hebben economie geleerd als in het woord welvaart: Omzet, winst en groei. Twee andere factoren worden totaal vergeten: welzijn en welbevinden! Daar ligt het advies van Kees: onderneem vanuit de drie W’s (welvaart, welzijn en welbevinden). Zorg dat je bedrijf winst maakt, maar tegelijk ook zorgt voor het welbevinden van het individu en zorgt voor de welzijn van de maatschappij. Zorg dat je bedrijfsstrategie voldoet aan alle drie deze waarden. Hiermee ontstaat een bestendig bedrijfsmodel waarbij vooral ook de jongere generatie zich zal aangetrokken voelen.
Vijf aanraders te lezen dus deze vakantie. Een ieder een fijne tijd gewenst met veel rust en inspiratie. Uiteraard zijn wij gewoon open tijdens de vakantieperiode maar zal de bezetting wat minder zijn dan gebruikelijk. De inspiratieblog zal ook met vakantie gaan de komende drie weken. Tot daarna.
Waarom reageren velen gestrest, geïrriteerd of gefrustreerd als het even niet gaat zoals ze willen? Waarom blijven enkelen kalm, beleefd en rustig? We begrijpen allemaal dat het laatste veel beter is. Beter voor onze gemoedstoestand, energie, gezondheid en denkend vermogen. Op zoek dus naar de sleutel van die “enkelingen”.
Een lang weekend deed ik mee aan een symposium van het HeartMath Institute. Het onderwerp van het 3-daagse symposium was het verminderen van stress in stressvolle situaties, het beter keuzes kunnen maken bij stress en zorgen voor een betere interactie met de ander bij stress. Uit 40 landen waren er deelnemers dus de spreektaal was Engels. Vele hoogleraren deelden hun kennis en inzichten. Soms pittige kost dus, maar graag deel ik mijn conclusies.
We leven in een snel veranderende wereld en worden geconfronteerd met veel ellende (Covid, oorlog in Oekraïne, inflatie). Logisch dat ons brein gevuld is met deze ellende en logisch dat er veel stress zit in de wereld. Stress is slecht voor onze energie, humeur en gezondheid. Stress heeft namelijk een slechte invloed op ons immuunsysteem. En juist dit immuunsysteem hebben we momenteel zo hard nodig. Covid lijkt enigszins weg, maar nu worden we geconfronteerd met een griepepidemie (die bestaat dus toch ook nog).
Wat kunnen we hiertegen doen? Wat zijn de wetenschappelijke inzichten? Het goede nieuws is dat er wetenschappelijke bewijzen zijn dat gezonder, vrolijker en energieker leven kan d.m.v. “simpele” ademhalingstechnieken. Deze technieken werden tijdens het symposium toegelicht en geoefend. Het blijkt dat er een rechtstreeks verband is tussen ons hart en onze hersenen. Als we ademhalen en bewust onze gedachte plaatsen in ons hart, worden we rustiger. Combineer dit met het denken aan fijne emoties als liefde, compassie, verbondenheid en je “hartritme variabiliteit” zal verbeteren. En deze variabiliteit is kenmerkend voor een gezonde lichaam en geest. Dit kan dus getraind worden. De bewijzen zijn enorm!
Nadeel is dat het niet zomaar gaat en dat dagelijks oefenen een vereiste is. Er zijn vele technieken en mogelijkheden die een enorm verschil in je dagelijkse leven kunnen maken.
Met welke gedachte sta je op en met welke gedachte ga je naar bed? Denk hier eens over na. Bedenk vervolgens met welk gevoel en gedachte je wil opstaan en naar bed gaat. Dit kan je trainen. Als je een belangrijke afspraak hebt of je hebt een bespreking met iemand die je “niet zo ligt”, zijn er ook oefeningen (visualiseren) om rustiger te kunnen blijven tijdens de ontmoeting. Hiermee behoud je meer toegang tot je intelligentie en creativiteit en de uitkomst op je gesprek of bijeenkomst zal vele malen beter zijn.
Tijdens het symposium konden we de hartritme variabiliteit meten en zag ik het enorme verschil als ik bewust rustiger ging ademhalen vanuit mijn hart. Klinkt wat zweverig? Dat vind ik ook nu ik het zo opschrijf. Maar toch: het positieve effect is enorm.
Onlangs heb ik een gesprek gehad met iemand die een onderzoek deed bij een prof voetbalclub waarbij de techniek van ademhalen werd toegepast. Bewezen werd dat door deze ademhalingstechnieken te gebruiken er betere resultaten ontstaan. Welk enorm effect kan dit hebben op jouw “gewoon lekker leven”? Welk effect kan dit hebben op vele overleggen binnen het bedrijfsleven waarbij stress aanwezig is en de kans op “foute” keuzes dus groot is? Wat kan dit thuis betekenen voor onze relaties?
Na drie dagen is mijn conclusie in ieder geval: we kunnen onszelf trainen om ook in moeilijke omstandigheden niet te kiezen voor de muur van weerstand maar ons lichaam zo te programmeren dat ze een brug van mogelijkheden ziet.
Wordt vervolgd. Geïnteresseerd in meer inzichten? Laat het vooral weten.
Waar gaat de wereld naartoe? Waar wil jij dat jouw wereld naartoe gaat? Welke invloed heb jij?
Covid is enigszins achter de rug, maar we worden direct geconfronteerd met andere ontwikkelingen. 6 stormen achter elkaar in Nederland en dan het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Vreselijk! Wat is er aan de hand? Is het puur toeval dat dit alles samenkomt of een logisch gevolg van de wereld die de mens heeft gecreëerd? Hopen op het eerste, maar realistisch bekeken natuurlijk het tweede. De laatste maanden heb ik me verdiept in dit tweede waarmee ik vooral hoop, vertrouwen en energie kreeg voor een andere toekomst. Hierbij mijn bevindingen en visie voor iedere ondernemer, medewerker, leraar, bestuurder, vader en moeder,….eigenlijk voor iedereen.
Eerst: hulde aan Kees Klomp, professor aan de universiteit in Rotterdam. Met Kees kwam ik voor het eerst in contact via mijn ambassadeurschap van het New Financial Forum. Kees sprak vol vuur, liefde en passie over de “betekeniseconomie”. Zijn verhaal is scherp, onderbouwd, pijnlijk en tegelijk hoopgevend. De ultra korte samenvatting:
De wereld die wij als mens hebben gecreëerd, heeft geen enkel bestaansrecht meer. Wij hebben de afgelopen decennia geleefd alsof wij als mens “boven” de natuur staan. Welvaartsgroei, ofwel meer omzet, meer winst was het enige doel. Uit onderzoeken blijkt dat sinds de jaren 60 vorige eeuw jaarlijks de welvaart toenam in ons land, maar dit ten koste ging van ons welzijn.
Dat de wereldwijde groei, gemeten in bruto binnenlands product, jaarlijks toenam is een feit. Maar we kunnen concluderen dat deze groei enorm ten koste is gegaan van de natuur, de mens, de dieren, onze planeet. Tot hier en niet verder, lijkt een logische keuze. Maar macht en geld is zo geprogrammeerd in ons gedrag en daarbij komt dat korte termijn geluk en plezier belangrijker is dan de lange termijn ellende dat we maar niet willen of kunnen veranderen. De mens gaat dus gewoon door. Momenteel zie ik weer vele vliegtuigen in de lucht, bespottelijk goedkope vliegtickets en iedereen die juicht dat we weer naar ons “normaal” kunnen van voor de Covid. Maar de natuur roept steeds harder! Bosbranden, stormen, overstromingen. En hoe reageren wij als mens? We starten een oorlog, geven elkaar de schuld en vechten letterlijk en figuurlijk tot alles en iedereen kapot is. Daar zijn we hard op weg naartoe.
Stop! Heb hoop! Er groeit een nieuwe generatie jongeren op. De eerste generatie die het minder zal gaan hebben dan hun ouders. Maar deze generatie gaat de hoop zijn voor een andere wereld. Deze generatie kiest niet voor winstmaximalisatie, maar kiest voor bestaansrecht. Bestaansrecht om te kunnen leven hier op aarde: de existentiële economie, ofwel betekeniseconomie. De komende decennia gaat de wereld sneller veranderen dan ooit. Enigszins door de verandering van het klimaat en anderzijds door de mensen die niet meer accepteren dat we doen wat we altijd deden. Verandering is een feit! De vraag aan jou: hoe ga jij hiermee om?
Enorm veel energie krijg ik van de nieuwe generatie jongeren en dat terwijl veel ondernemers, maar ook leraren en ouders juist over hen klagen. Ze begrijpen hen niet. Mijn advies: verdiep je eens in hun situatie. Wat kan je hen bieden? Begrijp dat zij zich echt zorgen maken over hun wereld over 50 jaar. Zij leven dan nog! Hebben hun kinderen dan nog bestaansrecht? Wat heb jij de jongeren te bieden om te werken aan een nieuwe wereld? Kees Klomp komt voor ondernemers met de drie W’s. Welvaart, welzijn en welbevinden.
Welvaart is winst maken waarbij het paradigma in de betekeniseconomie niet het creëren is van winstmaximalisatie, maar voldoende winst maken om te kunnen bestaan. Het meerdere? Investeren in welzijn en welbevinden. Welzijn wordt daarbij gezien als van betekenis zijn voor de gemeenschap. Hoe kan ik de wereld om mij heen mooier en beter achterlaten? En ten slotte: welbevinden: hoe creëer ik geluk voor mezelf en de mensen die bij mij werken, kopen, leveren, etc.?
Voor de ondernemers onder ons ligt een prachtige uitdaging: feit is dat we moeten veranderen, maar met de inzichten die Kees Klomp ons brengt, hebben we handvatten om onze toekomst pro actief in te kunnen richten. Gebruik hierbij de drie W’s. Welke invulling hebben de drie W’s in jouw bedrijfsplan en waarom zouden jongeren het fantastisch vinden om hieraan mee te werken? Ik geloof oprecht dat jouw personeelsprobleem daarmee tot een einde kan komen.
Ik ben geraakt door de inzichten van de betekeniseconomie en met Gewoon Lekker Leven zullen wij de inzichten delen waar gewenst. Er is veel ophef in de wereld. Er is veel weerstand. Maar bovenal zijn wij allen mens en houden wij allen van onze kinderen. Dit geldt ook voor de Russen waarover we hier in het Westen een duidelijke mening hebben momenteel. Het is gemakkelijk te oordelen, maar de uitdaging van morgen en overmorgen is over te gaan tot verbinden. En wat verbindt ons in ieder geval? de liefde voor onze kinderen en daarmee voor een bestendige toekomst.
Afgelopen zaterdag herkende ik bij de bakker een ondernemer (winkelier in de detailhandel) achter zijn mondkap en vroeg hem hoe het ging. Goed gaf hij aan. En wat is dan goed bedacht ik me en overwoog door te vragen. Is het gepast om hier bij de bakker te vragen hoe het echt gaat? Iets in mij kwam los en stelde de vraag: wat doet je omzet deze weken? Ik schrok echt van het antwoord: 95% minder dan normaal. Zijn er dan geen inkomsten online? Minimaal dus! Hopen op een passende regeling van de overheid en hopen dat de lockdown snel wordt beëindigd. Dat is het antwoord van deze ondernemer.
Wat vinden wij van alle maatregelen en huidige situatie?
Complex en uitdagend. Onrechtvaardig en logisch. Alles en niks. Het is onmogelijk volgens ons om echt wat van de situatie te vinden. Welke informatie hebben wij om de juiste conclusie te trekken? Wie zijn wij om te denken dat wij het antwoord hebben terwijl allerlei specialisten tegenstrijdige geluiden laten horen? Hebben wij dan geen enkele mening? Natuurlijk wel, maar wij beseffen dat het straks achteraf erg gemakkelijk zal zijn om “schuldigen” aan te wijzen en te concluderen dat vele “fouten” gemaakt zijn. Wat vinden wij dan wel?
De wereld laat zien dat de maatschappij zoals deze is gecreëerd haar houdbaarheidsdatum nadert. Naar Londen kunnen vliegen voor nog geen 50 euro, altijd al het eten beschikbaar in supermarkten, ieder huishouden twee auto’s, T-shirts te koop voor 3,95 euro, armoeden in grote delen van de wereld. Afgelopen week overstroomde de “boulevard” van Wemeldinge. Een deskundige stond te praten met een wethouder van Kapelle en ik ving op dat de komende decennia de waterspiegel met twee meter gaat stijgen. Dat geeft desastreuze gevolgen voor een ieder in Wemeldinge en Kapelle. En wat is het antwoord volgens de deskundige? Geen! Geen actie, geen dijkverhogingen, geen extra geld.
Het is tijd dat we realiseren dat de huidige wereld anders moet en dat we onze energie stoppen in wat wel kan in plaats van in zeuren op zaken waar we nu geen invloed op hebben. Uiteraard begint dit door te zorgen voor een stevig fundament. Hoe sta je er financieel voor? Heb je een buffer opgebouwd en hoe groot zou deze moeten zijn? Als je ondernemer bent: hoe organisch kan je meebewegen met de wereld die de komende jaren enorm zal doorveranderen? Heb je slechts één verdienmodel waarbij je wellicht afhankelijk bent van een partij als de overheid? Gebruik je creativiteit en bedenk waar je nog meer waarde kan creëren. Ben je in loondienst, ben je met pensioen of sta je aan de vooravond van je carrière? Hoe stevig staat jouw (financieel) fundament waarbij de invulling van je huis met hypotheek en pensioen belangrijke pijlers zijn? Hoeveel inkomen is genoeg om nu en later geen zorgen te hebben?
Wij geloven in de lokale MKB ondernemer! De motor van de economie. Wij zien dat deze motor het zwaar heeft, maar geloven in de kracht en beweeglijkheid ervan. Zoals de natuur zich aanpast aan verandering geloven wij dat de MKB ondernemer dit ook kan en helpen daar graag bij. Een financieel fundament bouwen….daar weten wij veel van af vinden wij. Hoe maak je een plan voor de toekomst waarbij een nieuwe vorm van bestaansrecht gecreëerd mag worden en welzijn prevaleert boven welvaart? Daar hebben we vele mooie gedachtes bij. Koop lokaal, werk lokaal samen, steun elkaar. Polariseren is gemakkelijk maar verbinden is veel mooier. Het begint bij gunnen, lief hebben en van waarde willen zijn. Daar gaan we voor en daar staan we voor: voor iedereen!
Met plezier klankborden we over bovenstaande en ken je ondernemers of anderen die behoefte hieraan hebben? Laat het ons weten en met energie en plezier staan we voor hen klaar.
Om het financieel fundament als basis te hebben, sturen wij hierbij de nieuwsbrief mee met vele financiële en fiscale weetjes voor 2022. Veel wijsheid gegund!
Will Smith, volgens velen de meest succesvolle acteur ooit en tevens succesvol rapper. Wie kent hem niet? Wie heeft geen film van hem gezien en (generatiegenoten) wie heeft niet gelachen tijdens de televisieserie “The Fresh Prince of Bel-Air”? Wie kan een betere inspiratiebron zijn voor een succesvol 2022 dan Will Smith, want Will Smith is toch één en al succes….of toch niet?
Van Sinterklaas ontving ik het boek “Will” en tijdens de Kerstvakantie ging ik deze eens rustig lezen. Mijn verwachting was een boek vol succesverhalen en inzichten hoe te komen tot dit succes. Maar al snel had ik door: dit boek is anders en ondertussen is het mijn persoonlijke top 10 van geweldige en meest inspirerende boeken binnengestormd.
Will spreekt zeer open, kwetsbaar en moedig in zijn boek welke hij met Mark Manson (bestseller auteur van o.a. “The Subtle Art of Not Giving a F*ck”) schreef. Een oprechte inkijk volgens mij in zijn leven waarbij bewust en/of onbewust een rode draad ontstond van zijn levenslessen welke ik graag deel in deze “nieuwjaarsblog”.
Will groeit op onder militaristische opvattingen van zijn vader en met de liefde van zijn moeder. Huiselijk geweld was volop aanwezig waarbij Will’s moeder opvatting was: “Je kan mijn lichaam wel slaan, maar ik bepaal zelf wel of het pijn doet”. Zo sterk wilde Will ook zijn en volgens hem was iedereen in zijn gezin zo sterk (vader, zussen en broer), behalve hij. Hij was de zwakkeling, de lafaard. Hoe te overleven binnen dit gezin? Niet door sterk te zijn dus. Will koos ervoor grappig te zijn. Will wilde zijn vader kalmeren en dat lukte regelmatig door “grappig” te zijn. Grappig zijn werd een overlevingsmechanisme voor het gezin. De entertainer Will Smith is geboren!
Een interessante les die Will leerde was op zijn 11e levensjaar. Zijn vader had besloten dat Will en zijn jongere broer een muur moesten bouwen. Een jaar lang moesten Will en zijn broer werken aan die muur. Elke dag na school, elk weekend, elke feestdag. Er leek geen eind te komen aan de muur, totdat Will een inzicht kreeg: richt ik me op het bouwen van de muur, dan lijkt het een eindeloos proces. Richt ik me op die éne volgende steen, dan is het veel gemakkelijker. Eén steen metselen was geen probleem voor de jonge Will en steen voor steen werd na een jaar uiteindelijk de muur “opgeleverd”. Wat Will later allemaal gepresteerd heeft, zal ongetwijfeld hiermee te maken hebben: als iets onmogelijk lijkt (en hij heeft nogal wat “onmogelijke” prestaties geleverd), hak het proces in kleine stukken en stap voor stap wordt het onmogelijke gerealiseerd.
Winnen, entertainen, onverbiddelijkheid, discipline en een enorm arbeidsmoraal werd geprogrammeerd tot onbewust gedrag. En met welke gevolgen: Samen met Jeffrey Townes (DJ Jazzy Jeff) maakte hij meerdere platina platen. Hij was hoofdrolspeler in vele kaskrakers als Men in Black, Bad Boys, Ali, The Pursuit of Happiness,……
Will trouwde in 1992 met zijn grote liefde en werd vader. Een grote wens en het vooruitzicht om zijn kinderen te onderwijzen, te bewerken, te vormen en te voeden werd ingevuld. Het perfecte plaatje leek echt perfect. Maar was Will’s perfecte plaatje ook het plaatje van zijn vrouw? Nee dus! Een scheiding volgde inclusief dagelijkse onenigheid over de opvoeding van hun gezamenlijke zoon. Al snel hertrouwde Will met zijn huidige vrouw en ook daar waren de nodige uitdagingen. Een therapie sessie over de prioriteiten in het leven eindigde in een heftige ruzie. Will had zichzelf bovenaan staan en vervolgens zijn vrouw Jada, de kinderen en dan zijn carrière. Zijn vrouw had de kinderen bovenaan gezet, vervolgens Will, zichzelf en ten slotte familie en vrienden. Je moet toch jezelf bovenaan zetten om anderen te kunnen helpen, was Will zijn antwoord. Maar zijn emotievolle vrouw kon zich niet voorstellen dat een ouder zijn of haar kinderen niet bovenaan zou zetten.
Will had dus een duidelijk beeld van zijn “perfecte” plaatje. Winnen was daarin erg belangrijk, zelfs bij een spelletje Monopoly zo bleek. Tijdens een gezellig avondje met het gezin spelen ze het spel en ontstaat voor Will de kans zijn vrouw in het spel failliet te verklaren. Met een grote grijns op zijn gezicht toont Will zijn overwinning en tegelijkertijd stelt zijn vrouw de vraag: jij wil je vrouw, de moeder van je kinderen, tijdens een spelletje Monopoly failliet verklaren zodat ze dus niet meer mee kan spelen? Will begrijpt niks van de vraag….op dat moment.
Ook tijdens de carrière van Will veranderde niet alles in goud. Met name de reis naar “de top” betekende ook afscheid nemen van vrienden. Vrienden die goed goed genoeg vonden en niet zoals Will altijd tot het uiterste gingen. Maar de drang tot perfectie leidde wel tot enorm succes met degenen die overbleven en platen werden platina en geld stroomde binnen. Feesten, grote auto’s, juwelen werden een logisch gevolg voor de in Philly opgegroeide Will. Keerzijde was dat veel geld gespendeerd werd en tegelijk de kwaliteit van de muziek hard achteruit ging…..totdat opeens het geld op was. Niks meer, totaal aan de grond belandde Will zelfs even in de cel. De held, de meest succesvolle rapper was weer de zwakkeling, de lafaard.
En juist op dat moment ontstaat er een kans en wordt Will gebeld door producent Quincy Jones die een idee heeft voor een tv-serie. Will wordt uitgenodigd op een feest van Quincy Jones waar ook mensen als Steven Spielberg, Stevie Wonder en Lionel Richie aanwezig waren. En na binnenkomst vraagt Quincy aandacht van een ieder. Er gaat een auditie gebeuren. Wie zou auditie gaan doen vraagt Will zich af….maar al snel dringt tot hem door dat hij dat is. Will de lafaard is terug, blokkeert en fluistert tegen Quincy het niet te kunnen doen. Quincy neemt Will apart en vraagt wanneer hij er wel klaar voor is. Over een week, een maand? Zegt Will. Nu is je kans geeft Quincy aan. Wanneer zijn alle belangrijke mensen bij elkaar die kunnen beslissen of jij de rol mag krijgen? Nooit meer. 10 minuten later doet Will auditie en….krijgt hij de rol die het fundament zal zijn van zijn latere filmcarrière. Soms hebben we allemaal mensen als Quincy Jones nodig die je helpen je uit je comfort zone te gaan. En waar ontstaat de magie? Juist, buiten je comfort zone.
Samenvattend gaat het boek “Will” over uiterlijk succes, innerlijk geluk en verbinding met anderen. Een prachtig levensproces beschouwd Will waarin de lessen van het leven prachtig worden verwoord. Vrij vertaald en vanuit mijn ervaringen en inzichten zie ik dat “elk nadeel echt zijn voordeel heb”. Zie de opvoeding van vader en de les die ontstond uit het bouwen van de muur. Het overlevingsmechanisme “humor” en “entertainer” zorgden uiteindelijk voor wereldsucces. Drang tot perfectie leidde tot de beste acteur ooit, maar ook tot ruzies, een echtscheiding en verbroken vriendschappen.
In onze jeugd wordt ons onbewuste gedrag geprogrammeerd en zo leven we onbewust de rest van ons leven. De wetenschap laat zien dat we ons geprogrammeerde gedrag vanuit het verleden kunnen veranderen. Will laat dit ook zien in zijn boek en daarmee ontstaat bij hem meer innerlijk geluk en daarmee echte verbinding met anderen. Will laat zich hierbij begeleiden door vele toppers.
En dat is onze droom en doel voor komend jaar: deze topper te kunnen zijn voor onze klanten en de inspiratiebron om “gewoon lekker te leven”. Een financieel fundament zal zorgen voor de nodige rust om te kunnen bouwen aan een mooi en betekenisvol leven. En dat gunnen we iedereen! Een inspirerend 2022 gewenst en durf, net als Will, jouw uitdagingen aan te gaan en met kennis, passie en plezier, zijn wij er op de momenten dat het nodig is voor jou.
Maurice: “ik heb ons droomhuis gevonden”, “kan ik die vette auto kopen”, “die Apple computer moet ik echt hebben”…..en zo zijn er vele voorbeelden van opmerkingen die wij bij Gewoon Lekker Leven horen van onze klanten. Omdat wij de financiële administratie van het bedrijf en het financieel plan privé maken en bewaken, nemen velen contact met ons op voordat ze een grote uitgave doen. Hoe waardevol! Waarom? En waarom willen we toch dat droomhuis, -auto, -computer etc.?
Laat ik als voorbeeld nemen de koop van een woning. Vanuit het financieel plan kunnen wij aangeven welk bedrag reëel en mogelijk is te financieren, ofwel: wat mag de prijs zijn van een huis. Velen kloppen vervolgens aan bij ons en geven aan dat hun “droomhuis” gevonden is, maar die natuurlijk net wat duurder is dan het besproken bedrag. Wat gebeurd er in ons brein?
Allereerst is het belangrijk ons te realiseren dat het grootste gedeelte van onze beslissingen onbewust gebeurd. Dit is ook het geval met de aankoop van bijvoorbeeld de woning. Met een bepaald budget in gedachten wordt Funda afgestruind en geeft ons brein een dopamine shot bij dat ene, prachtige huis maar wat net wat duurder uitvalt dan gebudgetteerd. Alle huizen die binnen het budget vallen zijn wel leuk, maar toch wordt altijd ook nog wat duurder gekeken. De bandbreedte wordt verruimd en logisch dat een wat duurder huis mooier is. Binnen een kwart van een seconde heeft ons onbewuste gedeelte van ons brein de beslissing gemaakt: dit huis wil ik! Vervolgens komen er vele (verzonnen) intelligente argumenten om het gevoel en de drang tot aankoop te verwantwoorden, zoals: dit huis is nieuwer en duurzamer, dit huis behoeft geen verbouwing meer, met dit huis hoeven we nooit meer te verhuizen, de buurt is veel beter voor onze kinderen, etc. Het gevoel bepaald dus de drang tot aankoop en ons intelligente deel van ons brein zoekt naar argumenten om het gevoel te rechtvaardigen. We luisteren dan vooral ook naar mensen die ons gevoel bevestigen en hebben geen oor voor tegengeluiden. Alles wordt op alles gezet om het gevoel en daarmee de koop te bekrachtigen. Vanuit de werking van het brein dus een logisch proces, waarbij de korte termijn euforie prioriteit heeft boven de wellicht stress op de lange termijn. Ons brein hecht immers meer waarde aan plezier in het hier en nu dan aan lange termijn plezier, met alle risico’s van dien.
Onze taak als adviseur is om “saai” deze biologische werking van het brein te temperen. Een interessante vraag is altijd het tegenovergestelde bevragen: stel je koopt de woning niet, wat zijn dan de gevolgen? Met deze contra vraag, trachten we het intelligente deel van het brein aan te spreken en de euforie die de ratio blokkeert te temperen. Een plan is dan ook een mooi middel om te komen tot beslissingen die voor de lange termijn passend zijn. Interessante gesprekken zijn dit waarbij het delen van de kennis van de werking van ons brein regelmatig een beslissing doet veranderen.
Dit gevoel is niet alleen van toepassing bij de aankoop van een woning, maar bij iedere aankoop. Ons gevoel beslist en daarna creëert onze ratio de argumenten. Neuro marketeers maken van deze werking veelal gebruik. Denk aan Booking.com die altijd zegt dat er toevallig nog één of twee hotelkamers beschikbaar zijn (ook in de Corona tijd toen hotels dicht waren 😊). Deze werking van ons brein heeft alles te maken met onze “guilty pleasures”. Regelmatig weten we dat we iets niet zouden moeten doen (eten, drinken, kleding kopen, te veel op social media zitten…..), maar ons brein zorgt onbewust dat we het toch doen. Het hormoon dopamine geeft zo’n fijn gevoel dat we de lange termijn gevolgen voor lief nemen. Wetenschappelijk onderzoek laat ook zien dat je brein niet bestand is tegen de chocholadereep die in de kast ligt te wachten. Je kan gerust drie keer tegen jezelf zeggen dat je maar één stukje neemt, maar hoe vaak is aan het einde van de avond de reep toch op? Het is beter om helemaal geen chocolade in huis te hebben.
Ons advies: creëer bij de aankoop van belangrijke beslissingen een omgeving waarbij je toch intelligent een beslissing kan nemen. Dit kan door een intelligent plan te hebben, te zorgen dat je een klankbord hebt of gewoon de beslissing een dag uitstellen en er een nachtje over te slapen.
Ons brein is en blijft een bijzonder stuk van ons lichaam. Door te begrijpen hoe het werkt is de kans op succes groter en wordt falen regelmatig voorkomen. Veel breinwijsheid gewenst.
Ons brein is een “opname” van ons verleden. Als je in de ochtend opstaat, denkt ons brein dus automatisch vanuit het verleden. Elke herinnering heeft een emotie. Emoties zijn eindproducten van ervaringen uit het verleden. Hoe je denkt en hoe je voelt, creëert je staat van zijn. Dus hiermee zal je vertrouwde verleden vroeger of later je voorspelbare toekomst worden. Als je geloofd dat je gedachtes iets te maken hebben met je bestemming en je kunt niet groter denken dan hoe je je voelt, zal je hetzelfde leven creëren als je momenteel leeft. Bovenstaande komt uit een video van Joe Dispenza. Een absolute inspiratiebron.
Veel mensen die wij spreken geven hun leven een 7. Enkele weken geleden hebben wij de “gewoon lekker leven” test geplaatst op onze website waarbij 15 vragen gesteld worden over de onderwerpen persoonlijk leiderschap, vitaliteit en geld. Wat blijkt? Het gemiddelde cijfer fluctueert momenteel tussen de 6 en 7. Vroeger op school vond ik dat een prima cijfer, maar als eindresultaat voor het leven? Dan streef ik toch liever naar een 9 of een 10. En dit laatste beamen vele mensen waarmee wij in gesprek zijn. Wat zou jouw score zijn? Vul de test eens in!
Maar wat nu als ik een 6,5 scoor en een 9 of 10 wil bereiken. Hoe doe ik dat dan, was ook mijn vraag. Kilometers aan boeken zijn geschreven over hoe je “gelukkig” wordt of de “beste versie van jezelf. Wie ben ik dan om te pretenderen het antwoord te hebben? En toch durf ik een gooi te doen, omdat ik het zie gebeuren! En het antwoord zit in de werking van ons brein.
Het is duidelijk dat om van een 6.5 naar een 9 of 10 te gaan verandering vereist is. En als het op verandering aankomt: 95% van wie we zijn op ons 35e is een serie van herinnerde gedragingen, emotionele reacties, onbewuste gewoontes, geprogrammeerde houdingen, overtuigingen en aannames welke functioneren als een computer programma. Dus we kunnen met onze 5% van ons bewuste brein wel zeggen: “ik wil gezond zijn, ik wil gelukkig zijn, ik wil me vrijer voelen”, maar het lichaam zit in een heel ander programma welke nagenoeg automatisch wordt afgedraaid. Het gevolg? We creëren dezelfde gevoelens, gedachtes en daarmee blijven we doen wat we altijd deden en krijgen we wat we altijd deden. Hallo teleurstelling, vaarwel goed voornemen.
Dan maar tevreden leren zijn met een 6,5? Maar wat als ik ziek word of failliet raak of mijn relatie uitgaat? Wat als ik opeens nog maar een “3” zou scoren voor mijn “gewoon lekker leven”? Het bijzondere is dat er dan pas echte motivatie ontstaat om te veranderen. De urgentie is groot genoeg. Maar waarom veranderen in een staat van pijn en lijden terwijl het ook in vreugde en inspiratie kan?
Veranderen betekent in het onbekende stappen en het onbekende betekent onzekerheid. Dit willen wij als mens voorkomen. Daarom blijven we liever (onbewust) hangen in het oude en leven vanuit schuldgevoel en lijden. Waarom? Omdat deze emotie voorspelbaar is. Pas als er niks meer te verliezen is (ernstige ziekte, faillissement, einde relatie,…), durven we te veranderen. Als mensen zeggen echt te willen veranderen is het “geprogrammeerde” lichaam sterker dan de wens van de geest. De dienaar (het lichaam) is de meester geworden.
Mensen zeggen regelmatig: “ik kan mijn toekomst niet voorspellen”. Een alternatief is volgens Joe Dispenza: “de beste manier om je toekomst te voorspellen is deze te creëren”. En dit niet vanuit het bekende, maar vanuit het onbekende. Welke gedachtes wil jij “vuren en verbinden” in je brein? Welke gedragingen wil jij laten zien op een dag? De kunst is deze gedachtes mentaal te herhalen door je ogen dicht te doen en de actie te repeteren. Het brein kent geen verschil tussen fictie en realiteit en is begonnen met het maken van nieuwe neurale verbindingen. Je brein is niet langer een opname van het verleden maar jouw kaart naar jouw toekomst.
Als je niet een visie voor de toekomst hebt gedefinieerd, dan ben je overgelaten aan je oude herinneringen aan het verleden en zal je voorspelbaar zijn in het leven en krijgen wat je altijd kreeg. Je omgeving controleert hoe je je “jvoelt, denkt en handelt. Om dat te veranderen moet je groter worden dan je omgeving, groter zijn dan de omstandigheden in jouw wereld. Maar de omgeving is zo verleidelijk om op te reageren. En het gevaar als slachtoffer van jouw omgeving door het leven te gaan is heel gemakkelijk. Jouw baas die zorgt dat jouw werkbare leven een ramp is, je partner dat je niet de liefde voelt die je zou willen, je vrienden die je in je ongezonde leefstijl gevangen houden. Wie ben jij? Het slachtoffer of de creator?
De reis naar jouw beste ik, begint dus bij een visie van wie jij wil zijn. Vervolgens is het jouw uitdaging deze toekomst te creëren en niet terug te vallen in oud gedrag. Durf te stappen in het onbekende, durf je te laten begeleiden, durf je mooiste leven te leven. Wat heb je te verliezen? En wat geldt voor jouw mooiste ik, geldt uiteraard ook voor jouw mooiste bedrijf of organisatie.
Dus wat is jouw keuze: slachtoffer of creator?
De maat is vol! Mijn emmer overstroomde gisteren! Ik was en ben oprecht teleurgesteld! In een tijd waarin we met zijn allen thuis moeten blijven, een avondklok moeten accepteren, met een mondkapje op boodschappen moeten doen, 1.5 meter afstand moeten houden en moeten luisteren naar onze leiders, ontploften gisteren twee voetballers tijdens de wedstrijd PSV – AJAX. Waarom maak ik mij zo druk?
Leiderschap vind ik enorm boeiend. Welke invloed hebben leiders? Gigantisch. Welke invloed zal het dan hebben als de aanvoerders van PSV (Dumfries) en van AJAX (Tadic) elkaar uitschelden, kleineren en bespottelijk maken? Gisteren gingen deze twee “voorbeeldfiguren” verbaal enorm tegen elkaar tekeer aan het einde van de wedstrijd. Samen met mijn jongste zoon bekeek ik de wedstrijd. Wat zal hij denken van deze aanvoerders? Welk voorbeeld ziet hij? Hoe zal hij straks reageren als hij in de laatste minuut van zijn wedstrijd een penalty tegen gaat krijgen?
We leven in een tijd van crisis met veel restricties. Voetballen is verboden, professionele sporters uitgezonderd! Waarom eigenlijk? Omdat velen graag voetbal kijken en afleiding is in deze tijd. Maar waar kijken we dan naar? Onze president en ministers roepen ons allen op tot gehoorzaamheid en verbondenheid. Tegelijk laten zij profclubs voetballen en wort dit door tientallen camera’s vastgelegd. En wat zie ik? Polarisatie, agressiviteit en woede-uitbarstingen. Juist zij die mogen voetballen en een voorbeeld zouden kunnen, moeten zijn, geven het slechtste voorbeeld. Respect naar elkaar, naar de scheidsrechter en soms zelfs naar teamgenoten is ver te zoeken.
En wat is misschien nog wel het ergste? Dat na afloop de trainers het gedrag goed praten, “deskundigen” zeggen dat emotie hoort bij voetbal en mooi is om naar te kijken, dat de scheidsrechter niet optreedt, geen bestuurslid van de clubs het lef heeft op te treden. Waarom hoor ik jou niet Toon Gerbrands of Edwin van der Sar?
In mijn droom zijn profvoetballers helden met een voorbeeldrol. In mijn dromen spelen zij zeer fanatiek, maar helpen hun collega overeind na een overtreding, tonen respect naar de scheidsrechter, feliciteren de tegenstander als deze beter bleek….en bovenal: laten ze zien dat voetbal een spelletje is om vooral met plezier te spelen. Dan denk ik aan de lach van Frenkie de Jong, het betoverende interview met Georginio Wijnaldum of de respectvolle uitstraling van Virgil van Dijk. Waarom zijn zij de uitzonderingen?
Daarom een oproep aan alle professionele voetballers, directieleden van de clubs, trainers en staf: realiseer dat jullie wel het spelletje kunnen spelen. Realiseer welke invloed jullie hebben op de supporters en de jeugdige spelers en daarmee op de samenleving! Deze tijd vraagt om verbondenheid, respect en plezier. Jullie hebben het platform om het voorbeeld te zijn en worden hier volgens mij ook goed voor betaald. Winnen is leuk en belangrijk, maar passie, plezier en respect uitstralen is volgens mij de echte winst. Interessant te realiseren hoe het brein van mensen en vooral ook van kinderen werkt. Welke invloed heeft voorbeeldgedrag? Pas breinkennis niet alleen toe bij de technische en tactische trainingen maar nog veel meer bij de ontwikkeling van persoonlijkheden. Ons brein is plastisch en dus te veranderen. Ook het brein van onze top voetballers, trainers, scheidsrechters, directieleden. Start nog vandaag. PSV en AJAX, Dumfries en Tadic, Schmidt en Ten Hag, Gerbrands en van der Sar: erken de schande van gisteren en creëer een prachtige morgen, voor ons allemaal! Mijn voetbalhart bloedt, mijn leiderschapshart bloedt, maar mijn hart klopt door en in mijn droom leg ik Dumfries en Tadic, Schmidt en Ten Hag, Gerbrands en van der Sar de wetten van de werking van ons brein uit…..
Een snel veranderende wereld en daarbij een wereldwijde pandemie. Ondernemerschap en creativiteit wordt gevraagd. Maar waarom is dat juist nu zo moeilijk? Vele ondernemers zijn op zoek naar “nieuwe wegen” en “oplossingen” voor de nieuwe wereld, maar blijven hangen in de oude wereld en krijgen daarmee wat ze het afgelopen jaar kregen: te weinig. Dit moet anders, toch?
Hoe kom ik tot nieuwe oplossingen en waar zit mijn creativiteit, zijn veelgehoorde vragen. Vele ondernemers zijn vooral hard aan het werk om het hoofd boven water te houden in deze “Corona” tijd. En dat is helaas het tegenovergestelde wat zou moeten gebeuren. Een hele korte en versimpelde weergave hoe ons brein werkt en wat we wel zouden moeten doen om in deze tijd als winnaar naar boven te komen:
In vorige blogs heb ik al vaker geschreven dat stress desastreus is voor de werking van ons brein. De minimale toegang tot onze intelligentie wordt door stress ook nog eens gehalveerd. Maar in tijden van nood en je te realiseren dat je moet veranderen, is er wel degelijk stress en dus nauwelijks toegang tot je intelligentie. Hoe werkt het proces van creativiteit en innovatie?
Onze hersenen bestaan uit twee delen: het onderbewuste deel (hersenstam en limbisch systeem) en ons bewuste/intelligente deel (de cortex). De eerste verwerkt ruim 11.200.000 bits per seconde terwijl je bewuste deel slechts 60 bits per seconde kan verwerken. Onze intelligentie en daarmee dus probleem oplossend vermogen zit in de cortex en verwerkt “slechts” 60 bits per seconde. Wat gebeurd er als we “hard” nadenken over een probleem of uitdaging? We zetten onze cortex aan het werk en verwerken 60 bits per seconde. Hierbij maken we dan dus geen gebruik van de 11.200.000 bits die beschikbaar is in ons onderbewuste deel van het brein. Door slechts 60 bits per seconde te verwerken focus je je op een miniem deel van het probleem en is de kans op een spectaculaire oplossing te verwaarlozen. Logisch dus te verklaren vanuit de werking van ons brein waarom zo weinig ondernemers met echte en duurzame oplossingen komen in deze tijd.
Ik hoor je al zeggen: wat is dan de oplossing? Simpel! Wordt wat luier! Ga wat minder hard werken! Beschrijf eerst je uitdaging en ga vervolgens met je intelligentie op zoek naar informatie. Dit kan een podcast zijn, gesprek met een expert, een boek lezen over het onderwerp. Je bewuste deel van je hersenen neemt de informatie op. Neem daarbij regelmatig pauzes zodat de bewust ingenomen informatie de tijd krijgt om verwerkt te worden in je onderbewuste. Tijdens je rust gaat je onderbewuste met een snelheid van 11.200.000 bits per seconde aan de slag voor jou. Alle opgeslagen informatie wordt verwerkt en vanuit je beschreven uitdaging gaat je onderbewuste op zoek naar nieuwe combinaties van informatie. En warempel….hoe vaak heb je de “ingeving” gehad die je niet zag aankomen terwijl je aan het wandelen was, een kort dutje deed of bijvoorbeeld onder de douche stond?
Simpel gesteld is de oplossing voor creativiteit dus: uitdaging beschrijven – informatie inwinnen en dan rust nemen en je onderbewuste het werk te laten doen. Vervolgens gewoon gaan doen! Niet meer denken, maar doen. Ik weet het, je gaat fouten maken…maar laat dat precies de werking zijn die ons brein nodig heeft om te kunnen veranderen en tot nieuwe inzichten te komen. Helaas hebben wij een “fout” gekwalificeerd als iets slechts of als falen. De natuurlijke werking van ons brein en om te komen tot de beste versie van jezelf, vraagt om fouten te maken. Hoe hebben we leren lopen? Door te vallen, op te staan, te leren en op enig moment te kunnen lopen.
Zorg voor voldoende rust, slaap goed en zet je brein gerust aan het werk voordat je naar bed gaat en durf fouten te maken! En zelf vind ik het prettig “experts” om me heen te hebben die ik altijd kan contacten als ik een “fout” heb gemaakt of het even niet weet. Dat geeft rust, vertrouwen en uiteindelijk resultaat. Wie is jouw “back up”, “spiegel” of inspirator?
Wie heeft ook dat gevoel tijdens de eerste dagen van het nieuwe jaar? Een gevoel van frisheid, zin en energie om mooie plannen te verwezenlijken. De feestdagen zorgen na een jaar hard werken voor tijd en ruimte voor reflectie en na een aantal dagen ontstaat energie, creativiteit en de wil om het komend jaar zaken “anders” te gaan doen. Het “zweverige” woord zingeving is een regelmatig besproken onderwerp in deze tijd en plannen worden gesmeed om het nieuwe jaar het jaar te laten zijn waarbij voldaan wordt aan de hunkering naar een leven van waarde en betekenis. Overal kunnen we blogs lezen, vlogs bekijken of quotes zien die hierop betrekking hebben. Een mooie die ik zelf las, is: “een mens leeft gemiddeld 29.200 dagen. Het leven heeft een deadline. Investeer jij in betere dagen?”.
Vol goede moed starten we het nieuwe jaar, maar voordat we het ons realiseren zitten we weer opgesloten in de dagelijkse “ratrace” van afspraken, telefoontjes, social media, kinderen die thuis online les hebben, brandjes die geblust moeten worden. Gemiddeld heeft de mens 50.000 tot 60.000 gedachtes op een dag. Het aantal prikkels wat we dagelijks verwerken is net zo hoog als dat iemand verwerkte gedurende zijn of haar gehele leven rond het jaar 1800. En voordat je het weet is het straks opeens januari 2022. Waar is de tijd gebleven? Hoezo focus?
Wat is jouw plan? “Als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”. Een uitspraak die ik regelmatig gebruik en vooral instemming bij krijg. Maar waarom maken weinigen dan een plan? Het zit niet in ons geautomatiseerde gedrag! Dit gedrag kost immers geen energie…terwijl een plan maken en je eraan houden juist energie kost. En wat willen onze hersenen niet? Energie leveren voor verandering. Onbewuste sabotage (in de vorm van afleiding die 24/7 voor handen is via onze smartphone) is dus logisch. Alleen met bewuste aandacht kan je het verschil maken.
Hoe maak ik een werkend plan, krijg ik regelmatig als vraag. Bizar eigenlijk dat we jaren op school zitten en leren lezen, schrijven, rekenen en zelfs leren waar bijvoorbeeld Malta ligt, maar niet leren een plan te maken om “gewoon lekker te leven”. Tijdens alle jaren dat wij hiermee bezig zijn, is de “geluksdriehoek” ontstaan. Zorg voor (1) persoonlijk leiderschap (wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik), (2) vitaliteit (voldoende slapen, bewegen en de juiste voeding) en (3) voldoende geld. Interessant is dat als je aan twee onderdelen werkt de derde als logisch gevolg ontstaat. Zo is onze visie ook: geld is een logisch gevolg van de waarde die je creëert.
Welke waarde wil jij creëren? Hoe gaat jouw dag eruitzien? Reserveer tijd voor ontspanning en beweging. Simpele en logische adviezen, maar niet passend in onze 24/7 economie. Het is immers toch stoer en vanzelfsprekend te zeggen dat je druk bent! Dus doorbreek je patroon, schrijf je plan en waar nodig zorg voor een stok achter de deur. Wie helpt jou hierbij? Wie kan jou hierbij stimuleren? Gewoon Lekker leven is dichterbij dan je denkt. Letterlijk en figuurlijk…dus contact gerust als je van 2021 jouw jaar wil maken en niet gevangen wil zitten in andermans levens.
Een jaar welke niemand had kunnen voorspellen. Daar zijn wij van overtuigd. Wat is er allemaal gebeurd? De eerste paar maanden vlogen voorbij. De wereld was onderweg met de snelheid van een TGV. Maar met welk doel? Wat is het eindstation? Daar is geen tijd voor om over na te denken. “We” zijn vooral druk met onze dagelijkse zaken: afspraken, belletjes, mail, social media, etc. Velen worden geleefd door de waan van dag. Totdat in maart opeens een virus onze wereld lijkt te doen stilstaan. Een lockdown, mondkapjes verplicht en thuis werken was het devies. Vandaag de dag zitten we middenin de tweede lockdown. Hebben “we” dan niks geleerd van de eerste?
Het Corona virus heeft een grote impact op iedereen in de wereld. Vanuit overheden wordt vooral vanuit angst gecommuniceerd en ons allerlei verplichtingen opgelegd. De druk op de zorg is te groot. De angst is dus terecht en de maatregelen uitlegbaar. De gevolgen zijn groot. Vele bedrijven verplicht dicht en zien hun bestaansrecht verdwijnen. Paniek, angst en boosheid zijn logische emoties.
Opvallend teleurstellend is dat slechts de negatieve kant wordt belicht. Uit de geschiedenis kunnen we namelijk constateren dat iedere crisis een positieve verandering met zich meebrengt. En deze zien we overal ontstaan. We zijn ons meer bewust: waar waren we mee bezig? Waar waren we altijd zo druk mee? Is dit “gewoon lekker leven”? Er is opeens veel meer ruimte voor bezinning, gedachtes over zingeving en de wil om een vitaler leven te leven. De wens en bereidheid tot verandering is groter dan ooit. Inspirerende initiatieven ontstaan, de mens blijkt enorm veranderkrachtig te zijn en veel socialer dan we soms denken. Een absolute leestip voor tijdens de feestdagen daarom is het boek van Rutger Bregman (de meeste mensen deugen).
Laat het positieve de toon voeren. Laten we met zijn allen op zoek gaan naar zingeving, vitaliteit en “gewoon lekker leven”. Laten we deze tijd omarmen en ons plan maken hoe we het tij kunnen keren. Dit jaar hebben wij met Gewoon Lekker Leven naast de dagelijkse begeleiding volop ingezet op de doorontwikkeling van onze methodiek. We hebben vooral geluisterd naar onze klanten. Wat is voor jullie “gewoon lekker leven”? Dit heeft geresulteerd in een prachtige bedrijfsfilm en nieuw platform (wwww.gewoonlekkerleven.nl) waarbij we dankbaar zijn voor de samenwerking met Floris Willeboordse en Vladdie de Koning.
Vanaf dit platform zullen wij komend jaar volop inspirerend nieuws delen en wanneer mogelijk bijeenkomsten organiseren. De “rond de tafel” sessies met als onderwerp breinkennis als basis voor succesvol ondernemerschap zijn inmiddels een begrip. Wanneer het kan, starten we hier weer mee. Inzicht in de werking van ons brein is zeker dit jaar de sleutel gebleken tijdens de begeleiding van vele ondernemers. Hoe zet je stress om in creativiteit? Wat is breinvriendelijk communiceren? Waarom zeggen mensen vaak ja en doen nee? Vragen die logisch te verklaren zijn vanuit inzicht in de werking van ons brein en besproken worden tijdens de sessies.
Daarbij zijn we dit jaar een samenwerking aangegaan met Wouter van den Berg, oprichter en eigenaar van Braincompass te Rotterdam. Wouter is (na zijn carrière als prof voetballer) neuro-econoom en met hem hebben we de mogelijkheid tot het afnemen van een DNA test met assessment bij onze klanten. Zeer waardevolle informatie in de inzichten waarom jij doet wat jij doet, kan dit opleveren. Pieter en Maurice hebben dit proces eerst zelf ondergaan en waren verrast door de duidelijke en bruikbare inzichten. Vraag hen hier gerust naar!
Uiteraard is het ook een jaar geweest van hectiek op de hypotheekmarkt. De woningmarkt kent ondanks of wellicht dankzij Corona een enorme drukte. Het is niet langer afdingen op de koopprijs, maar opbieden tijdens een inschrijving. Fijn voor de verkoper en tegelijk heel vervelend voor de koper. Vanuit een persoonlijk financieel plan en met de juiste breincommunicatie hebben wij een behoorlijk aantal klanten kunnen helpen bij de aankoop van hun woning. Wat een mooi werk hebben we toch, denken wij vaak.
Het afgelopen jaar is ons team uitgebreid met Stefan Siudzinski. Zodoende zijn we momenteel met 6 personen. Voor komend jaar zijn we verder op zoek naar uitbreiding van het team. We merken dat steeds meer ondernemers kiezen voor een bredere manier van begeleiding dan alleen het regelen van de cijfers. Heir zijn wij uiteraard ontzettend trots op. Wij beseffen dat de uitdaging is om onze persoonlijke aanpak te borgen. Daarom heeft dit jaar ook in het teken gestaan van een nieuw CRM systeem waarbij processen nog beter bewaakt kunnen worden. In de loop van 2021 zullen we vanuit dit systeem tevens iets unieks kunnen gaan bieden voor onze klanten. Een digitale kluis waarbij echt alle waardevolle informatie snel en eenvoudig terug te vinden is. Dus niet langer meer zoeken naar de jaarrekening, testament, hypotheek of verslagen. Alles bereikbaar via een inlog op ons eigen platform.
Als bijlage voegen wij toe een overzicht van de vele fiscale wijzigingen welke ingaan per 2021. Er veranderd nogal wat op het gebied van de belasting bij het kopen van een woning, belasting over vermogen, autobijtelling, belastingdruk op de winst van een B.V. (waardoor het sneller interessant wordt om te ondernemen vanuit een B.V. i.p.v. de IB onderneming) en het bedrag van belastingvrij schenken zal komend jaar eenmalig verhoogd worden.
Per 1 januari zullen onze abonnementsprijzen verhoogd worden met 1,45% conform het consumentenprijs indexcijfer. Wij zullen vanaf donderdag 24 december 15.00 uur gesloten zijn tot maandag 4 januari. Bij spoedgevallen vragen wij je contact op te nemen per mail: info@gewoonlekkerleven.nl. Deze mailbox wordt dagelijks bekeken.
Via deze brief willen we jullie fijne dagen en een “gewoon lekker leven” 2021 wensen. Voor de een is de uitdaging van vandaag groter dan voor de ander. Laten we er vooral voor elkaar zijn. Dat is wellicht gelijk een oproep voor komend jaar. Laat het weten als je even wil klankborden. Wij trachten zo goed mogelijk pro actief te handelen, maar neem gerust ook zelf contact op wanneer gewenst. Wij zijn er graag voor jullie!
Deze “eindejaarsbrief” willen wij graag eindigen met het benoemen van een inspirerende actie: “support your locals”. De lokale ondernemer wordt het hardst geraakt en verdiend volgens ons de meeste steun. Koop dus waar het kan lokaal en laten we samen vooral kijken wat wel kan en van 2021 een jaar maken van uitdagingen i.p.v. problemen.
Namens Team Gewoon Lekker Leven een gezond en succesvol 2021 gewenst.
Zojuist tikte ik op google de zoekopdracht in: stress door Corona. In minder dan een halve seconde tijd krijg ik 13.900.000 hits. Is dit logisch? Wat betekent een crisis voor jou persoonlijk, voor je relaties en voor je bedrijf?
De negatieve toon van Mark Rutte was duidelijk deze week. Het gaan niet goed! Het aantal besmettingen gaat snel de verkeerde kant op, de druk op de zorg is te groot en we houden ons onvoldoende aan de afspraken. Een harde lockdown is het bevel. Geen samenkomst met de familie met de Kerst, scholen en vele bedrijven moeten (weer) dicht.
Somberheid, frustratie en onzekerheid is de boodschap. Angst en pijn hebben een grote impact op onze hersenen en daarmee op ons gevoel, gedachtes en handelen. Wat creëren we dus met dergelijke boodschappen? Een angstige, gefrustreerde en stressvolle maatschappij! Stress zorgt voor een forse verlaging van je vitaliteit en heeft een ernstig negatieve impact op je immuunsysteem welke juist nu zo belangrijk is. Stress zorgt voor minder toegang tot je intelligentie en daarmee je creativiteit. Gevolg? Onze volledige maatschappij in een negatieve spiraal. Hoe lang houden we dit vol?
Kan het anders? Zeker! Voorbeelden genoeg en dan denk ik bijvoorbeeld al snel aan Jaap Bressers die in Portugal een duik nam in de zee met als gevolg een dwarslaesie. Somber, gefrustreerd en stress had hij natuurlijk. Maar al snel accepteerde hij de gebeurtenis (je kunt er immers niks aan veranderen) en ging vooral bekijken wat hij nog wel kon. Wat kan ik mezelf en de wereld nog wel bieden. Hij werd al snel een inspirerende schrijver en spreker die velen positief weet te bereiken. Hij geniet volop van het leven. Hiermee laat Jaap zien dat uiteindelijk jouw gemoedstoestand een keuze is. Bedankt Jaap.
Inzichten in de werking van ons brein bevestigen bovenstaande. Ons natuurlijke en onbewuste gedrag zal zorgen dat we vanuit angst reageren. Maar hebben we invloed op de maatregelen en boodschap van Mark Rutte? Nee! In ieder geval niet direct. Waar heb ik wel invloed op? Mijn gevoel, denken en gedrag. Ondertussen begeleiden wij een groeiende groep ondernemers vanuit deze inzichten en zien dagelijks het verschil. I.p.v. je leven onbewust voorbij te laten gaan vanuit stress en angst bewust kiezen voor het leven wat je wil leven. Altijd gemakkelijk? Zeker niet ! Realiseerbaar? Zeker wel! Juist nu is het de tijd om ondernemerschap te laten zien. Accepteer de situatie, creëer de beste versie van jezelf en ontwikkel vanuit kracht, vitaliteit en creativiteit oplossingen. Deze zijn er altijd en overal! Met alle plezier staan wij daarbij aan jouw zijde waarbij we holistisch naar jouw leven en organisatie kijken: hoe zorgen we dat jij de beste versie van jezelf kan zijn om daarmee de beste versie van je organisatie te creëren? Geld zal een logisch gevolg zijn.
Interesse? Wat heb je te verliezen? Kies je voor ondernemerschap of voor de slachtofferrol? Aan jou de keuze.
Afgelopen week was er veel ophef over de groei in verkoop van het aantal DNA testen door consumenten en de betrouwbaarheid ervan. Waarom zijn er zovelen geïnteresseerd in hun DNA? Wat kan inzicht in je DNA bieden en waarom is er zoveel ophef en zelfs aandacht bij het populaire televisie programma Radar?
Vele van deze DNA testen blijken niet betrouwbaar. Waarom hebben wij toch gekozen om een samenwerking aan te gaan met een leverancier van een DNA test (Braincompass van Wouter van den Berg)?
We leven in een snel veranderende, onzekere wereld. Kennis is gemeengoed en dankzij het internet is de wereld kleiner dan ooit. In die wereld kan je niet meer vertrouwen op oude gewoontes. Je moet snel en flexibel kunnen schakelen en zelf op het juiste moment de juiste keuzes kunnen maken.
95% van onze gedachtes en daarmee onze gedragingen doen we onbewust. Waarom? Dit kost ons brein geen energie! Stel dat je bij alles wat je denkt en doet je bewuste brein gebruikt, dan word je knettergek. Daarom leven we als mens vooral vanuit geprogrammeerd gedrag. Dit gedrag leidt vaak tot het goede, maar zeker ook regelmatig tot de “bekende” valkuilen. Frustratie, ergernis en stress zijn het gevolg. Daarbij willen we graag de “beste” versie van onszelf zijn, maar door het geautomatiseerde gedrag is het zo lastig te veranderen.
Wat als je inzicht hebt in jouw geautomatiseerde gedrag? Wat als je weet hoe jouw DNA eruitziet (je instinctief gedrag), je hechtingsperiode (mensbeeld en zelfbeeld), persoonlijkheid (wat vind ik leuk?) en je professionele mindset? Dan weet je waarom je regelmatig in dezelfde valkuilen stapt.
Combineer dit inzicht met jouw gewenste versie en stap voor stap kan je je ontwikkelen tot deze versie. Zoals Stephen Covey ooit zei: “I am not a product of my circumstances. I am a product of my decisions”! Met het inzicht wordt het dus eenvoudiger de juiste beslissingen te nemen. Het effectief managen van jezelf begint dus met inzicht in en begrip van je automatische gedrag en de onderliggende (biologische) systemen in je brein. En hiermee kan je eigenlijk worden wie je wilt en zijn er vele “beste” versies mogelijk!
Wat kan dit inzicht betekenen voor jouw “gewoon lekker leven” als persoon, partner, vriend, ouder, ondernemer, werknemer, etc.? Geïnteresseerd in dit onderwerp? Laat het ons gerust weten en vraag vrijblijvend een gesprek aan of neem deel aan één van onze rond de tafel sessies (maandelijks georganiseerd afhankelijk van de ontwikkelingen en mogelijkheden omtrent Covid-19).
En uiteraard als disclaimer: hoe zit het dan met de privacy? Braincompass voldoet als eerste en enige assessment leverancier aantoonbaar aan de privacy vereisten van de autoriteit persoonsgegevens.
Tegenslag……of toch niet?
We zitten middenin een periode waar klappen (gaan) vallen. Het Covid virus laait weer enorm op en nieuwe, harde maatregelen zijn genomen. Vele ondernemers die de eerste “lockdown” hebben overleefd door hun reserves aan te spreken (zowel financieel als emotioneel), kunnen niet meer teren op die reserves. De klachten over de maatregelen groeien en de financiële nood zorgt voor groeiende stress. Eerder legden we al uit wat de gevolgen zijn van deze negatieve stress: desastreus voor onze creativiteit, energie en immuunsysteem. Bizar eigenlijk, want juist in tijden van tegenslag en stress zijn deze drie elementen de basis voor “overleven”.
Interessant is het om te kijken wat er op het internet staat over tegenslag. Bovenaan komt een artikel over de “pretparkgeneratie”. Zo wordt de huidige generatie jongeren genoemd door hoogleraar orthopedagogiek Aryan van der Leij. “Ze zijn verwend, gepamperd en hebben nooit geleerd om met tegenslagen om te gaan. Daardoor zijn ze op latere leeftijd vaker depressief en ongelukkig”. Dat is nogal een uitspraak van deze hoogleraar.
Hoe ga jij zelf om met tegenslagen is natuurlijk een veel interessantere vraag! Vanuit de werking van ons brein blijkt dat pijn, tegenslagen drie keer sterker werken dan vreugde en plezier. Logisch dus dat we ons focussen op het vermijden van pijn en als er tegenslagen zijn, ons lichaam in de weerstand gaat. En dit met alle gevolgen van dien. Is er een andere oplossing?
Jazeker! Inspirerende voorbeelden zijn volop te noemen. Hierbij denk ik aan Joseph Oubelkas die jaren onterecht in de gevangenis in Marokko zat opgesloten en daar als een soort Nelson Mandela zijn leven leidde. Oprah Winfrey heeft een verschrikkelijke jeugd gehad met vele tegenslagen en toch is zij een van de meest succesvolle vrouwen ter wereld geworden. De minder bekende Jaap Bressers wil ik graag aanhalen als inspirator. Tijdens een onschuldige duik in de zee raakte hij iets waardoor hij een dwarslaesie opliep. Als hij nu op het podium zit en zijn inspiratie verhaal houdt, zegt hij: “iedereen heeft dingen meegemaakt in zijn of haar leven waarmee ik niet wil ruilen. Bij mij is het zichtbaar. De vraag is hoe je omgaat met deze tegenslag”. Prachtig gezegd door Jaap die zijn kracht, passie en zingeving hervond en een mooi leven aan het leven is. Dank voor dit voorbeeld Jaap!
Hoe ga je dus om met tegenslagen? Als slachtoffer en blijf je hangen in ellende, verdriet en misschien ook wel spijt welke zorgt voor een desastreus proces voor je immuunsysteem, gezondheid en vitaliteit? Het klinkt wellicht opmerkelijk, maar dit is wel de gemakkelijkste keuze. Je hoeft dan namelijk geen verantwoordelijkheid meer te nemen voor je leven en kan de wereld de schuld geven voor je ellende. Je hoeft geen energie te steken in de benodigde verandering. Vanuit het brein is dit dus een bizarre en tevens logische keuze. Tegelijkertijd kunnen we kiezen voor acceptatie van de situatie en hiermee zo goed mogelijk omgaan. Verandering is dan vaak noodzakelijk en dit is niet gemakkelijk en kost energie en kracht. Maar wat is het resultaat? Zouden Joseph, Oprah en Jaap spijt hebben van de energie die zij gestoken hebben in hun verandering?
We kunnen we veel meer dan we denken en wat kan inzicht in de werking van ons brein ons daarmee ontzettend helpen! Aan iedereen die momenteel in een moeilijke fase zit (sorry, lees: uitdagende fase): sterkte, bewustwording en veel energie (veranderkracht) gewenst.
Cijfers
Cijfers ondersteunen zijn bewering. Zo’n 85 procent van de jongeren onder de 25 jaar die thuis zitten kampt met stress, depressies of ontwikkelingsstoornissen. In vijf jaar tijd is het aantal jongeren tussen de 15 en 19 jaar dat antidepressiva slikt met elf procent gestegen.
In de zomermaanden juni, juli en augustus kreeg uitkeringsinstantie UWV ruim 9.200 ontslagaanvragen om bedrijfseconomische redenen binnen. Dat zijn er bijna 2,7 keer zoveel als diezelfde maanden vorig jaar, blijkt uit cijfers die het UWV op verzoek van NRC heeft verstrekt.
Tot en met week 41 zijn er 238 bedrijven en instellingen in de horeca failliet verklaard.
Iedereen voelt zich weleens boos of geïrriteerd. Herken jij dan ook weleens dat je iets zegt of doet waar je later van denkt…..was dat nu nodig? Helaas kan je dit dan niet terugdraaien en zijn de gevolgen wellicht een volgend probleem (met irritatie) en de vicieuze cirkel is gestart.
Waar komt boosheid eigenlijk vandaan en wat kan je ertegen doen? Boosheid heeft een biologische functie welke veroorzaakt door de basiswerking van ons brein. Waar is ons brein met name voor ontwikkelt? Overleven! Ons brein stamt nog uit de oertijd toen overleven niet zo evident was als nu. In de oertijd moest de mens continu alert zijn voor de gevaren die altijd en overal aanwezig konden zijn. Als er dan een gevaar ontstond, zorgde angst of boosheid dat we tijdelijk sterker werden om te kunnen vechten of vluchten. Daarna konden we weer ontspannen en verder gaan.
In de huidige tijd is deze alertheid nauwelijks meer nodig. De gevaarlijke tijger leeft tegenwoordig veilig achter tralies in de dierentuin en de giftige slang is opgesloten achter glas. Echter die irritante klant, collega, automobilist hebben hetzelfde effect. Daarbij opgeteld de dagelijkse eisen van bereikbaarheid via telefoon, e-mail, app en de dagelijkse stroom aan informatie via de social media, zorgen voor een hoog stressniveau. Een verhoogd stressniveau zorgt dat onze hartslag versneld, bloeddruk verhoogd en we klaar zijn om te rennen of te vluchten. Logisch dus dat we snel geïrriteerd zijn en boos kunnen reageren in deze wereld…terwijl er vaak nauwelijks iets echt aan de hand is.
Het is dus “normaal” en biologisch te verklaren waarom we regelmatig geïrriteerd zijn en boos reageren. De vraag die je je nu wellicht stelt is of hier iets aan te doen is. Wie wil immers boos zijn? Niemand toch! Als je je realiseert dat boos zijn een natuurlijke reactie is op de wereld waarin we leven, hoef je in ieder geval niet meer boos te zijn op jezelf. Je kon er niks aan doen! Daarbij is het inzicht dat jij de wereld anders ziet dan iemand anders ook interessant. Vaak ontstaan discussies of conflicten vanuit de gedachte dat het onderwerp voor beide helder en eenduidig is. Dat is echter nooit zo! Dat is lachten. Zijn we dus boos om iets wat vaak dus nergens op gebaseerd is.
Inzichten in de werking van ons brein laten zien dat veel reacties en gevoelens logisch zijn. Gelukkig geven deze inzichten ons ook de kans om hier anders mee om te gaan. De wetenschap laat zien dat we ons gevoel, denken en handelen kunnen veranderen. Ook de manier waarop we op anderen reageren en dus ook op wel/niet boos worden. Maandelijks organiseren wij rond de tafel sessies over dergelijke onderwerpen. Interesse om eens vrijblijvend deel te nemen? Ga dan snel naar onze website gewoonlekkerleven.nl.
In onze Westerse wereld leven velen hun leven als een “rat race”. Tegelijkertijd verlangen velen naar rust, zingeving en geluk. Meer dan een miljoen mensen met burn out klachten in Nederland en hetzelfde aantal geldt voor het aantal mensen dat anti-depressiva slikt. Bizar toch?!. Stress is een veelgehoorde oorzaak. Maar wat is stress eigenlijk en hoe kunnen we hiermee omgaan in deze steeds sneller veranderende wereld?
Oerbrein en overleven
Ons oerbrein is gemaakt om ons te helpen overleven. Daarom is ons brein altijd op zoek naar gevaar. Als er vroeger gevaar was, bijvoorbeeld een tijger of een giftige slang, “kidnapte” de amygdala (in ons limbisch brein gelegen) ons denken en maakte o.a. het stresshormoon cortisol aan. Onze hartslag en bloeddruk ging omhoog evenals de bloedsuikerspiegel. Hierdoor werden we tijdelijk sterker en sneller zodat we konden vechten of vluchten. Binnen een kwartier was het gevaar vaak geweken en kwamen we tot ontspanning. Dit mechanisme werkt in deze tijd nog steeds en is prima als je oversteekt en er komt met grote snelheid een bus aanrijden. Echter dit mechanisme treedt ook in werking als je een vervelende collega hebt, een berg mails moet beantwoorden en veel targets hebt. In onze 24 uurs economie waar alles ook goed, snel en mooi moet, is er chronische stress ontstaan. Wat zijn de gevolgen?
Gevolgen stress
Chronische stress zorgt voor een constante aanmaak van stresshormonen. Deze hebben vele nadelige invloeden op ons lichaam. Een belangrijke is dat het ons immuunsysteem, ons vermogen om ontstekingen tegen te gaan en om sneller te herstellen onderdrukt. Allerlei belangrijke lichamelijke processen, waaronder bijvoorbeeld de spijsvertering, gaan “on hold”, omdat overleven belangrijker is dan je maaltijd verteren. Omdat deze stress chronisch is worden minder voedingsstoffen opgenomen en je lichaam gaat leven op reserves. Een gevolg hiervan is dat je trek krijgt in suikers en zoetigheid waarmee je automatisch in een neerwaartse spiraal terechtkomt. Een logisch gevolg dat we in deze tijd wel ouder worden, maar de manier waarop dat gebeurd niet de manier is zoals we zouden willen. Dit is allesbehalve “gewoon lekker leven”.
Breinkennis
Hoe zouden we hiermee dan moeten omgaan? Wat zijn oplossingen? De afgelopen 10 jaar is de wetenschappelijke kennis over de werking van ons brein enorm gegroeid. Dit is met name veroorzaakt door allerlei technische ontwikkelingen waardoor we “real time” in ons brein kunnen kijken. Deze inzichten geven de oplossingen! Als we weten hoe ons brein werkt, waarom we doen wat we doen, biedt dit het antwoord op hoe we ons leven ten goede kunnen veranderen. En dat willen velen. Wij beseffen dat er vele coaches en consultants zijn die zeggen dat je je “mindset” moet veranderen om gezond en gelukkig te zijn. Maar vaak zijn de adviezen, tips en technieken symptoomoplossingen. Belangrijker is om de oorzakelijke kant te bekijken en deze zit in de werking van ons brein. 95 tot 98% van onze gevoelens, gedachtes en daarmee onze dagelijkse beslissingen gebeuren vanuit ons onderbewuste. Deze kan je dus niet veranderen door even te zeggen dat het “anders” moet. Gelukkig bestaat er neuroplasticiteit, hetgeen betekent dat binnen 30 tot 60 dagen we het geprogrammeerde en gestandaardiseerde voelen, denken en handelen kunnen veranderen. Gelukkig zijn is dus voor iedereen met een gezond stel hersens mogelijk. Iedereen dus aan de breinkennis.
Geïnteresseerd in wat kennis van de werking van ons brein kan betekenen voor jouw gewoon lekker leven? Wij organiseren regelmatig “rond de tafel” sessies over dit onderwerp. Schrijf je gerust vrijblijvend in.
Ondernemerschap
Blogs over alles wat met ondernemen te maken heeft.
Alweer meer dan vijf jaar geleden droegen wij onze (schade)verzekeringsportefeuille over aan L&B te Papendrecht. Zoals de sfeer was tijdens de gesprekken bij de overname, zo is het contact en de manier van samenwerken ook na de overname blijven bestaan.
Bij Gewoon Lekker Leven en Ondernemen hoort een passende verzekeringsportefeuille voor als het een keer misgaat. In Zeeland hebben wij nooit de juiste partner kunnen vinden, maar in L&B uit Papendrecht dus wel. Wie zijn zij eigenlijk? En zijn ze echt wel zo goed? Deze vraag krijgen wij regelmatig en daarom stelden we mede eigenaar Rogier Jonkman een aantal vragen met hieronder de samenvatting.
We beginnen natuurlijk door te kunnen vermelden dat dit jaar het kantoor L&B is uitgeroepen tot zakelijk advieskantoor van het jaar in Nederland. Jaarlijks wordt deze prijs uitgereikt door de VVP. Een mooie erkenning voor het werk van L&B. Wat is de kracht of het geheim van L&B?
Rogier start te zeggen dat ze bij L&B “allergisch” zijn voor hiërarchie. Ze geloven veel meer in autonome teams met eigen verantwoordelijkheid. Een mooi voorbeeld dat Rogier geeft is een filmpje welke ze deelden aan het team van L&B over leiderschap. Het filmpje ging over een icoon in het voetbal: Ex Barcelona captain Carlos Puyol. Bekijk eens wat filmpjes op Youtube en je zult direct begrijpen wat de visie is van L&B. Werken als team waarbij de aansturing vooral dienend is. “Professionals hoeven het vak niet te leren en aan professionals hoef je geen leiding te geven”, is een mooie uitspraak van Rogier. Faciliteer ze zoveel mogelijk, geef ze ruimte en vertrouwen om hun werk zo optimaal mogelijk te kunnen doen.
Op de site van L&B staat ook duidelijk dat de leiding de medewerker op één zet zodat zij de klant op één kan zetten. Een inspirerende insteek! Wat zijn dan de uitdagingen en hoe is Rogier eigenlijk in de verzekeringswereld terecht gekomen. Als jongeman klinkt de verzekeringswereld toch niet als de meest aantrekkelijke?
Toeval bracht Rogier in het verzekeringsvak. Geïnspireerd werd Rogier nooit echt op school en voor een stage kwam hij toevallig in contact met huidig mede eigenaar van L&B Kees Boer. Kees is één en al passie en dat werkte dus ook bij Rogier aanstekelijk. Rogier werd besmet met Kees ( en ook toenmalig mede eigenaar Ed Lukassen) hun passie en zag in dat het verzekeringsvak veel biedt: contact met mensen, juridische, fiscale, financiële en technische aspecten. Kortom: een zeer breed en uitdagend vak waarbij je met kennis echt een verschil kan maken. Rogier ging zijn opleidingen volgen en samen met, tevens mede eigenaar, Bert Jan Scheepbouwer, brachten zij het bedrijf verder tot een gerenommeerd kantoor met 80 medewerkers.
De specialisatie van L&B ligt met name in de advisering van MKB bedrijven. Zij hebben meerdere volmachten van verzekeraars waardoor zij zelf verzekeringspolissen kunnen opstellen en vaak snel kunnen schakelen. Uniek zijn zij met hun werknemersverzekeringen en eigen Arbo dienstverlening. Bij L&B staat niet zozeer het sluiten van een verzekering voorop maar juist het advies. Rogier geeft daarbij aan dat zij zich steeds minder gaan zien als verzekeringskantoor maar meer als vertrouwenspersoon en sparringpartner op het gebied van risico’s.
Ontwikkelingen binnen de verzekeringswereld zijn o.a. het complexer worden van de wereld en daarmee van de risico’s. Inkoop van de juiste voorwaarden tegen de juiste prijs is niet altijd evident. Volume is belangrijk en daarom is Rogier blij met de groei van de afgelopen jaren die zorgt dat zelfs ingekocht kan worden over de grens. Het beste voor de klant is de insteek en als we dit dan uit bijvoorbeeld Zwitserland moeten halen, dan doen we dat.
Met Gewoon Lekker Leven zijn wij blij met de samenwerking met L&B zodat wij via hen ook de beste oplossing kunnen bieden voor onze klanten bij het borgen van de continuïteit van het bedrijf. Robert van Meerkerk is aangesteld als de vaste contactpersoon voor onze klanten en in sommige gevallen zal Rogier zelf aanschuiven. Interesse om eens nader kennis te maken of vragen over jouw risico’s en verzekeringen? Geef ons een bericht en wij regelen een afspraak.
De druk op het vinden en binden van personeel is enorm. Dat geldt volgens ons in alle sectoren. Hierover hebben we reeds eerder geschreven waarbij onze visie is: maak een plan hoe je personeel vindt en bindt waarbij kennis van de verschillende generaties een onderscheidend inzicht zal hebben.
In deze blog nemen wij jullie (graag) mee in enkele wettelijke wijzigingen. Per 1 augustus a.s. treedt namelijk de wet implementatie van de EU-richtlijn transparantie en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in het arbeidsrecht in. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen:
* Een absoluut verbod op nevenwerkzaamheden is niet langer toegestaan.
* Een werkgever moet verplichte scholing kosteloos aanbieden.
* De informatieverplichting van de werkgever wordt sterk uitgebreid.
* De positie van werknemers met een onvoorspelbaar werkpatroon wordt versterkt.
* Een werknemer kan een verzoek tot (meer) voorspelbare arbeidsvoorwaarden indienen.
Een tweede baan naast het eigen werk en het verbod op nevenwerkzaamheden
Mag je als werkgever straks nog steeds een verbod op nevenwerkzaamheden in het arbeidscontract opnemen? Nee, in principe niet, tenzij er een objectieve rechtvaardigingsgrond is om het verbod wel op te nemen. Wat zijn dan onder andere objectieve rechtvaardigingsgronden? Overschrijding van de maximale arbeidstijden, gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de werknemer, bescherming van bedrijfsinformatie of het vermijden van belangenconflicten. De werkgever hoeft deze rechtvaardigingsgronden niet in de arbeidsovereenkomst op te nemen. Achteraf een motivatie verstrekken op grond waarvan de werkgever de werknemer verbiedt om nevenwerkzaamheden te verrichten is mogelijk. Uiteraard kan ook vooraf in de arbeidsovereenkomst worden aangegeven welke redenen dit zijn. Pas er in zo’n geval wel voor op dat dit niet als de enige weigeringsgrond wordt geformuleerd. Immers, in de toekomst zouden er ook nog andere gronden kunnen ontstaan waar je je als werkgever op zou kunnen of willen beroepen.
Kan ik mijn werknemer straks nog steeds verplichten om studiekosten terug te betalen?
Een studiekostenbeding is aan bepaalde regels gebonden. Zo moet je onder andere de terugbetalingsbedragen stapsgewijs in de tijd afbouwen. Vanaf 1 augustus 2022 wijzigt er het een en ander ten aanzien van deze studiekostenregeling. De werkgever mag vanaf die datum de studiekosten niet meer verhalen op werknemers, als zij op grond van de wet of een cao verplicht zijn om deze opleiding te volgen. Het gaat bij verplichte opleidingen meestal om opleidingen op het gebied van veiligheid, certificering en arbeidsvoorwaarden (bijvoorbeeld het bijhouden van vakbekwaamheid). Vanaf 1 augustus zijn werkgevers verplicht om deze studiekosten volledig te betalen. Daarnaast moeten werkgevers voor deze opleidingen de aan de studie bestede tijd
doorbetalen. Een studiekostenregeling die voor 1 augustus al bestond, is vanaf die datum ook nietig. Bestond er op die datum al een terugbetalingsvordering, dan kan dit wel worden afgewikkeld.
Volgt een medewerker een studie die niet op grond van de wet of cao verplicht is, of een opleiding die niet samenhangt met de eigen functie? Dan mag de werkgever nog steeds een studiekostenregeling met de werknemer afspreken. Verder geldt er een uitzondering voor zogenoemde gereglementeerde beroepen. Zie hiervoor: https://wetten.overheid.nl/BWBR0023396/2021-01-01.
Flinke uitbreiding van de informatieverplichting
De informatieverplichting van artikel 7:655 BW is sterk uitgebreid op grond van de nieuwe regels. Voortaan zal ook informatie moeten worden verstrekt over (wisselende) werkplek(ken), aanspraken op andere vormen van betaald verlof (naast vakantie), arbeidsduur, werktijden of een onvoorspelbaar werkpatroon, de afzonderlijke loonbestanddelen zoals bonussen of toeslagen, het recht op scholing en de procedurele aspecten bij het beëindigen van het dienstverband. Deze informatie moet schriftelijk en binnen één week na de eerste werkdag worden verstrekt bij nieuwe dienstverbanden vanaf 1 augustus 2022. Controleer dan ook de modelarbeidsovereenkomsten vóór 1 augustus 2022 en pas deze indien nodig aan. Uiteraard kunnen de noodzakelijke gegevens ook worden opgenomen in een hand- of personeelsboek waarnaar wordt verwezen. De sanctie op het niet-naleven van deze verplichting blijft zoals deze was; de werknemer kan de werkgever dan schadeplichtig stellen.
Positie versterkt van werknemers met een onvoorspelbaar werkpatroon
Werknemers met een volledig of overwegend onvoorspelbaar werkpatroon (zoals oproepkrachten) moeten kunnen rekenen op een minimaal niveau van voorspelbaarheid, zo geeft de richtlijn aan. De gedachte hierachter is het versterken van de positie van deze werknemers. In Nederland is met de WAB al een start gemaakt met het versterken van hun positie.
Vanaf 1 augustus zullen voor dit soort contracten ook referentiedagen en referentie-uren moeten worden aangegeven. Dit zou in principe ruim aangegeven kunnen worden nu hier verder geen duidelijke grenzen worden bepaald. Wij verwachten echter dat een te grote bandbreedte niet acceptabel zal zijn. De rechtspraak zal dit naar verwachting verder concretiseren. Voor werkgevers is het dan ook belangrijk om referentiedagen en -uren met oproepkrachten af te spreken, waarop zij beschikbaar moeten zijn.
Een werknemer kan een verzoek tot (meer) voorspelbare arbeidsvoorwaarden indienen
Een werknemer die minimaal 26 weken in dienst is, kan een verzoek doen tot meer voorspelbare arbeidsvoorwaarden. De werknemer kan bijvoorbeeld een verzoek indienen voor een voorspelbaarder werkrooster. Een werkgever met 10 of meer werknemers moet binnen een maand schriftelijk en gemotiveerd op het verzoek reageren. Een werkgever met minder dan 10 werknemers heeft drie maanden de tijd voor een reactie. Is de werkgever te laat, dan wordt het verzoek geacht te zijn toegewezen. Overigens geldt in dit geval geen zware toets. Een werkgever hoeft bijvoorbeeld geen zwaarwegende gronden aan te dragen om het verzoek van de werknemer af te wijzen.
Zoals al vaker het geval is, lijkt ondernemen met personeel weer moeilijker geworden. Is dat echt zo? Of zijn bovenstaande veranderingen prima op het moment dat passend met personeel omgegaan wordt? Het grote probleem is dat arbeidscontracten (wellicht) weer aangepast moeten worden en dat kost tijd, geld en energie. Daar zitten we als ondernemer niet op te wachten. Maar dergelijke zaken goed op orde hebben, geeft wel een concurrentievoordeel. Er zijn immers vele ondernemers die de contracten niet op orde hebben en dan kan het zomaar zijn dat het personeel zich niet helemaal serieus genomen voelt. Zorg dat je zaken goed op orde zijn is ons advies. Met onze samenwerkingspartners kunnen wij, wanneer gewenst, jullie hier prima bij ondersteunen.
Chronisch tekort aan personeel, enorm oplopende kosten, polarisatie in de maatschappij, het aantal Corona besmettingen neemt weer toe…….is ondernemen nog leuk en hoe te overleven?
Afgelopen week las ik een boek vanuit de sportpsychologie en deze inspireerde mij de inzichten te vertalen naar de MKB ondernemer. In het boek staat o.a. dat als je een topsporter wil zijn het soms nodig is bovenop de “apenrots” te gaan staan en laten zien: “hier” ben ik! Het is vaker dat ik een verbinding leg tussen topsport en ondernemerschap. Graag leg ik uit waarom het voor de ondernemer goed is om vaker op de “apenrots” te gaan staan.
Het Nationaal Centrum Preventie Burn-Out en Stress (NCPBS) geeft in een persbericht aan dat 66% van de ondernemers op hun laatste sloffen lopen. De Corona tijd heeft veel gevraagd van de ondernemer. Verantwoordelijkheid naar medewerkers, klanten, leveranciers, samenwerkingspartners en uiteraard ook naar thuis. Het blijkt dat de afgelopen twee jaar veel van de energie, creativiteit en wendbaarheid heeft gevraagd.
Voor vele ondernemers waren de afgelopen twee jaar “overlevingsjaren”. Nu de maatschappij weer “gewoon” doorgaat likken velen hun wonden. Hoge schulden bij banken, investeerders en belastingdienst geeft een grote druk voor vandaag en morgen. De economische omstandigheden maken velen onzeker en dit leidt tot stress. Combineer dit met de inspanningen van de afgelopen twee jaar en het is logisch dat vele ondernemers op zijn. Blijft deze blog zo negatief? Of zijn er ook lichtpuntjes? Natuurlijk! Altijd en overal 😊.
Het is precies nu dat de wereld de MKB ondernemer nodig heeft! Steeds meer mensen realiseren dat de maatschappij die gecreëerd is aan het einde komt van haar houdbaarheidsdatum. Eten uit de supermarkt is veelal chemische rotzooi, ziek zijn lossen we op door het symptoom te verdrijven met een pilletje en de natuur laat zien dat ze ons leven niet verder accepteert. Grote, internationale bedrijven weten niet wie hun klanten zijn. Klanten zijn nummers in een spreadsheet en o.b.v. algoritmes voorspellen ze wat wij als consument morgen en overmorgen zullen kopen. En hier spelen ze handig op in met hun (dure) commercials. De machtspositie en drang naar winst laten dagelijks de resultaten zien. Een steeds zieker wordende wereld.
Maar wat zien we gelukkig ook gebeuren? Die machtspositie en de drang naar meer, meer en meer wordt steeds minder geaccepteerd. De consument kiest steeds vaker voor lokaal, biologisch en gezond. Een geweldige uitdaging ligt er dus voor de MKB ondernemer. Terug naar de basis. Terug naar de passie waarmee je ooit je bedrijf begon. Stel jezelf opnieuw de vraag: waarom doe ik wat ik doe en waarom zou dit van belang zijn voor de maatschappij?
Als gewerkt wordt vanuit een “purpose” ontstaat energie en positieve hormonen worden aangemaakt. Het blijkt dat deze besmettelijk zijn en aantrekkingskracht hebben. Wat zou er gebeuren als jouw passie wordt omgezet in energie? Aantrekkingskracht niet alleen op klanten, maar ook op nieuwe medewerkers, samenwerkingspartners, (eventueel benodigde) financiers.
Het is NU tijd om jouw plan te maken. Joe Dispenza formuleert het zo prachtig: “if you’re not defined by a vision of the future, you will be left with the memories of te past and you will get what you already got!
Wat is jouw plan? Welk verschil maak jij? Welke waarde creëer jij? Maak jouw plan, zorg voor het juiste team van mensen die geloven in jouw plan en daarvan onderdeel willen zijn. En durf dan al je bescheidenheid te laten varen en ga als een trotse aap bovenop de rots staan. Straal, inspireer en wees blij met de kansen die er zijn om jouw talent, kennis en kunde om te zetten in een verschil voor een nieuwe maatschappij!
Natuurlijk is dat spannend en voelt het misschien gek. Ons brein ervaart pijn en verdriet immers zwaarder dan plezier en geluk. Logisch dat we niet zomaar op de rots gaan staan. Maar wat als je oprecht trots mag en kan zijn op jouw product of dienst? De oprechtheid zal gevoeld worden en juist in dat gedeelte van het brein wordt de keuze gemaakt of de klant bij jou koopt en de nieuwe medewerker bij jou gaat werken. We ontmoeten je graag bovenop de rots. Tot daar 😊.
Als we de laatste maanden evalueren, dan zien we vanuit onze klanten en prospects o.a. de volgende vragen op ons afkomen:
- Bedrijfsovername, is dat een goed idee?
- Is het verstandig om in deze tijd (fors) te investeren?
- Kan ik dat nieuwe huis kopen?
- Is werken met personeel iets voor mij?
- Ik wil over een paar jaar stoppen met mijn bedrijf, kan dat financieel en wat is de beste manier om dit te realiseren?
- Hoe houd ik “alle ballen” in de lucht als ondernemer?
- Kan ik mijn kinderen helpen bij de aanschaf van hun woning?
Interessant is te merken wat deze vragen doen met de verschillende personen. Het lijken goede en intelligente vragen te zijn, maar helaas blijkt vaak dat achter de vraag veel onzekerheid schuilt. Onzekerheid omdat het moeilijk is de juiste keuze te maken. Het gevolg hiervan is piekeren, verlamd raken en stress. Bijzonder interessant is te weten wat stress doet met de kwaliteit van onze keuzes. Stress reduceert de toegang tot ons intelligente deel van ons brein en de kans op een “intelligente” keuze wordt dus alleen maar kleiner.
Hoe kunnen wij deze mensen helpen? En dan denk ik direct terug aan een inspirerende zin die ik jaren geleden hoorde tijdens een training van Remco Claassen: “als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”. Als ik deze zin combineer met één van de eigenschappen van effectief leiderschap volgens Steven Covey (begin met het einde voor ogen), ontstaat het antwoord:
Wat is JOUW plan? Hoe ziet JOUW “gewoon lekker leven” eruit? Wat zijn JOUW dromen, doelen en wensen? Het probleem van vele keuzes is dat deze gemaakt worden o.b.v. gevoel welke beïnvloed zijn en worden door de omgeving. Door te starten met in beeld te krijgen hoe JOUW mooiste leven eruit ziet, kan je een plan maken om dit te bereiken. Wat is het gevolg? Een antwoord op al bovenstaande vragen!
Bijzonder eigenlijk dat allen die met bovenstaande vragen kwamen geen duidelijk lange termijn plan voor ogen hebben. Gevangen in de hectiek van de dagelijkse uitdagingen, ontstaan gevoelens, gedachtes en ideeën. Deze worden vaak gevoed door de omgeving met goed bedoelde adviezen. Maar juist deze adviezen zijn gekleurd vanuit hun eigen gedachtegoed. En bij de belangrijke vragen in het leven zou het niet om de omgeving moeten gaan maar om wat jij zelf wilt. En hier antwoord op krijgen, blijkt nogal een uitdaging.
Tijdens de begeleiding van het opstellen van een financieel levensplan, ontstaan regelmatig inzichten in de wensen in het leven. Als we hieraan het financiële gedeelte van het plan koppelen, kunnen antwoorden ontstaan op wat wel en niet mogelijk is. Door de belangrijke vragen uit het leven uit de emotie te halen en met een plan naar het intelligente deel van ons brein te brengen, kan gemakkelijker en betere keuzes gemaakt worden.
Start dus met het maken van JOUW plan. Betrek hierbij zeker ook je levenspartner. Jullie willen immers samen “gewoon lekker leven”. Een antwoord zonder plan, is een gok. Leef jouw mooiste leven, maak daarbij jouw plan. Voor al onze klanten is het wellicht goed om de drie “levensvragen” weer eens te overdenken en voor onze prospects: van harte welkom om JOUW fundament te maken en daarop jouw “gewoon lekker leven” te bouwen.
Horeca zaken die gedwongen sluiten, de zorgsector die klaagt over te hoge werkdruk, een tekort aan leraren en deze week een verkeersinfarct rondom Rotterdam wegens het sluiten van de Ketheltunnel. Oorzaak? Een tekort aan medewerkers. Wat is er aan de hand en interessanter: wat is de oplossing?
Is het tekort aan mensen het probleem of is er een dieperliggend probleem? Ik durf dit laatste te beweren! Vele MKB ondernemers spreek ik en het grootste deel van hen klaagt over te weinig medewerkers en/of medewerkers die niet voldoende brengen. Vele ondernemers klagen over de “jongeren” en zeggen dat ze hun handen niet meer vuil willen maken en vooral met zichzelf bezig zijn. Mijn vervolgvraag aan die ondernemers is: hoe ziet je plan eruit om mensen te vinden en te binden? Een goed salaris blijft nog steeds het meest genoemde antwoord. Kansloos is mijn reactie. Hoe te komen tot een passend plan?
De eerste stap is volgens mij beseffen dat er momenteel vier generaties werkzaam zijn. Allereerst de “babyboomers” (55-64 jaar) die opgegroeid zijn na de Tweede Wereldoorlog en voornamelijk groei meemaakten en het besef dat hard werken leidt tot vrijheid en (financiële) rust. Daarna kwam de “generatie X” (40-54 jaar) en hebben ook wel de bijnaam generatie “nix” meegekregen. Zij konden wel gaan studeren, maar toen ze het werkveld betraden was er nauwelijks werk door o.a. het economisch verval na de oliecrisis. De volgende generatie is de “generatie Y” ofwel de milennials (25-39 jaar). Zij zijn altijd bezig met social media, hun mobiel en digitale communicatie. Ze zijn verwend door hun ouders, denken dat alles mogelijk moet zijn en beslissen snel. De nieuwste generatie “Z”, ofwel de centennials, betreden nu de arbeidsmarkt en hebben ook hun hele leven al toegang tot veel informatie via internet. De digitale wereld is hun wereld. Naast de overeenkomsten met de generatie Y is het belangrijkste verschil met hen dat generatie Y vooral bezig is met het hogere doel in HUN leven. Het zelf is voor milennials het primaire referentiekader terwijl de centennials opgroeien met het (on)bewuste beeld van klimaatverandering. Centennials willen vechten voor een wereld met toekomstperspectief en zijn dus minder gericht op zichzelf. Zowel voor generatie Y als Z is geld van minder belang.
Als we bedenken dat de verschillende generaties binnen bedrijven en organisaties dagelijks “samenwerken”, is het logisch dat er veel misgaat. Ons brein heeft namelijk veel moeite met mensen die anders voelen, denken en handelen. Dit leidt tot onbegrip, frustratie en ruzie. Ons gevoel, denken en handelen wordt voor 80% gevormd door ons DNA en de ervaringen die wij opdoen tijdens onze eerste 8 levensjaren. Logisch dat de verschillende generaties zo verschillend denken en handelen dus. Logisch dat er veel onbegrip en frustratie is, toch?
Maar wat als we de basiskenmerken van de werking van ons brein gaan toepassen? Wat als we teams gaan leren “de verschillen als overeenkomst te gaan zien”? Wat als we gaan begrijpen dat ons natuurlijke instinct een averechts heeft op hetgeen we beogen? Wat als we alle medewerkers de basiskenmerken van de generaties meegeven en dit combineren met de inzichten van de werking van ons brein? Dan ontstaat echt synergie.
En wat is het mooie? Iedereen wil een zinvol leven, de betere versie van zichzelf zijn en zijn of haar mooiste leven leven. De uitdaging van ondernemers is: wat kan je je medewerkers hierbij bieden? De vraag die ondernemers zichzelf regelmatig stellen is: waarom koopt een klant mijn product of dienst? Een andere essentiële vraag zal mogen zijn: waarom zouden mensen bij mijn bedrijf willen werken? Wat kan ik hen bieden waarbij kernwaarden als flexibiliteit, veiligheid, zingeving en de wereld beter maken voor iedere generatie waardevol zijn? Wat is mijn plan voor mijn medewerkers waarbij de combinatie van een gezamenlijk doel (of purpose) gecombineerd mag worden met de begeleiding van ieders individuele wens tot (persoonlijke) ontwikkeling en financiële rust? Een inspirerend voorbeeld vind ik hierbij een schoonmaakbedrijf welke beschreven wordt in het boekje “the dreammanager” waarbij gevraagd werd bij medewerkers waarom ze voor het bedrijf werken. Een vrouw antwoordde dat het werk niet geweldig is, maar het werk haar wel kon faciliteren om als eerste van de familie een huis te kunnen kopen. Creëer waarde voor je klanten, creëer waarde voor je medewerkers en creëer daarmee een uitermate zinvol leven. Dat is de sleutel om als MKB ondernemer duurzaam succes te creëren waarbij geld een logisch gevolg zal zijn en geen doel op zich hoeft te zijn.
Met Gewoon Lekker Leven trachten wij deze inzichten natuurlijk ook zo goed mogelijk toe te passen. Bij onze groei zijn wij op zoek naar mensen die zich in onze filosofie kunnen vinden en zich persoonlijk willen ontwikkelen. Wil je eens verder in gesprek over dit boeiende onderwerp en wat dit voor jouw bedrijf kan betekenen? Interesse om bij ons aan de slag te gaan of ken je iemand? Wij horen het graag.
Meer dan 70% van de Zeeuwse bedrijven betreft een familiebedrijf. Een groot deel van de eigenaren van deze familiebedrijven overwegen te verkopen. De intentie is de onderneming binnen de familie te houden, maar is dat ook de praktijk? Wat zien wij gebeuren en wat is onze rol als “gewoon lekker leven” bij deze gebeurtenis?
Wat is eigenlijk een familiebedrijf? Laten we ons hierbij committeren aan de definitie van Nijenrode die zegt dat minimaal de helft van het eigendom of de helft van de zeggenschap in handen moet zijn van één familie. Helder! Wij kunnen ons goed voorstellen dat de wens van de familie eigenaren is om het bedrijf over te dragen aan de volgende generatie. Dit proces blijkt vaak moeizaam te verlopen met regelmatig vervelende gevolgen. Het voordeel van een familiebedrijf (elkaar vaak zien, verbinding privé en zakelijk, vertrouwen) verandert naar een nadeel waarbij ruzies soms zelfs leiden tot een familiebreuk. Waarom is dit eenvoudig te verklaren?
Allereerst weet iedereen dat de overdracht van een bedrijf een intensief proces is en tijd vraagt. Dit weten zorgt helaas in de praktijk niet dat deze tijd daadwerkelijk genomen wordt. Iedereen heeft het “druk” met dagelijkse zaken en de verkoop komt er nog eens bij. Adviseurs worden geraadpleegd en daar gaat het vaak mis. Wie zijn namelijk deze adviseurs? De accountant, bedrijfswaardeerder of opvolgingsspecialist.
Deze adviseurs focussen zich met name op de waardering van het bedrijf, de fiscale mogelijkheden en juridische noodzakelijkheden. Waar is de mens in deze? Wie van deze adviseurs heeft zich echt verdiept in de verschillen in generatie, wens van communicatie en ondernemerschap? Bijna niemand blijkt en juist daar geloven wij met “Gewoon Lekker Leven” het verschil te maken.
I.p.v. direct een berekening te maken wat de overdrachtswaarde zou moeten zijn, is het veel interessanter om met alle betrokken partijen in gesprek te gaan en te luisteren. Luisteren naar de wensen en behoeftes. Waarom stoppen en waarom overnemen? Wat is er financieel nodig voor verkopers om zonder financiële zorgen verder te kunnen na verkoop? Dit bedrag kan (fors) anders zijn dan het bedrijf “waard” is, maar kan de mogelijkheid van een overdracht regelmatig eenvoudiger maken. Wat is mogelijk te financieren door koper(s) zonder grote financiële druk te voelen? Een plan voor beide partijen blijkt in onze praktijk vaak de sleutel tot een geslaagde overname. Een stap die in de praktijk dus vaak overgeslagen wordt.
Een ander obstakel blijkt het grote verschil in denkwijze tussen de verschillende generaties. Zo is de huidige generatie Z (7-27 jarigen) opgevoed met de Smartphone en denkt, communiceert en handelt compleet anders dan oudere generaties. Ondernemerschap is zeker een kenmerk van deze nieuwe generatie, maar substantieel anders dan de generatie van de overdragers. Balans tussen werk en privé, duurzaamheid en meer zekerheid zijn daarbij belangrijke kenmerken. De oudere generatie kan boos worden over deze eigenschappen en vinden dat ondernemerschap alleen kan met 60 tot 80 uur werken per week, maar de nieuwe generatie accepteert dat niet meer en laat zien dat het ook anders kan.
Als gestart wordt met inzichtelijk krijgen van hoe “gewoon lekker leven” eruitziet voor alle partijen, kan een fundament gelegd worden voor de overname. Door de verschillen te begrijpen, kan met de juiste (brein)communicatie geborgd worden dat verschillen van inzicht als kansen gezien worden i.p.v. als lastige obstakels. Door overdragers een prominente rol te geven in de overdracht van hun visie en tegelijk hen te helpen met het begrijpen en accepteren van de nieuwe generatie, ontstaat een draagvlak voor een werkende overdracht en duurzame betrokkenheid. Dat is immers wat vele familie bedrijf eigenaren willen op een gegeven moment. Het stokje overdragen, maar met trots de ontwikkelingen blijven volgen. Het proces stopt dus niet bij de overdracht! Een gemiste kans vaak voor de periode na overdracht: Snel uit elkaar groeien of juist vanuit betrokkenheid blijven verbinden?
Fiscale, juridische en financiële onderwerpen zijn uiteraard cruciaal, maar hebben vooral een dienende rol volgens ons. Eerst de mens centraal en dan alles eromheen passend regelen. Dat is volgens ons de winnende volgorde. Combineer de kennis van de mens (breinwetenschap) met financiële, fiscale en juridische kennis en de juiste ingrediënten zijn aanwezig voor een duurzaam vervolg van het familiebedrijf.
Interesse om eens verder te sparren over dit interessante onderwerp? Wij doen dit graag!
Momenteel zijn we volop bezig met de uitbreiding van ons team. Verschillende gesprekken hebben we de afgelopen weken gehad en interessant is dan aan de sollicitant te vragen hoe hij of zij ons bedrijf ziet. Een diversiteit aan antwoorden is het gevolg. Hetzelfde geldt als wij klanten of prospects vragen hoe zij ons bedrijf “Gewoon Lekker Leven” zouden beschrijven. Daarom eens een (geanonimiseerd) inkijkje in onze resultaten van de afgelopen tijd.
De begeleiding van de overname van een familiebedrijf. Wat gebeurd er als een “deskundige” een bedrag noemt betreffende de waarde van een bedrijf. Dit bedrag wordt een soort “anker” waar alle gesprekken omheen worden gebouwd. Maar zeg eens eerlijk: wat is een bedrijf echt waard? Zoveel als de koper kan en wil betalen, hetzelfde zoals in de huidige huizenmarkt. Er is vraag en aanbod en zodoende wordt de prijs bepaald. Wat hebben wij gedaan tijdens de interventie? Met verkoper geïnventariseerd hoeveel geld nodig zou zijn om nooit financiële zorgen te hebben. Dit bedrag werd leidend tijdens de gesprekken en wat bleek “toevallig”? De overnemende partij kon dit bedrag financieren en een 3-jarige impasse werd in een paar maanden doorbroken en de overname is een feit. Verkoper kan “gewoon lekker genieten” en koper heeft met zijn plan een mooi fundament om “gewoon lekker te ondernemen”. Niet kijken en zoeken naar de verschillen, maar bekijk welke overeenkomsten er zijn en laat deze leidend zijn. Beide partijen enthousiast en blij. Dat noemen we win-win! Dankbare mensen. Wij hebben het vertrouwen gekregen om met de overnemende partij mee te werken aan het verder ontwikkelen van het bedrijf waarbij inzicht en grip op de financiën het fundament zijn en wij dit voor hen creëren. Van daaruit coachen wij hen naar een mooie toekomst. Wauw!
Startend ondernemer zijn en een wens hebben om een huis te kopen. Sterker nog: het huis was al gekocht! Tijdens het kennismakingsgesprek van twee uur bleken er vele “open einden” en was onze conclusie: maak eerst jullie plan en ga daarmee goed voorbereid de huizenmarkt op. We stelden de vraag: vinden jullie het goed als we eerlijk zijn? Jazeker was het antwoord. Niet kopen en eerst je zaken op orde krijgen was ons eerlijke antwoord. Gevolg? Deze mensen kozen toch om het huis te kopen (welke wij dus niet gaan financieren), maar waren wel getriggerd door ons gesprek. Binnenkort komen ze terug om hun plan te maken. Volgens ons de verkeerde volgorde dus, maar we gaan toch graag met hen aan de slag om o.a. te concluderen of de woning in hun “gewoon lekker leven” past. Niet altijd wordt ons advies direct opgevolgd en dat hoeft ook niet. Wij willen vooral mensen meer inzicht geven zodat zij zelf passende keuzes kunnen maken en aan het roer kunnen staan van hun leven.
Een ander mooi verhaal is een ondernemer met een hard groeiend bedrijf waarbij wij enkele jaren geleden de boekhouding op orde brachten. Het was eigenlijk een echte puinhoop. Ook werd een plan gemaakt, want blijven leven in de “waan van de dag” was niet wat de ondernemer en zijn partner wilden. Conclusie: inzicht in de cijfers resulteerde in een “wake up call”. Zo doorgaan was desastreus. Hard werken en weinig overhouden. Inzicht gaf energie om zaken anders aan te pakken om uiteindelijk een “groter” doel te kunnen realiseren. Het kopen van een huis. Doordat wij de boekhouding verzorgen en zelf ook hypotheken kunnen sluiten, weten wij wanneer de koop van een woning mogelijk was. En dit is onlangs gebeurd. Wauw!
Wat doe je als je 65 wordt en gaat stoppen met werken? Hoe ziet het “gewoon lekker leven” eruit. Twee lieve mensen kwamen op aanraden van andere klanten op kantoor. Wat waren hun vragen? Belangrijkste vraag was: hebben we het goed gedaan? Kunnen we onze “oude” dag ingaan zonder financiële zorgen? Tijdens het kennismakingsgesprek vragen wij altijd verder dan de mensen verwachten en proberen wij een ieder uit te dagen na te denken wat ze nog ECHT zouden willen. Een mooie reis maken, op terrasjes kunnen zitten en niet hoeven denken of het financieel kan. Lang verhaal kort: hun plan werd gemaakt en financieel bleek veel meer mogelijk dan gedacht. Veel geld zat vast en “verstopt” in de woning. Waarom je gehele hypotheek aflossen als je hiervan ook je dromen en lekker leven kan realiseren? Uiteraard met een plan zodat je weet dat je de hypotheek met een lach de rest van je leven kan blijven betalen. Wat een dankbare mensen, wat een mooi werk.
En dan de laatste die we nu willen benoemen. Ook een hele bijzondere: een fitte, energieke dame van 83 die de wens had om een mooi en nieuw zorgappartement te kopen. Maar dat zal natuurlijk niet kunnen op mijn leeftijd….een financiering was immers gewenst……een hypotheek kunnen krijgen op 83 jarige leeftijd? Kunnen gaan wonen waar ze graag wilde? Voldoende geld overhouden om zonder zorgen verder te leven? Uit het plan bleek dit te kunnen en warempel: afgelopen week werd de handtekening gezet. Wat een feest om de glimlach en blijdschap van deze vrouw te ervaren.
Hierbij “slechts” een vijftal voorbeelden van wat de afgelopen tijd gebeurd is. Dan vergeten we nog te benoemen het interessante gesprek welke Maurice had met Richard de Leth over vitaliteit als onderdeel van “gewoon lekker leven” en hoe we elkaar hierbij wellicht kunnen helpen. Het zaadje is gepland. Twee interviews welke Maurice had met o.a. het blad Happinez (in november zullen we het interview met Maurice delen) vonden ook plaats. We worden steeds meer gevonden en genieten bij hetgeen we elke dag weer kunnen en mogen betekenen. En wat doen we dan allemaal? Veel 😊. Kan dat allemaal binnen één bedrijf? Dat is een terechte vraag die wij regelmatig krijgen. Maar als de intentie goed is en het juiste netwerk voorhanden, kan heel veel gebeuren. Dus met volle overtuiging zeggen wij: Ja wij zijn goed in financiële plannen, hypotheek, vermogensbeheer, boekhouding en fiscale adviezen, individuele en teamcoaching gebaseerd op inzichten vanuit de werking van het brein.
Met veel plezier bouwen wij verder aan ons bedrijf om onze klanten te inspireren en te helpen “gewoon lekker te leven”. En als er verdere uitbreiding is van het team, zullen wij deze persoon voorstellen en laten weten waarom hij of zij voor ons gekozen heeft. Kandidaten hiervoor? Of mensen in de omgeving die ook vraagstukken hebben omtrent hun “gewoon lekker leven”? Wij horen het graag.
Daarbij blijven wij regelmatig onze “rond de tafel” sessies organiseren bij de Brass in Goes omtrent de kennis van de werking van het brein. Interesse in deelname? Neem gerust contact op met Maurice.
Afgelopen week waren wij met ons team (Emma, Eva, Sander, Ivan, Pieter en Maurice) op pad door Nederland om ons “gewoon lekker leven plan 2022” te ontwikkelen. Het voorrecht hadden wij om met twee “grootheden” onze vragen, gedachtes en ideeën te kunnen delen en sparren. Eerst gingen we naar Vianen waar nr. 1 leiderschapscoach van Nederland Remco Claassen ons opwachtte en vervolgens gingen wij naar Rotterdam om in gesprek te gaan met neuro econoom en samenwerkingspartner Wouter van den Berg van Braincompass.
De afgelopen jaren hebben we met Gewoon Lekker Leven een mooi fundament gelegd. Onze unieke werkwijze van het combineren van de harde kant van het leven (financiën en cijfers) met de zachte kant (hoe kan ik gelukkig zijn?) groeit in bekendheid en enthousiasme. Hoe nu verder? Wat willen wij bereiken en hoe gaan wij dit doen? Remco daagde onszelf vooral uit met zijn “leiderschapskruis”. Wat bedoelt hij hiermee? Zorg ervoor dat je als bedrijf niet alleen een heldere en inspirerende missie en visie hebt, maar zorg dat de individuele teamleden die ook van zichzelf hebben. Vervolgens is het natuurlijk zaak om eerlijk te bekijken of deze in elkaar kunnen vloeien. Zo niet, gaf Remco aan, dan is op korte of lange termijn het resultaat: klagen, zeiken, burn of bore out bij de medewerker en/of ontevredenheid bij de klanten. Mensen met plezier en energie hebben veel meer waarde voor zichzelf en de organisatie dan mensen die dit niet hebben. Logisch toch? Maar hoe bereik je dit dan? Hoe zorg je voor een helder “mission statement” en niet alleen voor de organisatie, maar ook voor ieder teamlid? Persoonlijk leiderschap is weten wat je kan, leuk vind en wil, geeft Remco aan. Mooi om samen deze zoektocht te doen en deze te koppelen aan onze missie en visie: mensen en organisaties helpen bij het realiseren van hun “gewoon lekker leven”.
Remco gaf zelf aan tijdens zijn IT carrière dat er een moment was dat een klant belde om de afspraak af te zeggen. Remco was blij dat hij niet naar de afspraak hoefde. Een teken dat energie lekt. Ondanks het feit dat Remco voor de organisatie prima werk leverde was het niet wat hij wilde. Remco trok zijn bruine broek aan (kenners van Remco weten wat hij dan bedoeld), nam ontslag en ging les geven, inspireren, presenteren….met alle gevolgen van dien: ondertussen is hij de absolute nummer 1 op het gebied van persoonlijk leiderschap in Nederland geworden. Chapeau.
Na de energie en inzichten van Remco was het tijd om naar Rotterdam te verkassen, te eten en aan te schuiven bij Wouter van den Berg. Hoe haal ik het maximale uit mezelf en kan ik anderen inspireren hetzelfde te doen? Interessant van Wouter is dat hij vanuit inzichten in de werking van het brein kan beredeneren waarom sommigen slagen en de meeste mislukken. Het doel waar Remco over spreekt zorgt in het brein voor een soort filter. We doen dagelijks nagenoeg alles onbewust. Ons brein maakt onbewuste keuzes en leidt ons naar het leven wat we leven. Als er een groter doel is, ofwel je weet echt wat je wilt, zal je onbewuste gedeelte van je brein je helpen de juiste keuzes te maken. Maar wie heeft een heel duidelijk plan? Precies!
Persoonlijk leiderschap voor Wouter is dan ook in de regie zijn van je eigen leven. Inzicht in DNA en opvoeding gecombineerd met een duidelijk doel, kan echt zorgen dat je aan het stuur zit en de juiste koers vaart. Wouter voegt daarbij toe dat hij ons een zeer interessant bedrijf vindt, omdat wij eerst een financieel fundament bouwen. Pas vanuit veiligheid kan gewerkt worden aan de beste versie van jezelf. Moet iedereen dan weten wat zijn of haar missie is? Interessante toevoeging die Wouter maakte is de beschrijving van het leven: eerste doelstelling is overleven en vervolgens een partner zoeken. Hoe vind je de beste partner? Door de beste versie van jezelf te zijn. Biologisch gezien zijn we dus vooral bezig met onszelf en willen ergens erg goed in zijn. Pas als je een partner gevonden hebt, je gezin gesticht en ongeveer 45 jaar oud bent, komt er meer rust en drang naar zingeving. Een prachtig inzicht. Voor alle jongeren onder ons (<45 jaar): heb geduld 😊.
Na de sessie met Wouter was het tijd om even te ontspannen in een nabij gelegen Tapas bar om vervolgens af te reizen naar Drimmelen. In de avond hebben we uitstekend gegeten en werden prima verzorgd door het team van More-Itz. Bijzonder te horen (vonden wij) dat het probleem met het vinden van voldoende en goede personeelsleden werd opgelost door te werken met ZZP-ers. Bij hun werkt dit dus erg goed.
De vrijdag hadden we gereserveerd om de opgedane kennis en inspiratie om te zetten in plannen voor het komend kwartaal en 2022. Bij onze klanten Marc-Jan en Brenda Witte van de Biesbosch In konden we geweldig gebruik maken van hun inspirerende ruimte met uitzicht over de Biesbosch. Tussen de buien door konden we zelfs nog even het water op en gedurende de dag ontstond een duidelijk beeld: het FUNdament staat! Nu scherp zijn dat we zelf ons mooiste leven blijven leven en daarmee onze klanten inspireren. Ook wij moeten ons persoonlijke plan hebben, weten wat ons energie geeft en dit combineren met wat wij willen betekenen voor onze klanten. We horen namelijk vele mensen praten over alles wat ze hopen te krijgen of te bereiken….maar hoop is echt een uitstel voor teleurstelling. Afsluitend kunnen we dus zeggen, in de woorden van Remco: “Als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”. Maak je plan!
De vakantieperiode is begonnen en voor velen is dat een tijd van ontspanning, reflectie en opladen. Uit een onderzoek van psychologie magazine blijkt dat bijna 40 procent van de Nederlanders zich meerdere malen per week ronduit oververmoeid of opgebrand voelt en dat de vakantieperiode niet altijd helpt om te ontspannen. Alles behalve “gewoon lekker leven” dus.
Naast het financieel fundament wat we met onze klanten bouwen, blijven we altijd op zoek naar inzichten die helpen om “gewoon lekker te leven”. Een van de verdiepingen die ik de laatste tijd deed, betreft het fenomeen slaap.
Zelf was ik ook jarenlang een ondernemer die “stoer” vertelde hoe vroeg hij opstond. Ik vond het zonde van de tijd om lang te slapen. 6 uurtjes is toch genoeg? Om 05.00 uur je bed uit zodat je, voordat de wereld wakker wordt, alvast het eerste werk gedaan kan hebben waarmee je een voorsprong creëert. Klinkt logisch, toch? Gelukkig weet ik sinds enkele jaren dat dit absoluut niet zo is en graag deel ik enkele inzichten.
Biologisch gezien is gemiddeld 8 uur slaap nodig voor volwassenen. We slapen in “cycli” van telkens 1.5 uur en hebben 5 cycli nodig om alle informatie van de dag ervoor te kunnen verwerken. Iedere cyclus kent ook weer fases en wel van de wakkere fase, de non-rem fase en de rem fase. Zonder in details te treden zijn deze fases zeer logisch opgebouwd waarbij ieder van de 5 cycli een andere verdeling heeft van de fases. In zeer vereenvoudigde taal probeer ik uit te leggen waarom dit zo is. Tijdens de eerste uren van de nacht en dus gedurende de eerste cycli, wordt alle nieuwe informatie die gedurende de dag is binnengekomen verwerkt. Overtollige informatie wordt weggeschrapt. Aan het einde van onze slaap en vooral tijdens onze laatste en 5e cyclus van onze slaap wordt de nieuwe informatie met onze bestaande informatie verbonden en krijgt een plek in ons brein. Ofwel: tijdens de laatste cyclus vallen de “puzzelstukjes” in elkaar en ontstaat een nieuw beeld gebaseerd op de vermenging van oude met nieuwe informatie. Dit kunnen we ook wel onze creativiteit noemen.
Wat gebeurde er dan toen ik, net als vele anderen, 6 uur of minder sliep? De laatste cyclus maakte ik niet mee waardoor de puzzelstukjes niet op hun plaats konden vallen. Ik mis dus een essentieel stukje van het leggen van de puzzel. Niet geheel fris en een belangrijk deel van mijn oplossend vermogen miste ik dus als ondernemer. Bizar toch dat we stoer zeggen tot laat doorgewerkt te hebben terwijl de wetenschap laat zien dat het tegenovergestelde waar is. Wil je een oplossing voor je probleem? Ga dan op tijd naar bed en zorg dat je goed doorslaapt!
Wat zijn andere gevolgen van “te weinig slaap” of slaap waarbij je regelmatig wakker wordt? Onderzoek heeft uitgewezen dat slaaptekort zowel bij volwassenen als bij kinderen de kortste weg is om in gewicht aan te komen. Dit komt omdat twee belangrijke hormonen (leptine en ghreline) in disbalans raken bij te weinig of slechte slaap. Deze hormonen geven een seintje als je voldoende hebt gegeten of dat je honger hebt. Als je het seintje van “genoeg” niet krijgt of te vaak en te snel het seintje “honger” krijgt, eet je dus te vaak en te veel. Voldoende en juiste slaap zorgt juist ook voor balans tussen deze hormonen. Hoezo een dieet nodig? Gewoon lekker slapen dus!
Er is ontzettend veel geschreven over een gezonde levensstijl waarbij het vaak gaat over voldoende bewegen en goed eten. Voldoende en de juiste slaap blijkt nogal onderbelicht, terwijl deze juist op één zou moeten staan. De juiste slaap zorgt immers voor balans, energie en een goede gemoedsrust waardoor het ook gemakkelijker zal worden om te bewegen en de juiste voeding te kiezen.
De vakantieperiode is een mooie tijd om eens te experimenten met jouw juiste slaap. Geïnteresseerd in diepgaande kennis hierover? Dan kan ik het boek van Matthew Walker (slaap) aanraden.
Een fijne zomerperiode gewenst! Zelf ga ik ook “gewoon lekker met vakantie” en over drie weken pak ik de wekelijkse blog weer op.
Tips voor onderwerpen of opmerkingen n.a.v. de blogs? Laat gerust een bericht achter.
Afgelopen week had ik een weekje “topsport”. Op woensdag een lezing van de enige hoogleraar sportpsychologie in Nederland (Nico van Yperen) en op donderdag op bezoek bij AZ waarbij ik een inspirerend gesprek had met topsportbegeleider Bart Heuvingh.
Welke lessen kan ik meenemen vanuit deze topsportverhalen voor succesvol ondernemerschap en “gewoon lekker leven”. En is er ook kennis en ervaring binnen “Gewoon Lekker Leven” die waardevol kunnen zijn voor de topsporter en -begeleiders?
Grootste verschil tussen de topsporter en de ondernemer volgens mij? De topsporter focust zich op energie, fris zijn en daarmee zich kunnen ontwikkelen tot het leveren van topprestaties. Vele ondernemers focussen zich op “time(management)” en willen zoveel mogelijk doen binnen de tijd die ze hebben. Dit betekent vaak lange dagen, vele taken en aan het einde van de week een vermoeid lichaam. I.t.t. de topsporter die zich gedurende de week zich voorbereidt om zo fris en energiek mogelijk te voelen om een prestatie te kunnen leveren. De gemiddelde topsporter laat zich begeleiden door een team en is zelf bezig met hetgeen waar hij of zij het beste in is en vaak ook het leukste vind. De 80-20 regel is hierbij van toepassing waarbij 80% van de activiteiten leuk zijn. Ook hier weer de tegenstelling met de ondernemer: weinig tijd en geld voor begeleiding en voor vele ondernemers geldt de 20-80 regel, ofwel 80% van de werkzaamheden wordt als neutraal of niet leuk ervaren.
Hoe bouw ik een team op? Topsport teams spenderen veel tijd en geld aan het scouten en selecteren van nieuwe personen binnen het team waarbij vooral beschikbare data de keuze voor een bepaald persoon de doorslag geeft. Vele ondernemers laten zich leiden door hun “gevoel” en kiezen vanuit dat perspectief bij het aannemen van nieuwe mensen.
En dan het laatste grote verschil? Een plan. Topsporters hebben een duidelijk doel/plan/droom. Een groter doel waaraan ze de dagelijkse taken aan kunnen ophangen. Vele ondernemers worden geleefd door de “waan van de dag” waardoor het vaak ontbreekt aan zingeving.
Interessant tijdens het gesprek met Bart bij AZ was zijn visie over de begeleiding vanuit een holistische visie. Naast fysiek, techniek, levensstijl ook het mentale aspect toevoegen. Bart leer ik kennen als een zeer leergierig en belezen persoon die zijn theorieën kan toetsen in de praktijk bij AZ. Ieder mens is anders. Dat betekent dus ook voor iedere speler en begeleider bij AZ. Besef dat ook en handel ernaar is zijn visie. Meet niet om te meten, maar weet wat je doet en realiseer waarom je meet. Combineer harde data met zachte gesprekken. Wees gepassioneerd om de mens te kennen: zijn/haar drijfveren, achtergrond en doel. Daarmee kan een plan gemaakt worden voor het individu welke passend moet zijn binnen het plan van het team en de club. Daarin zie ik een mooie uitdaging voor het bedrijfsleven. Vele ondernemers klagen dat ze geen personeel kunnen vinden. Maar als je omgaat met jezelf en met je team alsof je topsport bedrijft, ben ik overtuigd dat vele mensen bij jouw bedrijf willen werken. Daarbij zal je zelf ondernemen vanuit energie en fris zijn. Welk verschil zal dat maken voor jouw “gewoon lekker leven”?
En zijn er ook “tips of gedachtes” die ik de topsporter mee kan geven? Interessant lijkt het mij om, net zoals bij onze klanten, een financieel fundament te creëren in combinatie met een levensplan. Vele topsporters laten zich ook leiden door de “portemonnee” van hun makelaar. Maak je eigen plan, weet hoeveel geld je nu (tijdens je carrière) en straks nodig hebt en vooral: wie wil ik als mens zijn (voor, tijdens en na mijn carrière). De topsportwereld is vooral bezig met het hier en nu, terwijl de ondernemer altijd bezig is met continuïteit. Welke waarde wil ik creëren als topsporter, als topclub, als bond? De prestatie is natuurlijk een fantastisch doel voor de korte termijn, maar wat wil ik betekenen in deze wereld?
De kennis van de werking van het brein zou hierbij een inspirerende sleutel kunnen bieden, want vanuit deze kennis weten we dat we niet zijn wie we zijn, maar wat we doen. Ons brein is neuroplastisch waarmee we dus als mens kunnen veranderen. Daarmee zijn we als mens uniek en kunnen dus echt de versie worden van wie we willen zijn en diep van binnen in potentie al zijn.
Met Bart staat het vervolg gepland. Prachtig om in verschillende werelden te kunnen kijken, ervaren en leren om velen te helpen bij “gewoon lekker leven”. Een idee of tip voor een gesprek waar ik weer van kan leren? Ik hoor het graag.
Wat is het verschil tussen falen en succes? Waarom zijn enkelen zo goed in staat om steeds weer resultaat te halen, terwijl het grootste gedeelte van de ondernemers, (top)sporters en eigenlijk iedereen dit niet voor elkaar krijgt?
Een voorbeeld uit mijn eigen ondernemersleven: nadat ik na de HEAO ging werken bij een financieel bedrijf werd ik al snel gevraagd compagnon te worden. Jong (en zeker ook naïef) als ik was, stapte ik vol euforie het ondernemersleven in. Ondernemer zijn betekende voor mij vooral stoer, bekend en geroemd zijn met een goed gevulde portemonnee. De praktijk? Zwoegen, teleurstellingen en conflicten. Ik had in die tijd twee compagnons en mijn idee was (voor die tijd zeer vooruitstrevend) om “provisieloos” te gaan werken. In mijn optiek de enige manier om recht te doen aan een eerlijk advies voor de klant. Mijn compagnons dachten er anders over. Vele argumenten wist ik te benoemen waarom ik gelijk had, maar helaas had dit geen effect. Bij ieder argument dat ik noemde, kreeg ik een tegenargument cadeau. Resultaat: veel chagrijn, stress en uiteindelijk een bom die barstte. Ik stapte op met wat littekens rijker en startte een nieuw bedrijf.
In dat nieuwe bedrijf was lang geen plaats voor een compagnon totdat ik na bijna 10 jaar toch weer de stap durfde te zetten. Mijn huidige compagnon Pieter ontwikkelde zich fijn als medewerker en we besloten dat het een mooie stap zou zijn om samen het bedrijf voort te zetten. Pieter is naast compagnon ook vriend. Verstandige keuze, of juist niet? Iedereen heeft zijn of haar mening.
De praktijk liet zien dat het compagnonschap niet altijd opleverde wat ik had gedacht. Met het bedrijf groeien we en dat vraagt regelmatig flexibiliteit, daadkracht en vernieuwing. Ik voelde me soms teleurgesteld en vond dat moeilijk te zeggen. Zoiets gaat dan “knagen” en dat gevoel is niet wat ik wil, want dat kende ik nog van lang geleden.
Herkenbaar? Vele ondernemers, maar ook (top)sporters die ik spreek herkennen zich hierin. Niet alleen het gevoel richting compagnon, maar ook richting collega, coach of partner. En dit gevoel wil niemand. Waar komt dit gevoel vandaan en wat kunnen we eraan doen? Niemand wil immers dit gevoel wat kan leiden tot ruzie en conflict. Waar komt dit gevoel vandaan is een interessante vraag en wat kunnen we eraan doen is wellicht een nog interessantere.
Weten hoe ons brein werkt in combinatie met inzichten wie ik ben als mens gaven mij de oplossing. Een belangrijke les die ik leerde is dat niet waar je naartoe wil, maar juist waar je vandaan komt, je succes en resultaten in je leven bepalen. “Waar je vandaan komt” is de basis van hoe je voelt, denkt en handelt. De kans dat je compagnon, collega, coach, partner exact hetzelfde verleden heeft als jou, is 0,0. De kans dat we dus hetzelfde voelen, denken en handelen is ook 0,0. Maar door de biologische werking van mijn brein doet dat pijn. Onbewust wil ik altijd in mijn gelijk staan, maar mijn gesprekspartner wil dat ook. De kans op harmonie, synergie en een fijn gesprek is daarmee dus ook 0,0. Wat te doen?
Mijn compagnon en ik hebben beide een “breinopleiding” gedaan en hebben tevens een DNA met assessment analyse laten maken van hoe ons DNA en ons verleden heeft bepaald hoe we vandaag de dag voelen, denken en handelen. Het interessante aan de uitwerking is dat wij in een rapport van elkaar konden lezen waarom wij bij bepaalde situaties compleet anders denken en handelen. Intelligent bekeken is dit goed, toch? Immers dan ben je in balans en kunnen uitdagingen vanuit verschillende invalshoeken bekeken worden. De praktijk blijkt echter anders, omdat wij als mens in ons gelijk gaan staan bij verschil van inzicht en dus niet echt open kunnen staan voor de gedachtes van een ander….met alle gevolgen van dien. Totdat we de kennis kregen hoe ons brein werkt en inzicht hadden in elkaars “settings”. Hiermee kregen wij de sleutel om echt samen te gaan werken en synergie te creëren. Nu vinden wij het logisch dat we anders voelen, denken en handelen en lachen er regelmatig om. Van cortisol naar dopamine. Hiermee staat de toegang tot onze intelligentie en creatief vermogen volledig open. Het resultaat? vriendschap en compagnonschap als basis voor ons mooie bedrijf en gewoon lekker ondernemen.
Wat weet jij van het DNA en verleden van jouw compagnon, medewerker, partner?
De ideale bedrijfsopvolging….bestaat deze? Bedrijfsopvolging is een “hot issue”. Vele (en vaak zijn dit familiebedrijven) staan op het punt om overgedragen te gaan worden of dit zal de komende jaren gaan plaatsvinden. Als ik met ondernemers praat over bedrijfsopvolging, blijkt dat er weinig kennis is en dat er geen tot minimale tijd gestopt is in de voorbereiding. Iedere ondernemer heeft weleens gehoord dat het voorbereidingsproces van een bedrijfsovername 3 tot 5 jaar kost, maar ik ontmoet nauwelijks ondernemers die daadwerkelijk deze tijd nemen. Met alle gevolgen van dien……
Hoe verloopt een overname vaak in de praktijk in het MKB? De verkopende partij schakelt zijn of haar boekhouder/accountant in en deze bepaald o.b.v. bekende formules (al dan niet in samenspraak met een overnamespecialist) de waarde. De kopende partij (veelal compagnons, kinderen bij een familiebedrijf, concurrenten of starters) hebben ofwel dezelfde adviseur (vooral bij overname compagnons en binnen familiebedrijven) ofwel een eigen boekhouder/accountant. Wat gaat er in onze ogen vaak mis? Los van de vraag of de overnemende partij capabel is en passie heeft om het bedrijf over te nemen, focussen we ons nu voor het gemak even op de vaststelling van de “prijs”. Hoe bereken ik wat een bedrijf waard is? Er zijn verschillende methodes welke soms branche specifiek toegepast kunnen worden. Voorbeelden zijn een bepaalde factor over de winst, een factor over de omzet of over de hoogte van doorlopende inkomsten als abonnementen en provisie. Interessant is in ieder geval dat verschillende specialisten vaak tot verschillende bedragen komen. Maar ik ging vertellen wat er in onze optiek vaak mis gaat. En dat is het volgende.
In onze optiek wordt te snel voorbijgegaan aan de mens achter de koop en verkoop. Een interessante vraag die wij altijd stellen: welk bedrag heeft verkoper nodig om “gewoon lekker te leven” en nooit meer financiële zorgen te hebben? Welk bedrag is voor koper reëel te betalen zodat de continuïteit van het bedrijf niet in gevaar komt? Vooral de eerste vraag wordt nagenoeg nooit beantwoord. Welk gevolg kan dit hebben? Een voorbeeld: alweer jaren geleden kwamen wij in gesprek met een ondernemer die een bod gekregen had op zijn bedrijf. Volgens zijn adviseur (een gerenommeerde fiscalist) was dit bod veel te laag en de eventuele verkoop heeft dan ook niet plaatsgevonden. Na deze afwijzing gingen wij in gesprek met de ondernemer en kregen opdracht zijn financieel levensplan te maken. Wat bleek? Als het bod geaccepteerd was, had deze ondernemer per direct kunnen stoppen met werken en nooit meer financiële zorgen gehad. Deze ondernemer was achter in de vijftig, was zichtbaar moe en wilde het rustiger aan gaan doen. Het inzicht dat stoppen mogelijk was met het accepteren van het bod, bracht het bod in een geheel ander daglicht. De koper was echter gevlogen en is nooit meer teruggekomen. De ondernemer werkt nog steeds waarbij stress en zorgen letterlijk te zien zijn. Wat is je bedrijf waard (de traditionele vorm bij verkoop)? Een betere vraag is misschien: welke waarde heb je nodig om (financiële) rust te vinden? En dan komt een veelgehoorde uitspraak (die wij gejat hebben van Remco Claassen) weer naar voren: “als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”.
Ons advies bij overname? Maak eerst je financieel levensplan. In Amerika is het heel gewoon dat ondernemers weten welk bedrag ze nodig hebben om financiële onafhankelijkheid te bereiken. Er is een prachtig boek over geschreven met als veelzeggende titel: “What’s my number”?. Zeker ook bij familiebedrijven is dit inzicht extra interessant. Er bestaat immers een fiscale mogelijkheid om een groot gedeelte van het vermogen belastingvrij te schenken. Dit wordt de bedrijfsopvolgingsregeling genoemd. Tot ongeveer 1 miljoen euro kan belastingvrij een bedrijf overgedragen worden. Dat deze regeling momenteel ter discussie staat, is wellicht een reden om als familiebedrijf je nog dit jaar te oriënteren op de overname. Een fijn inzicht bij het gehele proces is weten welk bedrag de verkopers nodig hebben. De rest kan dan wellicht geschonken worden. Voordeel? Later veel minder erfbelasting te betalen en de overnemende partij heeft dan niet gelijk de druk om hoge bedragen te moeten aflossen.
Uiteraard spelen veel meer aspecten bij een overname. Maar wij zien de laatste jaren dat het proces van overname veel sneller en gemakkelijker verloopt met genoemd inzicht. En wat levert het op? Er ontstaat een win-win situatie. I.p.v. proberen als winnaar uit de gesprekken te komen en zoveel mogelijk geld te incasseren, zorgen dat er een echte win-win situatie ontstaat waarbij het belang van alle betrokkenen (dus eventueel ook kinderen die het bedrijf niet overnemen maar waarbij papa en mama het belangrijk vinden hen niet achter te stellen) duidelijk gedefinieerd is en aan voldaan kan worden. Wij vinden het bijzonder mooie en waardevolle gesprekken. Contact gerust om eens vrijblijvend te sparren over dit onderwerp.
Hoe belangrijk is de boekhouding voor het “gewoon lekker leven” van ondernemers? Een interessante vraag waarbij nagenoeg iedere ondernemer zal antwoorden: belangrijk! Als dan als vervolgvraag gesteld wordt of met regelmaat kritisch gekeken wordt naar de boekhouding, ontstaat meestal een vragende blik als antwoord. Wat verwacht je eigenlijk van je boekhouder is een derde vraag waarbij nogmaals een bedenkelijke blik het antwoord is.
Tijdens de eerste maanden van het nieuwe jaar ontvangen ondernemers vele blauwe brieven van de belastingdienst. Zelf ontving ik er al 12!! Als er een organisatie een uitdaging heeft op het gebied van digitalisering, is het de belastingdienst. Waarom lijkt het noodzakelijk te blijven over alles per brief te moeten communiceren? Echt geen idee! Maar hier heb ik geen invloed op dus laten we verder gaan.
De urgentie m.b.t. de boekhouding lijkt vooral te zitten in het voldoen aan de eisen van de belastingdienst: het op tijd indienen van de aangiftes. In de boekhoudwereld is het dan ook gewoonlijk dat de eerste actie van het jaar is om voor alle klanten uitstel aan te vragen. Een jaarrekening of aangifte in oktober is logischer dan in maart of april, toch? Belangrijkste argument waarom iemand tevreden is over zijn of haar boekhouder gaat niet zozeer over het moment van indienen van aangiftes maar vooral dat de belastingdienst blijkbaar de aangiftes goedkeurt. Er is immers al jaren geen controle geweest, horen wij regelmatig.
Laten we dan toch even de tijd en rust nemen en dieper het gesprek ingaan met verschillende ondernemers over hun verwachtingen van “de boekhouder”. Het blijkt dat velen dan teleurgesteld zijn waarbij argumenten worden genoemd als: ik krijg weinig pro actief advies, ik begrijp mijn eigen jaarrekening niet, mijn privé zaken als pensioen en hypotheek worden nauwelijks besproken, de prijzen gaan jaarlijks omhoog maar het advies of processen zijn nauwelijks anders. Er wordt veel gezegd en beloofd, maar ik merk er weinig van is een laatste opmerking. Wat een teleurstelling, want “boekhouder” zijn kan zo’n mooi vak zijn.
Wat gaat er mis? Nier zozeer de financiële zaken of fiscale adviezen, maar de passie ontbreekt volgens ons om ondernemers te zien als mensen die het verschil kunnen maken in deze wereld. Hen kunnen helpen hierbij is toch geweldig?! En in de huidige moderne wereld zijn er zoveel mogelijkheden om de ondernemer te kunnen ontlasten, van actueel inzicht te voorzien en te inspireren bij het ondernemen. En zo zien wij “de boekhouder” graag. Als een kleurrijk, energiek en inspirerend persoon. Iemand die werkt vanuit een digitaal proces welke borgt dat er met minimale inspanning actuele en accurate cijfers zijn. De “moderne” boekhouder heeft verstand van processen, de digitale wereld, maken van koppelingen, durft te klankborden en heeft uiteraard zijn of haar financiële kennis op orde. Is dit een utopie of realiteit? Wij geloven dat dit alles niet in één persoon gevat kan worden. Ontwikkel dus een team die jou als ondernemer vanuit een holistische werkwijze kan ondersteunen. Een team welke jou uitdaagt, ondersteunt en faciliteert. Een team dat het fantastisch vindt om jou als ondernemer te helpen bij jouw “gewoon lekker leven en gewoon lekker ondernemen”.
Beste ondernemer: er is al een wereld waarbij de boekhouding verloopt vanuit een gedigitaliseerd proces, aangiftes een formaliteit zijn voor de belastingdienst omdat real time inzicht in je actuele cijfers digitaal beschikbaar is, per app de loonadministratie kan verlopen, je cijfers een spiegel vormen of het echt goed, redelijk of slecht gaat omdat inzichtelijk is hoeveel verdiend moet worden om nu en later “gewoon lekker te leven”.
De geschiedenisschrijver van weleer wordt een inspirerende futuroloog die MKB Nederland helpt de motor te laten zijn van de economie en van gewoon lekker leven! Lang leve de boekhouder!
De verkiezingen zijn alweer voorbij. Hoe kijk jij hierop terug? Met welk gevoel ging jij wel of niet naar de stembus? En wat vind jij van de uitkomst?
De wereld polariseert, dat wisten we al langer. Amerika, Rusland en China zitten al lang niet op dezelfde lijn. Maar wij in Nederland, waren kampioen in het “polderen”. Vrij vertaald: in goed overleg en met wederzijds respect tot een overeenkomst komen. Hier waren we trots op. Maar waar is in Nederland het respect gebleven? Kunnen we nog trots zijn op “ons” land? De behoefte bekroop mij om mijn overwegingen te delen en voorzichtig een oplossing te brengen. Een oplossing waarbij de MKB ondernemer het voorbeeld is en de ruimte gaat nemen en krijgen om stap voor stap Nederland als voorbeeldland te laten zijn hoe het ook kan.
Op mijn netvlies heb ik een aantal voorbeelden van gedrag waar ik treurig van wordt: 6 politieagenten die een weerloze man in Middelburg op de grond stevig vasthouden, de debatten van onze Nederlandse politici waarbij er alleen maar tegen elkaar gepraat wordt, de deprimerende persconferenties van Mark Rutte en Hugo de Jonge, voetballers Dumfries en Tadic die op het veld tegen elkaar tekeer gaan,…..en zo zijn er nog vele momenten te bedenken. Wat is er in Nederland gebeurd dat agenten zo fel reageren? Wat is er gebeurd dat tijdens een debat geen ruimte is om te luisteren of verbinding te zoeken en dat zelfs asociaal gedrag getoond wordt? Wat is er gebeurd dat persconferenties alleen maar meer angst inboezemen en vooral restricties gecommuniceerd worden? Wat is er gebeurd dat zelfs onze sporthelden het slechtste van zichzelf laten zien?
En wat is er gebeurd dat we dit allemaal accepteren? Wat is er gebeurd dat het lijkt alsof we dit normaal vinden? Wat is er gebeurd dat we als maatschappij steeds meer op dezelfde wijze reageren naar elkaar: asociaal, afwijzend en bekrompen? En dit terwijl wij “homo sapiens” toch intelligente wezens zijn en met onze kennis en kunde alles kunnen maken en creëren!
Momenteel ben ik de memoires aan het lezen van Barack Obama over zijn Presidentsjaren. De titel van het boek heet: een beloofd land. Obama is volgens mij een zeer inspirerend man die volgens mij oprecht een mooi Amerika voor zich zag en vooral op zoek was (en is) naar verbinding. Verbinding dat zo ver weg was, zoals hij schetste tijdens zijn verkiezingsperiode. En wat gebeurde er tijdens zijn Presidentsjaren. Het is, zover ik het verhaal interpreteer, tenenkrommend hoeveel tegenwerking Obama kreeg. Hij werd President aan de vooravond van de financiële crisis. Een betere periode om juist verbinding te creëren zou je denken. Maar helaas is niets minder waar. Alle, volgens mij zeer goed bedoelde, voorstellen werden door politici van de oppositie afgewezen. De media vond het veel interessanter om veel kritiek te uiten dan steun te geven. En steeds meer mensen uitten hun onbegrip. De worsteling van Obama en zijn team is pijnlijk, maar tegelijk een inspiratiebron. Een conclusie in het boek van Obama is het accepteren dat voorstellen slechts voor een klein gedeelte uiteindelijk doorgevoerd kunnen worden. Ik lees dat alles veel energie vroeg van Obama en zijn team. Als lezer voel je de teleurstelling. Maar als ik dan naar het groter geheel kijk, word ik toch enthousiast. Waarom? Accepteren dat zelfs de President van Amerika niet voor elkaar krijgt wat hij wilt, betekent volgens mij juist niet dat er nooit iets zal veranderen. Ik zou liever de conclusie maken dat verandering niet van één individu afhankelijk is. Gelukkig, toch? Maar moeten we dan blijven leven met polarisatie, agressie en angst?
De energie, inspiratie en positiviteit die ik haal uit de huidige tijd en de verhalen van Obama, zijn dat ik zelf mijn keuzes kan maken. Niemand heeft direct invloed op de wereld zoals zij vandaag is (zelfs Obama niet), maar wel hoe zij of hij ermee omgaat. We kunnen kiezen om mee te doen in de teneur van angst, teleurstelling en agressiviteit of we kunnen de andere kant kiezen. Een kant van optimisme, energie en vrijheid. Vrijheid met acceptatie dat de situatie nu is zoals zij is. En hoe wil ik dan reageren? Ik wil reageren vanuit kracht, vitaliteit en met een missie. Een missie om “gewoon lekker te leven”. En toen moest ik denken aan alle MKB ondernemers. Daar ligt de kans op verandering! Het mooie is dat deze bedrijven geleid worden door gepassioneerde ondernemers en een team aanvoeren die klein genoeg is om de verandering echt te laten gebeuren. Dus als jij als MKB ondernemer het goede voorbeeld geeft, zal je zien dat jouw team daarin meegaat. En dat betekent dat jouw team jullie klanten, leveranciers, samenwerkingspartners en zelfs hun gezinnen thuis zullen besmetten met het positieve virus. Het virus van een “gewoon lekker leven”.
Wat is hiervoor nodig? Als ondernemer weten wie je bent en wat je wilt! Vervolgens energie hebben om aan de slag te gaan en ten slotte voldoende geld om de dingen te kunnen doen die je wilt. Maak jouw plan! Wees het voorbeeld en ken het plan van je medewerker. Help jouw medewerker met zijn of haar plan. Zie verschillen als overeenkomst, ofwel sta open voor andere gedachtes of meningen. Ga niet automatisch in de verdediging, want juist die andere gedachtes kunnen je verder brengen. Door dit te doen inspireer je de ander hetzelfde te doen. Jij als MKB ondernemer hebt zoveel invloed op je omgeving en ik geloof dan ook in de wet van de aantrekkingskracht. Straal jij positiviteit, energie en wilskracht uit? Dan ga je realiseren wat je wilt en zullen anderen je volgen. Stap voor stap zal de olievlek van de inspirerende MKB ondernemer groeien totdat Nederland het voorbeeldland is voor de wereld. Niet door het gedrag van de huidige politici, CEO’s, aanvoerders, maar door jullie als MKB ondernemers: de motor van een nieuw Nederland. De motor die verbindt i.p.v. polariseert. Een motor die inspireert i.p.v. demoraliseert en een motor die dromen laten uitkomen i.p.v. de kop indrukken. Dit is wat wij met Gewoon Lekker Leven beogen te realiseren. Doe jij mee?
Hoeveel ondernemers spreek ik die ogenschijnlijk (maatschappelijk) succesvol zijn? Velen. Ben jij ook zo’n ondernemer: Hard werken, volledig verantwoordelijkheid nemen en gefocust op omzet en marge? Maar vind je het echt leuk? Is dit het leven wat je zo graag wilde leven?
De laatste tijd stel ik regelmatig de vraag: zou je je kinderen adviseren je bedrijf over te nemen? Wat is het gemiddelde antwoord denk je? Nee, is het eerlijke en tegelijk harde antwoord. Wat zeg je namelijk met dit antwoord? Volgens mij zeg je dat je je kinderen een ander leven gunt, ofwel dat je zelf niet volledig gelukkig bent met het leven als ondernemer zoals je nu leeft.
Waar zit de oorzaak? Veel gehoorde antwoorden zijn dat ondernemerschap te veel tijd vraagt waardoor er een disbalans ontstaat tussen privé en zakelijke tijd, of dat ondernemers aangeven veel te “moeten” en veel taken hebben die ze eigenlijk niet leuk vinden. Een ander veel gehoord antwoord is het gevoel te hebben altijd het goede voorbeeld te moeten zijn en vaak “alleen” te staan in het bedrijf. Veel ondernemers klagen over tijdsdruk, hectiek en stress. Wat doet dat met hun “gewoon lekker leven”. Een 6 of kleine 7 geven ze dan als cijfer voor hun leven. Vroeger op school wellicht prima, maar voor het leven?
Het belangrijkste gemis lijkt zingeving te zijn. Waarom doe ik wat ik doe? Wat vind ik leuk te doen? Hebben mijn inspanningen waarde? Als ik later terugkijk op mijn leven…zou ik dan dezelfde keuzes maken?
De werking van ons brein zorgt dat we voelen, denken en handelen vanuit geautomatiseerde programma’s. De gedachtes van gisteren zijn de gedachtes van vandaag. Veranderen vraagt om andere gedachtes en dat past dus niet bij dit mechanisme. Logisch dat we blijven hangen in ons huidig voelen, denken en handelen. Zeker ook als we beseffen dat veranderen betekent een stap te moeten maken naar het “onbekende” en ons brein deze stap zal saboteren, omdat het brein een enorme afkeer hiervoor heeft.
Dankbaar voor de recente inzichten vanuit de wetenschap die laat zien hoe ons brein werkt en tevens laat zien dat we onze gevoelens, gedachtes en handelen kunnen veranderen!
Hoe dan, hoor ik velen zeggen. Allereerste dogma die ik adviseer te doorbreken: laat los dat je het alleen moet doen. Ondernemerschap vraagt flexibel zijn en kennis, kunde en ervaring hebben op vele gebieden. Hoe zorg je dat je op de juiste manier reageert, communiceert en handelt? Werk met een klankbord en bij voorkeur een klankbord die begrijpt hoe de hersenen werken. Dit klankbord kan zorgen dat je vanuit een ander perspectief kan denken en daarmee zorgt dat je niet in dezelfde valkuilen stapt. Dit klankbord kan zorgen dat je je niet alleen hoeft te voelen op momenten dat het lastig is en je altijd vertrouwen kan hebben, omdat je een “backup of secure base” hebt, zoals sommige klanten van ons noemen.
Dit in combinatie met het feit dat je wel degelijk kan veranderen, is de versie van wie jij wilt zijn dus bereikbaar. Een interessante reis die vooral leuk en bereikbaar is als je het samen doet. Durf te investeren in jezelf, gun jezelf de steun om “gewoon lekker te leven” en wordt de ondernemer, partner, ouder, vriend,…..die je graag wilt zijn. Gewoon lekker leven….om later geen spijt te hebben. Het is tijd voor actie, maak je keuze, juist nu! Ondernemer: onderneem!
Interessante onderzoeken laten zien dat deels thuiswerken verfrissend kan werken en goed is voor focus, creativiteit en efficiency. Maar wat zijn de gevolgen van “full time” thuis werken? Wat zijn de gevolgen voor werkplezier en productiviteit? En belangrijker: wat kan ik als leidinggevende doen om betrokkenheid te behouden en/of te creëren?
Laat ik bij het antwoord enkele hersenwetten toepassen. En dan begin ik bij een belangrijke veroorzaker waardoor de letterlijke “afstand” met de thuiswerker ook een figuurlijke wordt. Angst werkt drie keer sterker in ons brein dan liefde, dankbaarheid of blijdschap. Logisch dus eigenlijk dat leidinggevenden bij gedwongen thuiswerken van het team vanuit angst regeren. Dit is biologisch bepaald! Dus het brein denkt en handelt vanuit angst wat betekent dat het logisch is dat stresshormonen aangemaakt worden bij de vragen: is mijn teamlid echt aan het werk? Hoeveel uur zou er gewerkt worden? Zal de kwaliteit van werken voldoende zijn? Men zegt dat er te veel werk is, maar is dat echt zo?
In het algemeen gesteld zijn leidinggevenden snel geneigd te denken dat thuis onvoldoende productief gewerkt wordt. Hierop wordt bewust en onbewust gestuurd waardoor communicatie al snel gebeurd vanuit wantrouwen i.p.v. vertrouwen en vrijheid van werken omgezet wordt in een “gevangenis” van regels, lijstjes en deadlines.
Vanuit de biologische werking van het brein een logische reactie, maar natuurlijk dodelijk voor werkplezier, effectiviteit en zingeving. Door te beseffen hoe ons brein werkt, kunnen we deze natuurlijke werking ombuigen en in ons voordeel veranderen. Maak hierbij gebruik van andere hersenwetten! Graag bespreek ik er een paar.
Alles staat en valt volgens mij bij het fundament: de wet van intrinsieke motivatie. En of je nu thuiswerkt of niet, onze maatschappij is veelal financieel georiënteerd waardoor velen werken vanuit extrinsieke motivatie (lees geld) i.p.v. intrinsieke motivatie (lees zingeving en passie). Stel jezelf als leidinggevende vragen als: waarom doen we ons werk en waarom is dit belangrijk? Wie helpen we met ons product of onze diensten? Wie wordt er blij van? Zorg dat je eerst zelf intrinsiek gemotiveerd bent om met breinvriendelijke communicatie dit te achterhalen bij je team.
Waarom werkt jouw teamlid? Wat vindt hij of zij leuk en kan hij of zij goed? Intrinsiek gemotiveerde mensen willen resultaat behalen, omdat ze weten waarom ze iets doen en welke zinvolle betekenis hun werk heeft. Dan maakt het al veel minder uit waar het werk gebeurd! Zorg als leidinggevende dat je teamleden zelfbeschikkingsrecht hebben bij het uitvoeren van hun werk. Zorg dus dat ze voldoende vrijheid hebben om te bepalen hoe, waar en wanneer ze hun werk doen. Ik hoor je al denken: wordt het dan geen chaos? Dat hoeft niet! Als duidelijk is waarom gewerkt wordt, doelen gesteld zijn en duidelijke kernwaarden waaraan een ieder zich verbindt, kan vanuit die kaders gewerkt worden.
Is er dan gevaar van vereenzaming thuis? Uiteraard. Echter wees creatief. Hoe behoud je online contact? Als leidinggevende is het jouw taak hier creatief mee om te gaan. Organiseer bijvoorbeeld dagelijks een “5 minuten” overleg om hoogte en dieptepunten te bespreken en realiseer je hierbij dat gedeelde smart halve smart is. Even 5 minuten samen kunnen klagen over lastige kinderen thuis, zorgt dat je al wat stress kwijt bent en je wat gemakkelijker verder kan. Steun elkaar, geef elkaar tips of bespreek anekdotes. Ook online is verbinding mogelijk, echter dat zijn we nog niet zo gewend. Als leidinggevende is het dus noodzakelijk te veranderen ook al wil het brein dat niet, want dat kost energie. Ook hierbij is bewustwording de eerste en belangrijkste stap. Weet hoe jouw brein werkt, dan weet je ook hoe het brein van jouw teamleden werkt.
Leven vanuit vertrouwen is voor ons brein moeilijker dan vanuit wantrouwen, maar geeft zoveel meer voldoening en resultaat. Iedereen kan dit leren, echt! Laten we het met elkaar eens zijn dat de intentie van ieder mens positief is (alhoewel dit soms lastig te begrijpen is). Een aanrader hierbij is het boek te lezen van Rutger Bregman met als titel “de meeste mensen deugen”. Een ander interessant boek welke ik jaren geleden las is de “Dreammanager”. Het verhaal gaat over een schoonmaakbedrijf die jaarlijks te maken heeft met een hoog verzuim en mensen die uit dienst gaan. Een interessante vraag die één van de leidinggevende stelde was: hoe komt het dat ongeveer 10-15% van onze medewerkers wel al langer in dienst zijn? Laten we het ze zelf vragen, was het simpele antwoord. En wat bleek: een van de antwoorden luidde: “als ik hier nog enkele jaren werk, ben ik de eerste persoon in de familie die een eigen huis kan kopen”. Daarom ga ik elke dag met plezier naar het werk. Het kan ook zijn dat het werk dromen van mensen kunnen faciliteren. Ken jij de dromen en doelen van jouw mensen? Misschien een goed idee om daar eens te starten en kijken wat jouw bedrijf daarin kan betekenen.
Zoals simon Sinek stelt in de “golden circle”: “begin with why”. En achterhaal niet alleen de “waarom” van je eigen bedrijf, maar ook de “waarom” van je teamleden. Voeg daar breinkennis aan toe, werk vanuit een bedrijfsstrategie op één A4 en resultaten zullen als logisch gevolg ontstaan. Uiteraard niet alleen toepasbaar binnen het MKB, maar uiteraard ook binnen de sport, schoolwezen, het gezin, etc. Gewoon Lekker Leven = ook Gewoon lekker Werken.
Personeel: een zegen of een last?
(en welk verschil kan inzicht in de werking van ons brein hebben)
Uit onderzoek van Gallup (Amerikaans onderzoeksbureau) blijkt in 2017 dat slechts 15 procent van de werknemers wereldwijd zich betrokken voelt bij hun werk. In West-Europa is de betrokkenheid nog lager (10%). 1.3 miljoen Nederlanders hebben burn out klachten als gevolg van werkstress. Vele ondernemers klagen over personeel: ze zijn niet te vinden of ze doen niet het werk wat ze van hen verwachten. Kortom: frustratie, hoge kosten en verlies aan energie. Kan het anders?
Plan
Een interessante vraag waarbij ik regelmatig aan ondernemers de vraag stel wat hun plan is m.b.t. personeel:
- Hoe trek je nieuw personeel aan?
- Hoe bind je je personeel?
- Meet je of je personeel blij is met het werk en de werkomgeving?
Een veelzeggend antwoord is dat vele ondernemers wel “ongeveer” een plan hebben, maar slechts een enkeling heeft een uitgewerkt plan op papier! En als er dan al een plan is, is deze vaak gebaseerd op een 2 jaarlijks (pop) gesprek welke weinig inspirerend is.
Ja zeggen en nee doen
De urgentie van de aanwezigheid van een plan is vaak evident. Maar hoe stel je dan zo’n plan op? Waar zou een dergelijk plan op gebaseerd moeten zijn? Interessant is om te begrijpen hoe ons brein werkt. Immers: als wij begrijpen hoe ons brein werkt, weten we automatisch hoe het brein van ons personeel werkt! En daar kunnen we natuurlijk ons voordeel mee doen, want daar gaat het vaak fout! We denken te begrijpen wat een ander denkt, vindt of gaat doen, maar in de praktijk blijkt iets heel anders. Een van de basisinzichten vanuit de werking van ons brein is dat 95 tot 98% van ons gedrag geautomatiseerd is. Ja zeggen betekent dus niet automatisch ja doen! Met alle mogelijke frustraties als gevolg. Je kunt het de ander dus niet kwalijk nemen als hij of zij ja zegt, maar door geautomatiseerd gedrag nee doet! Met dit inzicht hoef je dus niet boos of gefrustreerd te raken. En wat heeft dit inzicht voor gevolgen? Als we boos worden, maken we stresshormonen aan. Deze hormonen zorgen dat we (nog) minder toegang hebben tot onze intelligentie en de kans dat we iets “verkeerds” zeggen of doen, vergroot enorm. Daarbij zijn deze hormonen besmettelijk dus de kans dat onze gesprekspartner ook boos of gefrustreerd raakt, is groot. Bedenk zelf maar wat de gevolgen zijn voor het plezier in het werk, het aantal fouten wat wordt gemaakt en de klanttevredenheid.
Hersenwetten
Bovenstaande is slechts één inzicht van de vele in de werking van ons brein. Er bestaan universele “hersenwetten”. Als je je als ondernemer of leidinggevenden hieraan houdt, zal het resultaat enorm zijn. Benieuwd naar deze wetten en wat deze voor jou en jouw organisatie kunnen betekenen? Regelmatig organiseren wij “rond de tafel” sessies met als onderwerp: breinkennis als basis voor succesvol ondernemerschap. Wees van harte welkom om eens deel te
Vitaliteit
Blogs over alles wat met vitaliteit te maken heeft.
Voor velen zit de vakantieperiode erop. Hoe was je vakantie? Lekker uit kunnen rusten? Leuke dingen gedaan? Dit zijn een aantal vragen die veelal gesteld worden als we terug komen op het werk. Kort wordt verteld dat het inderdaad geweldig was en dat het vooral veel te snel voorbij was. Maar voordat we het weten zitten we weer in de rijdende trein en gaan we weer ongestoord verder waar we voor de vakantieperiode gebleven waren. Bijzonder, of niet?
Waarom zou dit bijzonder zijn? Onderzoekers van de Universiteit van Californië, San Francisco en Harvard ontdekten dat het nemen van vakantie van slechts zes dagen kan leiden tot genetische veranderingen die stress verminderen, het immuunsysteem stimuleren en enkele risicofactoren voor dementie en depressie verminderen. Ook wordt beschreven dat velen na slechts enkele uren op vakantie te zijn zich bedenken: waarom ga ik dag in dag uit naar kantoor?
Opvallend is dat enerzijds velen bovenstaande herkennen, maar dat er weinig tot niks veranderd na de vakantieperiode. Maandagmorgen wordt iets anders gestart na drie weken vakantie omdat we even bij moeten praten, een volle mailbox weg willen werken en wat spoedbelletjes moeten doen. Maar al snel hebben we het ritme van voor de vakantie weer te pakken. En onbewust rennen we door tot…..de volgende vakantie. Is deze manier van leven gezond? Worden we hier gelukkig van? Als de rijdende trein de juiste trein is wellicht wel. Maar ook dan adviseer ik eerder een stoptrein te nemen. Af en toe eens te stoppen, rust te nemen en beseffen van wat je doet.
Maar wat als jouw sneltrein niet leidt naar de gewenste eindbestemming? Deze vraag stel ik regelmatig aan onze relaties: wat is jouw eindbestemming? Wat wil je bereiken? Wat is je plan?
Vaak ontstaat een vaag antwoord met antwoorden als gelukkig zijn, gewoon lekker leven. Hoe ziet gelukkig zijn en gewoon lekker leven er dan concreet uit? Daarop komt vaak geen duidelijk antwoord. Wat is het gevolg? Als we beseffen dat meer dan 95% van wat we voelen, denken en doen onbewust gaat, vallen we na de vakantieperiode automatisch terug in ons oude gedrag en blijven we doen wat we altijd deden en krijgen we wat we altijd kregen.
Is dag erg? Als je een fantastisch leven hebt niet denk ik, maar meer bewuste momenten creëren om hiervan te genieten zou dan een mooi advies zijn. Dit is dus goed voor je immuunsysteem, verlaging van stress en verbetering van je energie. Wat valt op? Velen vinden hun leven “wel ok”. Er is natuurlijk wel wat te klagen, maar zo slecht is het ook niet hoor. Dit horen we regelmatig. Welk cijfer zou je je leven geven? Toch wel een 7 is dan vaak het antwoord.
Slaap je goed? Heb je volop energie in de ochtend, middag en avond? Heb je fijn contact met je partner, kinderen, familie en vrienden? Ben je blij met jezelf en doe je over het algemeen de dingen die je leuk vindt en goed kan? Creëer je waarde voor de maatschappij? Samenvattend: hoe staat het met jouw zingeving?
Doordat het leven “ok” is, is er voor ons brein geen urgentie om te veranderen. Veranderen kost immers energie en waarom zou ons brein dat spenderen? Maar is een 7 genoeg voor het leven? Wat zou de 80 jarige versie van jezelf jou op dit moment adviseren? Dit blijkt voor velen een interessante en confronterende vraag. Dan blijkt dat op meerdere fronten in het leven toch verandering gewenst is. Stel jij jezelf de vraag weleens wat jouw 80 jarige versie van jezelf jou nu zou adviseren?
De periode kort na een vakantie is een interessant moment om bewust even stil te staan bij deze vraag. Wat is jouw plan? Hoe ziet jouw gewenste leven eruit? Niet alleen financieel en materialistisch, maar vooral ook wie wil je zijn als mens en wat wil je aan waarde creëren?
We kunnen veranderen! Het blijkt dat we kunnen worden wie we willen zijn. Een inspirerend voorbeeld is Oprah Winfrey. Een ellendige jeugd had zij en alle reden om te klagen en in de goot te eindigen. Toch wist zij zichzelf te ontwikkelen tot een van de meest inspirerende vrouwen ter wereld.
Gelukkig zijn, een zinvol leven leven en echt tevreden kunnen zijn is bereikbaar voor iedereen. Een financieel fundament geeft daarbij de rust om stappen te maken. Welke stappen maak jij? Wat mag jouw plan zijn? Hoe leef jij toe naar de volgende vakantie?
Wat is jouw levensstijl? Welk bedrag heb jij jaarlijks nodig om “gewoon lekker te leven”? Deze vraag is een essentieel onderdeel van het financieel plan. Opmerkelijk is dat velen geen idee hebben hoeveel geld ze maandelijks uitgeven. Laat staan als we dit op jaarbasis willen weten. Iedere klant krijgt bij het maken van zijn of haar financieel plan een Excel invulformulier mee. Het blijkt dat het invullen van dit formulier voor veel bewustwording zorgt en wij horen dan ook regelmatig: “we wisten niet dat we zoveel geld uitgaven”.
Iedereen heeft een andere levensstijl: de één wil graag in een vrijstaand huis wonen, een ander gaat graag met vakantie en dan naar verre landen, weer een ander heeft een dure hobby, etc. Het in beeld brengen van jouw uitgavenpatroon geeft inzicht hoeveel geld er jaarlijks binnen moet komen om financiële rust te kunnen ervaren. Dit inzicht is voor velen fijn. Tevens biedt dit inzicht de mogelijkheid een berekening te maken hoeveel geld later nodig is om te kunnen stoppen met werken. Nu, maar ook straks “gewoon lekker leven” kan met dit inzicht gerealiseerd worden.
Dat dit inzicht fijn is voor de betreffende personen zelf is logisch, maar ook steeds meer werkgevers hechten belang aan de gedachte dat hun medewerkers inzicht hebben. Uit onderzoek van het Nibud blijkt dat maar liefst 62% van de werkgevers te maken heeft met personeel dat financiële problemen heeft.
Inzicht hebben is voor velen dus fijn. Het geeft rust en een gevoel van controle. Vanuit de lessen breinkennis die wij de laatste jaren hebben opgedaan, is natuurlijk een interessante vraag of dit (financiële) leven ook het leven is wat je graag wilt leven. Financiën is een vaak gehoorde reden om niet het leven te kunnen leven wat men zou willen leven. En is die reden terecht? Nee, durven wij te zeggen. Het mooie aan ons werk is dat we kunnen werken met scenario’s. Er zijn bij een financieel plan vele variabelen. Door de juiste vragen te stellen en echt te luisteren, ontstaan regelmatig ideeën, doelen of wensen. Door niet “automatisch” te denken dat het financieel niet zou kunnen maar te onderzoeken of het wellicht wel kan, ontstaat regelmatig een doorbraak. Algemeen gesteld zijn er een aantal variabelen en deze liggen of aan de inkomstenkant of aan de opbrengstenkant. Door simpelweg in gesprek te gaan en te durven dromen, ontstaan dus regelmatig de doorbraken van een huidige levensstijl naar een gewenste levensstijl. We weten ondertussen dat verandering niet eenvoudig is door de werking van ons brein. Maar als de verandering gewenst is, zal ons brein sneller en gemakkelijker bereid zijn om nieuwe neurale netwerken aan te maken.
Wij geloven daarom ook steeds meer in het vormen van een spiegel met de vraag: leef jij je gewenste leven? Heb je alternatieven al eens (durven) ontdekken? Met grote regelmaat zien wij mogelijkheden ontstaan om gedroomde stappen om te zetten naar realiteit. Heb jij ook weleens overwegingen of het anders kan? Het kan. Echt!
Wel wil ik graag een waarschuwing meegeven: jaren geleden volgde ik een meerdaagse opleiding bij leiderschapscoach Remco Claassen. Nadien heb ik contact gehouden met Remco en het viel mij op dat hij regelmatig mensen had bij zijn trainingen die direct na de training hun baan opzegden en/of een bedrijf begonnen. Wat was hun plan, vroeg ik dan aan Remco. Gedurende de driedaagse training besefte men iets anders te willen en reageerden impulsief. Geld is en kan natuurlijk een belangrijke reden zijn om niet te veranderen, maar zomaar van baan wijzigen of een bedrijf beginnen zonder plan, is wellicht ook niet de verstandigste optie. Zo heb ik met regelmaat gekeken naar het TV programma “ik vertrek” waarbij mensen zonder gefundeerd plan vertrokken naar het buitenland…met alle gevolgen van dien. Hiermee bevestig ik onze visie dat financieel inzicht het fundament is voor een “gewoon lekker leven”, maar het inzicht tevens kan fungeren om met vertrouwen nieuwe stappen te zetten in het leven. Wij realiseren ons dan ook wat een dankbaar werk we hebben. Leef jij je gewenste leven?
Leef jij vanuit passie? Durf jij te zeggen dat jij voelt, denkt en handelt vanuit pure passie? Leef jij je mooiste leven? Fascinerend is de reactie als je deze vraag aan mensen stelt! Een groot vraagteken zie ik dan tegenover mij. Wat een vragen Maurice…..daar ben ik helemaal niet mee bezig. Maar, als je dan toch een antwoord wilt, het gaat volgens mij best goed.
Is best goed, goed genoeg? Is best goed, leven vanuit passie? Het antwoord mag je zelf invullen. Getriggerd werd ik de afgelopen maanden door een aantal gesprekken waarbij passie opeens een gespreksonderwerp werd. Het was niet gepland en er werd geen directe vraag gesteld. Het financieel fundament van deze mensen is goed verzorgd, maar toch ontbreekt er iets. Interessant om bij stil te staan dus. Geld maakt niet gelukkig. Die uitspraak hebben we allen weleens gehoord.. Hoe word ik dan wel gelukkig? Hoe zorg ik voor een leven vanuit passie en flow? Weten wat niet werkt of ons niet gelukkig maakt, is voor velen niet moeilijk te beantwoorden. Maar weten wat je wel wilt, weten hoe je vanuit passie kan leven is heel iets anders. Een interessante zoektocht is begonnen: hoe kom ik tot mijn passie?
Wie is er bij deze vraag een gemakkelijker voorbeeld dan ikzelf? Van mezelf weet ik immers of ik vanuit passie leef en geleefd heb. Jarenlang is dat niet zo geweest, terwijl ik dacht van wel. Hoe zijn wij als mens “geconditioneerd’? Geld, winst, macht, maakt gelukkig. Aan de ene kant kennen we allen de uitspraak dat geld niet gelukkig maakt, maar aan de andere kant streven we het allemaal in onze Westerse maatschappij wel na. Bizar, of toch niet?
Geld is nodig om te leven. Een huis, eten, vrije tijd op een leuke manier invullen, vraagt allemaal om geld. Alleen met geld kunnen we dit kopen. Logisch dus dat we vanaf jongs af aan opgevoed en opgeleid worden om geld te verdienen. Geld is namelijk het overlevingsmechanisme in onze huidige maatschappij…..of toch niet?
Het lijkt wel zo te zijn. Start een bedrijf of kies een baan waarmee je geld verdiend. Winst maken of geld verdienen is het doel en dan kan je “gewoon lekker gaan leven”. Waarom leven velen dan niet gewoon lekker, ondanks dat ze meer dan genoeg geld hebben? Werken met als doel geld te verdienen staat ver weg van werken vanuit passie, liefde en plezier. Een onderzoek van Gallup laat zien dat in Nederland 91% van de werkenden niet volledig betrokken is bij het werk wat hij of zij doet. Logisch als je werkt voor het geld. Velen worstelen met burn out klachten, voelen zich moe of depressief. Logisch: werken voor geld, geeft niet de voldoening die we eigenlijk in het leven willen: zingeving.
In andere blogs heb ik al eens geschreven dat wij mensen leven vanuit een geprogrammeerd systeem. 80% van hoe wij ons voelen, denken en handelen wordt bepaald door ons DNA en onze opvoeding tijdens de eerste 8 levensjaren. De focus ligt hierbij vooral op je aan te passen aan het systeem: als baby ben je afhankelijk van de beschikbare tijd en aandacht van je ouders, vervolgens ga je naar de kinderopvang, kleutergroep en de basisschool waarin je al snel geconfronteerd wordt met het maken van Cito toetsen. Waarom? Je wordt klaargemaakt om in het systeem te “overleven”. Wat kan je goed? Waar haal je goede cijfers voor? Dan is dat het pad wat je gaat bewandelen en je toekomstige baan wordt langzamerhand al duidelijk.
Waar heeft de mens behoefte aan? Hoe kan de mens optimaal leven en zijn of haar mooiste leven leven? Door te ontdekken, te spelen en niet teveel te moeten. Letterlijk en figuurlijk ruimte krijgen, bewegen in de natuur en de natuur begrijpen. Wij zijn onderdeel van de natuur, maar waarom spenderen we zo weinig tijd in de natuur en waarom weten we zo weinig af van de natuur. Waarom is slaap zo belangrijk? Wat is de juiste voeding? Wanneer moet ik eten? Wat betekent bewegen voor mijn lichaam en geest? Wat vind ik echt leuk om te doen? Waar word ik blij van?
Simpele en logische vragen, maar waar we als kind niet mee geholpen zijn. Logisch dus dat velen “vastzitten” in het systeem en vroeg of laat zich de vraag stellen: is dit het leven wat ik echt wil leven? Uit onderzoek blijkt dat mensen die op hun sterfbed liggen geen spijt hebben van wat ze gedaan hebben, maar vooral wat ze niet gedaan hebben.
Interessant te begrijpen waarom onze maatschappij niet vanuit passie leeft, maar wat is de oplossing? Hoe kom ik dan alsnog tot mijn passie en “gewoon lekker leven”? Uit de vele gesprekken met kenners, boeken die ik heb gelezen, trainingen die ik heb gevolgd, maar veel belangrijker nog uit mijn eigen ervaring durf ik te stellen dat we ons focussen op het einddoel. Als ik dit of dat bereikt heb, dan ben ik gelukkig. Mezelf als voorbeeld: Mijn bedrijf opgericht. Ik heb het gevierd, voelde me even trots maar ging al snel hard aan het werk. Toen we voor het eerst een gezonde winst behaalden kwam ook weer even de trots en de borrel, maar al snel ging ik over naar de nieuwe doelen en het werk wat er lag.
Uiteindelijk heb ik geleerd dat het niet om de eindbestemming gaat, maar om het proces. Ook dat had ik al vaker gehoord: geniet van het proces! Wat mij enorm geholpen heeft, is inzicht te krijgen waarom ik niet kon genieten van het proces! De analyse van mijn DNA en mijn eerste levensjaren gaf inzicht waarom dit genieten er logischerwijs niet was. Ik wilde altijd anders, meer, beter. De analyse die ik had laten maken met onze samenwerkingspartner resulteerde in een duidelijk rapport waarom ik doe wat ik altijd deed. Dit inzicht gaf mij de mogelijkheden om hier anders mee om te gaan. Het inzicht gaf mij tevens vertrouwen, omdat ik nu wist waar ik aan moest werken. Ik had inzicht, grip en daarmee een stappenplan naar de betere versie van mezelf…..en de passie, flow en gelukkig zijn is een logisch resultaat. Passie zie ik dus niet zozeer als een doel op zich, maar ik geloof veel meer in het ontwikkelen van vaardigheden om vanuit passie te kunnen en durven leven. De combinatie van mijn persoonlijke analyse en kennis van de werking van het brein, zorgen dat ik stap voor stap vanuit passie kan en durf te leven. En dat gecombineerd met een financieel fundament betekent volgens ons “gewoon lekker leven”! En dat gunnen we iedereen.
Hoe doe jij dat dan? Werkt het bij jou echt? Ben jij altijd zo energiek en elke dag de beste versie van jezelf? Deze vragen krijg ik regelmatig van de mensen die wij begeleiden. Interessant om eens een inkijkje te geven in mijn leven en ontwikkelingen bedacht ik me.
Ergens in mij zit en zat altijd de behoefte mezelf te ontwikkelen. Wat ik me bijvoorbeeld herinner van de middelbare school is dat ik regelmatig de inhoud van de les niet kon volgen. Dit betrof vooral exacte vakken. Ik kon natuurlijk me erbij neerleggen, maar ergens in mij zat een motivator om thuis hard te gaan studeren zodat ik tijdens de volgende les het antwoord had en ook de inhoud begreep. Kreeg ik dan de beurt van de leraar, kon ik vol overtuiging het goede antwoord geven. Later herken ik dit patroon tijdens mijn eerste werkjaren. Na mijn studie en mijn eerste pak aangeschaft te hebben, dacht ik een stoere vent te zijn die even “carrière” zou gaan maken. Maar wat bleek? Ik kon helemaal niks. Sterker nog: ik wist eigenlijk helemaal niks. En wat was mijn oplossing: keihard gaan studeren, opleidingen volgen en diploma’s halen. Waarom? Zodat klanten blij met me waren, zodat mijn bazen blij met mij waren en daarmee dat ik zelf blij was. Althans, dat dacht ik. Vervolgens werd ik al snel gevraagd compagnon te worden binnen het bedrijf. Gaaf natuurlijk! Genieten? Nee, natuurlijk niet. Nog harder studeren, meer leren en meer werken. Waarom? Omdat niet alleen mijn klanten en compagnons blij met mij zouden zijn, maar ook mijn medewerkers. Wat deed dit alles met mijn plezier, energie en “gewoon lekker leven”? Regelmatig was ik echt moe, gefrustreerd als het niet lukte en bang voor een mogelijke afwijzing of ontevreden klant. Rijp voor een toekomstige burn-out dus.
Uiteraard kwamen deze gevoelens en gedachtes van een mogelijke afwijzing ook terug in mijn privé leven. Als aanvoerder van het voetbalteam moeten presteren, zorgen dat het thuis altijd gezellig is, luisteren wat een ander nodig heeft en daar dan voor zorgen. Deze manier van leven heeft me veel gebracht, maar had dus ook een keerzijde. De keerzijde dat goed nooit goed genoeg was, genieten niet echt bestond en regelmatig teleurgesteld te zijn in mezelf of in anderen.
Zoals mijn volgers weten, ben ik enorm enthousiast over inzicht in de werking van ons brein. Hoe werkt ons brein? Daar heb ik een intensieve studie naar gedaan. Waarom doe ik wat ik doe en waarom vraag ik zoveel van mezelf? Dit inzicht kreeg ik vanuit de “braincompass” welke ik heb laten maken door onze samenwerkingspartner en neuro econoom Wouter van den Berg. Het braincompass is een combinatie van inzicht verkrijgen in je DNA (spugen in een buisje en deze laten bekijken in een laboratorium) en een uitgebreid assessment. De uitkomsten waren zo helder en gaven een prachtig inzicht. Ik heb een aantal genen meegekregen van mijn vader en moeder die zorgen dat ik overwegend nieuwsgierig ben en daarbij ook gemakkelijk het bestaande loslaat. Daarbij komt ook uit mijn genen dat ik wat gevoeliger ben voor emotionele prikkels om me heen en daardoor dus gevoeliger ben voor de stemming van de ander. Het assessment liet vervolgens een bevestiging zien dat ik graag goed doe, nieuwe dingen doen leuk vind en veelal beide kanten van de “medaille” zie. Mooie eigenschappen, maar een bevestiging dat opgebrand raken een gevaar is.
Hoe heb ik bovenstaande vertaald naar mijn beste energie en mijn beste ik? Het inzicht maakte mij bewust dat genieten, vaker rust nemen en tevreden zijn en vooral mijn eigenschappen te gebruiken i.p.v. te misbruiken belangrijk is. Inzicht in mezelf zorgt dat ik bewust mijn leven ben gaan invullen om vanuit mijn kracht te leven en niet te blijven stappen in dezelfde valkuilen. Door de inzichten van de werking van mijn brein te gebruiken bij de “nieuwe” Maurice kan ik stapje voor stapje de betere versie van mezelf worden en leven volop met energie. Zo begrijp ik dat naar buiten gaan als ik net wakker ben, tussen de middag en net voordat ik ga slapen enorm ontspannend werkt. IK begrijp uit een podcast van een kwantumbioloog dat je hormonen hierdoor een soort “reset” krijgen. Dit is nodig door het vele kunstlicht wat we om ons heen hebben. Rustig ademhalen, elke dag oefeningen doen, mediteren en schrijven wat ik belangrijk vind is dagelijkse kost geworden. En oprecht kan ik zeggen dat dit me meer energie en voldoening geeft. Ik ben overtuigd dat de combinatie van inzicht in mijn DNA en weten wat ik graag WEL wil (i.p.v. beschrijven wat we niet willen) het fundament geeft om mijn mooiste leven te leven. Doe ik dit alleen? Nee, ik geloof erin dat wij mensen een omgeving nodig hebben. Zo heb ik mensen als Wouter die mij professioneel inzicht bieden en heb ik thuis geleerd te praten en te luisteren om een prachtige band op te bouwen met mijn vrouw en kinderen. Klinkt zo gemakkelijk en logisch, maar ook dat is een proces geweest van jaren.
Is “gewoon lekker leven” dan mogelijk voor iedereen? Daar durf ik volmondig een “ja” als antwoord op te geven. Weet wat je wil in je leven, ken je goede kanten en valkuilen en zorg goed voor jezelf. Klinkt gemakkelijk, maar is echt de grootste uitdaging van het leven in onze Westerse maatschappij. Met passie en plezier begeleiden we dagelijks mensen en organisaties bij het uitdagende proces naar “gewoon lekker leven”. Prachtig!
Wat hebben we nodig in tijden van onzekerheid, crisis en wantrouwen? Juist het tegenovergestelde! Fit, energiek en vol zelfvertrouwen zijn. Naast de pijlers persoonlijk leiderschap en geld is vitaliteit een cruciale pijler om “gewoon lekker te leven”. Graag deel ik een relatief eenvoudige manier om je energie en ook je immuunsysteem een boost te geven: gewoon lekker rustig ademhalen is het devies! Graag deel ik mijn ervaring.
Het is alweer vier jaar geleden dat ik, na contact te hebben gehad met Koen de Jong (o.a. schrijver van het inspirerende boek “verademing”) onderweg was naar Nico van der Breggen. Nico is o.a. specialist in ademhaling. Nico zijn praktijk is gevestigd in Amsterdam en ik ging ervan uit dat ik daar in een kleine twee uur vanuit Zeeland zou moeten kunnen zijn. Denken resulteert niet altijd in realiteit en zo kwam het dat ik op het tijdstip van de afspraak midden in de Jordaan aan het zoeken was naar de locatie en parkeerplek. Ik had me vooraf niet gerealiseerd waar ik in Amsterdam moest zijn en dat er veel kleine en eenrichtingsverkeer wegen zouden zijn. Kortom: met enige stress was ik 10 minuten te laat op de afspraak.
Nico ontving me vriendelijk en voor zover ik me herinner sloot hij gelijk wat meetapparatuur aan voor de test die ik zou ondergaan. Nico zou zo bij mij terug zijn en ik kon ondertussen even de krant lezen en tot rust komen. Na een prettig kennismakingsgesprek mocht ik ook nog even een flinke inspanning leveren op de home-trainer. Het maximale werd gevraagd om eruit te halen en toen ik echt niet meer kon, mocht ik uitfietsen en was de test afgerond. Nu even wachten op de uitslag.
Ik weet van mezelf dat ik goed in conditie ben en “goed wil scoren”. Met interesse wachtte ik de testuitslagen af en wat bleek: ik ademde te vaak! Veel mensen ademen 16 tot 20 keer per minuut (in rust), zelf zat ik op 14, terwijl 6 tot 8 keer per minuut voldoende is in rust. Wat betekent dit? Het alertheidscentrum is te snel en vaak te actief. Ik ben in een continue staat van alertheid waardoor ik niet voldoende terug kom in mijn “rust-modus”. Dit werkt uitputtend en heeft impact op de energiehuishouding. Als beeldvorming begreep ik dat ik, terwijl ik in de rust modus was, het gevoel creëerde te fietsen met 20 km/uur tegenwind. En dat kost onnodig veel energie, gaat ten koste van mijn humeur, creativiteit en oplossend vermogen. Daarmee bestaat het gevaar in een negatieve cirkel te komen en chronische stress te ontwikkelen…..door simpelweg onbewust te vaak adem te halen op een dag.
De oplossing? Simpel: minder ademhalen. Zijn er technieken voor? Jazeker. De meest eenvoudige tip die ik meekreeg was langer uit te ademen dan in te ademen. Twee keer per dag 5 minuten deze oefening te doen en dat 100 dagen volhouden (komt mooi overeen met het maken van nieuwe neurale netwerken) zodat je het daarna onbewust doet. Alleen deze 10 minuten investering, leveren een belangrijke verhoging op van mijn energie en daarmee plezier, creativiteit en sterker immuunsysteem. Daarbij ontving ik van Nico een aanvullend plan hoe en in welke hartslagzones te trainen. Voor geïnteresseerden zeker een aanrader, maar alleen al door bewuster en minder vaak adem te halen, creëren we meer energie en vitaliteit. Gewoon lekker doen dus. In volgende blogs zal ik verder ingaan op het effect op ons hart en wat kou voor positief effect kan hebben op onze energie en immuunsysteem. We kunnen zoveel doen om letterlijk en figuurlijk goed in ons vel te zitten. Waarom horen we Mark Rutte en Hugo de Jonge hier eigenlijk niet over?
Afgelopen week zijn de eerste mensen in Nederland gevaccineerd tegen het Corona virus. Tegelijk is er veel reuring over het wel of niet vaccineren. Wat vind jij? Wat ga jij doen en wat doe ik?
Interessante vraag en lastig te beantwoorden vind ik persoonlijk! Belangrijkste vraag: welke informatie heb ik om een weloverwogen keuze te maken? Al meerdere jaren volg ik mensen die meer verstand hebben van gezondheid en vitaliteit dan ikzelf. Ik lees boeken en tijdschriften. Conclusie is dat ik vooral verdeeldheid ervaar. Artsen die volledig voor vaccinatie zijn omdat groepsimmuniteit kan zorgen dat we weer naar onze “oude” samenleving kunnen. Geen druk meer op de zorg, bedrijven kunnen weer open en onze kinderen naar school. We kunnen weer gewoon gaan sporten, uit eten gaan of naar het theater. Dat wil iedereen, ongetwijfeld. Vaccineren dus het antwoord?
Aan de andere kant hoor ik en lees ik de opinie van deskundigen die zeggen dat er nog te weinig bekend is over de vaccinatie. Werkt het echt? Wat zijn mogelijke bijwerkingen op korte en lange termijn? Er is nog veel onbekend, is een veelgehoord en gelezen antwoord. Ga ik iets in mijn lichaam laten spuiten waarvan de eventuele risico’s niet bekend zijn? Natuurlijk niet. Niet vaccineren dus?
Dat schiet niet op zo terwijl velen nu moeten kiezen (vb. zorgpersoneel) wat te doen. Logisch n.a.v. bovenstaande dat velen twijfelen. Wat is de waarheid? Wie heeft er gelijk? Laten we eerlijk zijn: niemand die dat 100% zeker weet!
Wat weten we wel zeker? Dat een gezond en vitaal lichaam en geest een sterk immuunsysteem heeft. We weten ook vanuit de inzichten die de neurowetenschappen bieden dat onze gevoelens en daarmee onze gedachtes een grote invloed hebben op onze vitaliteit. Onzekerheid brengt stress met zich mee en dat is funest voor ons immuunsysteem. Vaccineren vanuit angst? Of is er wellicht een alternatief?
Met veel interesse heb ik de boeken gelezen van en volg ik via social media Joe Dispenza. Een van zijn boeken kent de titel: jij bent de placebo. Hierin staan vele bewezen verhalen van mensen met (ernstige) ziektes die een placebo kregen en genezing vonden. Door te geloven in de werking van het placebo maakte het brein de nodige neurochemische stoffen aan en vond genezing plaats. Genezing kan dus vanuit jezelf komen en je hoeft dus niet extern afhankelijk van iets te zijn, is de conclusie. Bijzonder vind ik dat Joe Dispenza met teams van wetenschappers bewijs heeft gevonden dat verandering van je gedachten, kan leiden tot genezing en vitaliteit. Waarom maken we geen gebruik van deze (gratis) methode?
Een sprekend voorbeeld in het boek vind ik een groep oudere mannen die een tijd in retraite gingen en de opdracht kregen te denken en leven alsof ze 20 jaar jonger zijn. Meetbare fysiologische veranderingen waren het gevolg. Ons denken is zoveel krachtiger dan we in onze hectische samenleving realiseren en zou zomaar een sterk antwoord kunnen zijn op het irritante Corona virus en alle virussen die wellicht nog zullen komen.
Mijn visie: wel of niet vaccineren? Laat een ieder in zijn of haar waarde. Laat een ieder voor zichzelf een keuze maken en respecteer deze. Niemand weet immers wat goed of slecht is. Als we elkaar kunnen respecteren, zal de samenleving winnen aan harmonie en dit alleen al zal goed zijn voor onze groepsimmuniteit. Ga vervolgens als overheid, werkgever, scholengemeenschap, ouder, etc. aan de slag met de neurowetenschappelijke kennis die er is om te zorgen dat een ieder ‘gewoon lekker kan leven”.
Een open deur is het eigenlijk: vitaliteit, lees levensenergie is cruciaal om “gewoon lekker te leven”. Interessant is het dan ons af te vragen hoe het komt dat zovelen worstelen met hun levensenergie. Meer dan 1 miljoen Nederlanders hebben burn out klachten. Zorgverzekeraar CZ concludeert na uitgebreid onderzoek dat 44% van de mensen te weinig beweegt, 33% te weinig slaapt, 20% van de mensen regelmatig stress ervaart en 50% van de mensen in meer of mindere mate te maken heeft met overgewicht. Miljarden kost dit!.
Visie
De maatschappij die wij hebben gecreëerd, past niet bij wie we eigenlijk zijn als mens. De oermens bewoog veel, nam zijn of haar eten volledig uit de natuur en ging slapen als het donker werd. Kijk naar de huidige 24/7 maatschappij: altijd aan en immens vele prikkels per dag, een overdaad aan eenvoudig (chemisch) voedsel te verkrijgen in de supermarkt om de hoek en de prachtige uitvinding van meneer Edison zorgt dat het altijd licht kan zijn. Vooruitgang of desastreus voor ons mens zijn? Duidelijk dat Johan Cruijff zijn legendarische uitspraak ook hier geldt: “elk nadeel heb zijn voordeel”.
Dat de huidige realiteit desastreus is voor onze levensenergie en daarmee ons levensgenot is duidelijk. Maar hoe komt het dat we blijven doen wat we deden en dus blijven krijgen wat we kregen (of nog erger….)? Ons voelen, denken en handelen doen we voor het overgrote gedeelte (95 tot 98%) onbewust en wordt voor 80% bepaald door ons DNA en de ervaringen tijdens onze eerste 8 levensjaren. Tijdens die eerste levensjaren worden we dus geprogrammeerd om het logisch te vinden om “druk” te zijn, te presteren, geld te verdienen, weinig tijd te hebben en vooral veel te moeten. We weten allemaal dat dit leidt tot de gevolgen zoals geschetst in alinea 1, maar weten niet te veranderen…waarom?
Help: ik wil vitaal, energiek zijn en gewoon lekker leven
Als we ons realiseren dat 95% tot 98% van onze gevoelens, gedachtes en daarmee ons handelen onbewust gebeurd, is het logisch dat wat we gisteren deden we ook vandaag en morgen zullen doen. We kunnen bewust met onszelf afspreken dat we het anders gaan doen, bijvoorbeeld langer slapen, meer bewegen en gezonder eten, maar ons bewuste bepaald slechts 2% tot 5% ons handelen. Weg dus goede voornemens en hallo teleurstelling.
Inzicht in de werking van ons brein, leert ons dat we weldegelijk kunnen veranderen. Met een moeilijk woord noemen we dat neuroplasticiteit. 30 tot 60 dagen zijn nodig om nieuw onbewust gedrag te creëren. Dit vraagt echter aandacht, energie en doorzettingsvermogen. Met de juiste kennis kunnen we dus de beste versie van onszelf worden, vitaler zijn en een prachtige basis creëren voor een “gewoon lekker leven”.
Dagelijks zien wij mensen veranderen! Maandelijks organiseren wij rond de tafel sessies over de werking van ons brein. Nieuwsgierig? Schrijf gerust in voor een dergelijke vrijblijvende sessie via onze website gewoonlekkerleven.nl. Veel vitaliteit gewenst!
Werken voor geld, leven vanuit automatisme en voldoen aan de “maatschappelijke” norm. Waar leidt dit toe? Ongelukkig zijn, burnout of depressie. Gelukkig zijn…dat willen we toch allemaal. Een vaak gehoorde remedie is te leven en werken vanuit passie. Maar hoe vind ik mijn passie en hoe zorg ik vervolgens dat ik vanuit deze passie kan leven? Deze vraag wordt herhaaldelijk gesteld. Tijd voor mijn visie.
We hebben als mensheid een wereld gecreëerd die ons voorziet in vele gemakken. Overal kunnen we eten kopen, nagenoeg iedereen heeft een dak boven zijn of haar hoofd en bang zijn voor wilde dieren is niet meer nodig. Ons brein is ontworpen om te zorgen dat wij kunnen overleven. Onze maatschappij is echter zo snel ontwikkelt dat de overlevingsmechanismes van vroeger vandaag de dag niet meer nodig zijn. Conclusie: ons brein is niet mee-ontwikkelt.
Gevolg hiervan is dat ons brein ons nog steeds aanstuurt op overleven terwijl we in onze huidige wereld alle mogelijkheden hebben en energie zouden moeten kunnen overhouden om op zoek te gaan naar zingeving en passie. De ruimte is in potentie dus aanwezig, maar we hebben niet geleerd hoe deze ruimte te benutten als mens. Pas als we begrijpen hoe ons brein werkt, kunnen we dit patroon doorbreken en onze passie en zingeving ontwikkelen. Ik geloof niet zozeer dat we onze passie moeten vinden, maar veel meer dat we deze stap voor stap kunnen ontwikkelen.
Wat vond je vroeger als kind leuk? Waar krijg je vandaag de dag energie van? Wat zou je later graag nalaten, ofwel: waarom is het belangrijk dat jij op aarde bent? Dit laatste kan heel klein en tegelijk heel belangrijk zijn (goede vader of moeder) tot heel groot en ook heel belangrijk (zorgen voor wereldvrede, de mensen in de wereld gelukkig maken….).
Ik merk in de praktijk dat veel mensen goed weten wat ze niet willen. Maar wat wil je wel? Wie heeft er een plan? Wie stelt zichzelf doelen? Wie durft echt te leren? Intelligent zullen velen ja zeggen, maar ons brein saboteert onszelf en zorgt dat we blijven hangen in het verleden. Veranderen is eng, moeilijk en kost veel energie. En dat is precies hetgeen ons brein niet wilt. Onbewust zit je jezelf in de weg en zonder de juiste kennis kan je er dus niks aan doen.
Binnenkort is het 1 januari. Welke goede voornemens heb jij? Of ben je maar gestopt met goede voornemens, omdat ze toch mislukken? Slechts 8% van de mensen met goede voornemens blijkt ze daadwerkelijk blijvend te kunnen inpassen in hun leven. 92% dus niet.
Basisvraag is hoe graag wil je veranderen? Is je probleem echt een probleem? Leef je het leven wat je wil leven? Wat wil je wel? Ontdek, experimenteer, durf “fouten” te maken en stap voor stap word jij de betere versie van jezelf. Gemakkelijk? Nee! Voldoening? Jazeker! Tot op bepaalde hoogte kan je echt worden wie je wilt! Met de huidige inzichten in de werking van ons brein, zijn er vele technieken beschikbaar om jezelf te veranderen. Het kan, echt! Leef je leven volgens jouw plan i.p.v. ingezet te worden in andermans plannen aldus Remco Claassen zo mooi omschrijft.
Durf jij de uitdaging aan in 2021? Welke gevolgen zal het hebben als we de technieken beheersen om te veranderen en leven vanuit passie en zingeving? Vul zelf maar in….laat het onderwijs deze kennis integreren in hun programma’s en methodes, laat ondernemers hun team begeleiden vanuit deze kennis, geef ouders deze kennis om hun kinderen op te kunnen voeden…..Doe jij mee?
Financieel
Blogs over alles wat met financiën te maken heeft.
(Pas op: de “jubelton” stopt per 1 januari a.s.)
Regelmatig valt het onderwerp “schenken” tijdens een gesprek bij ons op kantoor. Wat is verstandig om te doen? Wat is onze visie en welke aspecten spelen dan een rol? Volgens ons heeft “schenken” drie aspecten, te weten: het communicatieve, financiële en fiscale aspect.
De eerste (het communicatieve aspect) is volgens ons de meest uitdagende. Hoe maak je het onderwerp “geld en schenken” bespreekbaar. Vaak komt schenken aan de orde als ouders geld “over” hebben en iets voor de kinderen willen doen. In de praktijk blijkt deze bewustwording al een eerste obstakel. Wanneer hebben we in ons leven het meeste geld? Als we het niet meer nodig hebben, is onze visie. Vele Nederlanders hebben een eigen koopwoning waarbij de hypotheek volledig of nagenoeg volledig is afgelost na pensioenleeftijd. Op 75 a 80 jarige leeftijd verkopen velen hun woning om te verhuizen naar een verzorgingstehuis. De overwaarde van de woning wordt op de spaarrekening gestort. Zoveel geld stond er nooit op. Helaas is het mooiste deel van het leven dan voorbij en komt overlijden dichterbij. Als dit plaatsvindt, is er in ieder geval één winnaar: de belastingdienst die erfbelasting zal heffen. Zonde vinden wij. Kan dit anders?
Natuurlijk! Alleen hoe maak je bovenstaande bespreekbaar met je ouders? Daar ligt de eerste uitdaging. Onze ervaring is dat een gesprek met een onafhankelijk adviseur voor ouders en kinderen een prima oplossing kan zijn. Wij zijn overtuigd dat de kinderen echt niet “azen” op het geld, maar het zonde vinden als een groot deel naar de belastingdienst vloeit. En wij zijn tevens overtuigd dat het voor de ouders fijner is om met de “warme hand” te schenken dan “koud” te laten vererven. Het bespreekbaar maken van het feit dat je je meeste geld hebt op het moment dat het niet meer nodig is, is dus stap één. Laat een derde hierin partij zijn die met ouders op vertrouwde, rustige manier het gesprek kan aangaan. Een adviseur die deze generatie begrijpt en zijn passie kent in het helpen bij het “gewoon lekker leven” van ouders en van kinderen.
Als deze horde is genomen, komt volgens ons het financiële aspect. Meest essentiële vraag is dan: welk bedrag kan schenker financieel zorgeloos schenken? Dit inzicht kan volgens ons alleen gemaakt worden met een financieel plan. Iedereen heeft een andere levensstijl en andere doelen/wensen. Door deze inzichtelijk te maken en daaraan een bedrag te koppelen, ontstaat inzicht welk geld “over” is en dus geschonken kan worden. Een logische stap volgens ons, maar regelmatig een stap die op “gevoel” gedaan wordt. Maak een concreet plan is ons devies, handel vanuit inzicht en creëer daarmee vertrouwen en rust.
Als met het financiële inzicht duidelijk is welk bedrag geschonken kan worden, is het natuurlijk de vraag wat fiscaal optimaal is. Over schenkingen moet in de basis immers belasting betaald worden en dat doen we liever niet 😊. Er zijn jaarlijkse vrijstellingen en bijzondere regelingen. De jaarlijkse vrijstelling voor kinderen bedraagt 5.677 euro en de algemene vrijstelling bedraagt jaarlijks 2.274 euro. Voor kinderen tussen de 18 en 40 jaar is er een bijzondere regeling van een eenmalige vrijstelling van 27.231 euro. Is er sprake van een aantoonbare dure studie, dan bedraagt de vrijstelling 56.274 euro. En alleen dit jaar nog is er sprake van de jubelton ter hoogte van 106.671 euro als de schenking gebruikt wordt t.b.v. de eigen woning. Deze laatste kan zelfs gebruikt worden richting willekeurige derden. Maar wees alert: deze regeling vervalt (waarschijnlijk) per 1 januari a.s.
De tarieven waarover schenkbelasting betaald dient te worden verschillen ook behoorlijk en variëren tussen de 10% en 40%.
Al met al zijn er dus aantrekkelijke mogelijkheden om geld over te dragen zonder of met fors minder belasting betalen. Voor de ondernemers is er ook nog een mogelijkheid om de waarde van het bedrijf te schenken via de BedrijfsOpvolgingsRegeling. Ook deze regeling staat onder druk. Wees er dus snel bij als deze regeling gewenst is.
Concluderend kunnen we zeggen dat er veel mogelijk is om recht te doen aan de wensen van alle partijen. Ouders die met de warme hand willen schenken, maar met zekerheid dat het ook kan. Kinderen die het zonde vinden als een groot deel van het familiekapitaal naar de belastingdienst gaat terwijl het geld nu wellicht hard nodig is bij bijvoorbeeld de aankoop van een woning. Uiteraard zijn er ook nog mogelijkheden m.b.t. schenken aan bijvoorbeeld goede doelen en kan middels een testament (een deel van) de erfbelasting voorkomen worden.
Volgens ons is het onderwerp schenken een interessant en waardevol onderwerp om eens rustig te bespreken. Geïnteresseerd? Wij gaan graag in gesprek!
We kunnen niet meer om Crypto geld heen toch? En wat vinden wij van Gewoon Lekker Leven dan van Crypto geld met als bekendste voorbeeld de Bitcoin?
Zoals jullie weten is sparen een belangrijk onderdeel binnen ons bedrijf. Sparen (binnen onze werkwijze bedrag Y) creëert rust en de weg naar financiële onafhankelijkheid. Sparen op een spaarrekening levert al jaren niks meer op en kost in steeds meer gevallen zelfs geld. Daarom verzorgen wij voor ongeveer 80% van onze klanten hun sparen via beleggen in aandelen en obligaties. Hierover is veel wetenschappelijke kennis beschikbaar en op basis hiervan durven wij te adviseren om te zorgen dat meer rendement gemaakt wordt en financiële onafhankelijkheid sneller bereikbaar en realistischer wordt.
Past beleggen in Crypto geld in onze beleggingsfilosofie? Onze visie is dat wij echt achter ons advies kunnen en durven staan. De historie van Crypto geld gaat nu iets meer dan 10 jaar terug terwijl beleggen in aandelen en obligaties ruim 100 jaar terug gaan. De bekendheid en interesse in Crypto geld blijft groeien dus reden voor ons echt verdieping te zoeken in het Crypto geld.
We hebben een specialist gevonden die ons persoonlijk de kennis heeft bijgebracht over dit geld. Wat hebben wij geleerd? Een van de redenen voor de creatie van Crypto geld is het onnodig maken van centrale instanties zoals een bank. Ons huidige geldsysteem gaat juist via centrale organisaties en overheden kunnen geld “bijdrukken”. Er is dus één partij die invloed heeft op de waarde van ons geld. Dit is volgens ons het belangrijkste verschil. Laten we als voorbeeld de Bitcoin nemen. Dit is de meest bekende Crypto munt. Vooraf is duidelijk hoeveel munten er gecreëerd (gemined) worden. Meer kan niet. Dit betekent dat het een inelastisch goed is. Waar we met ons huidig systeem streven naar een gemiddelde inflatie van 2% per jaar, bestaat inflatie binnen deze Crypto munt niet. Waarom zouden we eigenlijk streven naar 2% inflatie? Waarom moet alles jaarlijks 2% duurder worden? Waarom moet de economie dus jaarlijks minimaal 2% groeien? De gevolgen zien we ondertussen volop terug in ons klimaat. Wat een gekke gedachte dat we jaarlijks moeten groeien, maar zo is het ons wel geleerd op school tijdens de economie lessen.
Een ander inspirerend voorbeeld van de Crypto munt zien wij in het land El Salvador. In dit land werd de Bitcoin als wettig betaalmiddel geaccepteerd. Velen leven onder de armoedegrens in dit land en hebben geen toegang tot een bankrekening met alle gevolgen van dien. Daarbij is het erg duur om geld te ontvangen of versturen van en naar familieleden in het buitenland. Banken rekenen hier hoge kosten voor. Crypto geld kan eenvoudig worden overgedragen en er is slechts een werkende mobiele telefoon voor nodig met een internetverbinding. Nagenoeg iedereen heeft een telefoon in El Salvador. Het IMF voert ondertussen druk uit op de regering van El Salvador om deze erkenning te stoppen? Waarom? Nu heeft iedereen een mogelijkheid tot geld toch. Maar het IMF verliest op deze manier grip op geld en dat is iets wat de grote landen natuurlijk niet willen.
Het motief van Crypto geld en het voorbeeld van El Salvador maken ons enthousiast over de mogelijkheden van Crypto geld. Toch hebben wij ook vele voorbeelden gehoord van de “zwarte” kant van dit geld. De computerkracht die nodig is om de digitale munten te “minen” is enorm en vraagt veel elektriciteit. Slecht voor het klimaat dus. Of toch niet? Uit een onderzoek van 2019 blijkt dat bijna 80% van de benodigde elektriciteit komt vanuit duurzame energie. Het blijkt dat veel duurzame energie nog niet gebruikt wordt omdat bijvoorbeeld windmolens stil staan als er te weinig vraag is naar elektriciteit. Hier maakt men slim gebruik van. Dit vooroordeel lijkt dus ongegrond. Een ander vooroordeel lijkt wel bevestigd te worden. Een ander kenmerk van dit digitale geld is dat het “anoniem” is. Wie het geld bezit is niet duidelijk en dat maakt het een prachtig betaalmiddel voor het criminele circuit. Ten slotte horen wij regelmatig verhalen van mensen die hun geld “kwijt” zijn. De digitale munt is kwetsbaar voor hackers en er zijn diverse munten gestart met als enig doel financieel gewin voor de oprichters.
Wat nu te doen? Wat is verstandig? Wat is ons advies? Wij zijn voorzichtig enthousiast geworden m.b.t. de mogelijkheden en tegelijk huiverig voor de risico’s. Als we kijken naar de bekendste Crypto munt (de Bitcoin) dan zien we dat de totale waarde van deze munt 780 miljard dollar is. Ontkennen dat Crypto bestaansrecht heeft lijkt niet meer realistisch. Er zijn diverse soorten Crypto munten waarvan velen onbetrouwbaar lijken. Daarbij dient gekozen te worden voor een betrouwbaar platform om in Crypto munten te kunnen handelen. Hier blijkt ook een groot verschil.
Wij geloven dat Crypto geld een steeds belangrijkere rol kan gaan spelen als betaalmiddel en als belegging. Wij zullen ons de komende tijd verder oriënteren en wellicht dat in de toekomst wij de digitale munt opnemen in onze beleggingsvisie.
Het is voor ons in ieder geval een interessant onderwerp. Bovenstaande is uiteraard een summiere samenvatting van hetgeen wij gehoord hebben. Ben je geïnteresseerd om over de digitale munt verder in gesprek te gaan? Heb je zelf al bepaalde ervaringen die je wilt delen? Ook dan zijn wij er voor jou! Laat dit dan vooral weten en ongetwijfeld krijgt dit onderwerp een vervolg.
Ondertussen zien we op de beurzen de gevolgen van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Onze Nederlandse AEX stond begin dit jaar nog op een stand van bijna 800 en deze week opent de AEX onder de 670 punten. Een forse daling dus en de verwachting voor de komende weken is dat de daling zal doorgaan. Wat te doen? Hoe staat het met onze visie? Is er reden voor paniek?
Voor vele klanten beheren wij substantiële geldbedragen via beleggingen. Geld wat voor velen bestemd is als pensioenkapitaal. Belangrijk dus dat dit kapitaal straks ook daadwerkelijk aanwezig is. En wat als de beurzen forse verliezen laten zien en de (pensioen)portefeuilles dalen i.p.v. het beoogde stijgen?
Graag brengen wij de actuele situatie in een financieel perspectief. Het menselijk leed en de gevolgen voor nu in Oekraïne, maar ook de gevolgen die het zal hebben op langere termijn, zullen voor velen in Oekraïne dramatisch zijn. Dat is verschrikkelijk en dat vinden wij natuurlijk ook. Wij hebben echter de taak om voor jullie, onze klanten, zo goed mogelijk (zakelijk) te handelen. En dan zien we op dit moment het volgende gebeuren: Europese beurzen verliezen momenteel 15 tot 25%. De komende dagen en weken zal dit verlies best nog eens verder kunnen oplopen. En dan is de vraag: wat betekent dit voor jullie beleggingskapitaal en doelen die gesteld zijn vanuit jullie financieel plan?
Allereerst herhalen wij onze filosofie. Wij geloven niet in timing. Wij geloven niet te weten wanneer de beurs omhoog of omlaag gaat. Er zijn voldoende artikelen te lezen van deskundigen die “weten” wat de beurzen de komende tijd gaan doen. Onzin vinden wij dat. Niemand weet wat de beurzen gaan doen. Maar wat weten we wel? De lessen uit het verleden! In het verleden zijn er verschillende crisissen geweest met als voorbeelden: de Irak oorlog, de bankencrisis, 9/11, etc en meest recentelijk de Corona crisis. Iedere keer ging de beurs onderuit, maar iedere keer herstelde de beurs zich ook weer. De ene keer sneller dan de andere keer. Dit betekent dat we niet weten wanneer de neergang van de beurs stopt en we dus ook niet weten wanneer de beurs weer omhoog zal gaan. Het beste wat we weten uit de lessen van de geschiedenis is dat belegd blijven, rustig blijven, ofwel niks doen, op langere termijn altijd gezorgd heeft voor rendement!
Een andere pijler binnen onze beleggingsfilosofie is spreiden. Vele Nederlandse beleggers zien we vooral belegd zijn in Nederlandse aandelen. Een voorbeeld is het aandeel ING. Deze stond het afgelopen jaar op zijn hoogst rond 14 euro en heeft momenteel een waarde van nog geen 9 euro. Bijna 40% verlies. En dit is geen uitzondering. Doordat wij de beleggingen wereldwijd spreiden en spreiden over een grote hoeveelheid bedrijven, zien wij de neergang in onze portefeuilles momenteel beperkt tot ongeveer 5%. Wereldwijd beleggen in vele bedrijven zorgt dus ook in deze tijd voor een lager risico.
Beleggen dient volgens ons altijd onderdeel te zijn van een financieel plan. Een plan voor de korte en de lange termijn. Rustig blijven en niet vanuit emotie handelen, heeft al meer dan 100 jaar laten zien dat dat het beste rendement oplevert. Het klinkt wellicht wat saai, maar de wetenschap heeft dit laten zien. Daarom durven wij met vertrouwen te zeggen: de situatie is verschrikkelijk, maar handelen vanuit financieel perspectief is niet nodig.
Uiteraard kunnen de huidige en toekomstige economische veranderingen van betekenis zijn voor ondernemers. De inflatie zal voorlopig hoog blijven, diverse materialen zullen niet of nauwelijks beschikbaar zijn, levertijden zullen verder oplopen, etc. Hoe hiermee om te gaan als ondernemer is een heel andere vraag en natuurlijk interessant om over te sparren.
Contact ons gerust als er toch vragen zijn over de beleggingen of als je eens wil sparren over de economie en de gevolgen voor je bedrijf. Maar onthoud wat de beleggingswetenschap laat zien: liever korte termijn even wat pijn, maar op lange termijn rendement.
Hoe weet ik wat de juiste keuze is? Verhuizen? Oversluiten? Niks doen? Ben ik al te laat? Interessante overwegingen en vragen die wij vooral de laatste paar weken volop krijgen m.b.t. het onderwerp hypotheek.
Even wat “feiten”. De hypotheekrente bij een rentevastperiode van 10 jaar was in december vorig jaar ca. 1,30% en vandaag de dag is dat al 1,80%. Uiteraard is dit percentage afhankelijk van bank, hypotheeksoort en risicoklasse, maar de percentages laten zien dat in twee maanden tijd de rente ca. 0,5% is gestegen. Daarbij is er de nodige onrust over Oekraïne, staan de beurzen diep in het rood en hebben we welgeteld 6 stormen gehad in een week tijd.
Twijfel, angst en onzekerheid zijn een logisch gevolg van bovenstaande, toch? Uit eerdere blogs weten we dat ons brein pijn en verdriet eerder herkent dan plezier en geluk en daarom zo gefocust is op negatief nieuws. Daarbij wil ons brein vooral iets wat het heeft opgebouwd niet verliezen en ondertussen ook de boot niet missen. Een groot gedeelte van de Nederlandse bevolking heeft de afgelopen twee jaar geprofiteerd van de lage hypotheekrente door een nieuw huis te kopen of de huidige hypotheek over te sluiten. Is het voor de overige nu te laat?
Als we de huidige hypotheekrente in een historisch perspectief plaatsen, dan kunnen we nog steeds concluderen dat deze historisch laag is. Natuurlijk kunnen we bedenken dat een hypotheek sluiten twee maanden geleden goedkoper was, maar dat is geschiedenis. Ons brein manipuleert ons continu en maakt ons dus angstig en zorgt voor twijfel. Dit is het “onderbewuste” gedeelte van ons brein. Gelukkig hebben we ook een “bewust” en “intelligent” gedeelte in ons brein (Cortex). Hiermee kunnen we beredeneren of ons gevoel klopt. Met dit deel van ons brein kunnen we de “juiste” keuze maken. En dat is precies het werk wat wij voor onze klanten verrichten. Ze helpen een “intelligente” keuze te maken en zich niet laten verleiden door de emotie.
Dus als mensen ons de vragen stellen zoals genoemd in de eerste zin, krijgen ze van ons andere vragen. Vragen die niks te maken hebben met de rente van vandaag of gisteren. Nee! Wij vragen naar het idee hoe “gewoon lekker leven” eruit ziet. Wat zijn de dromen, doelen en wensen? Met dit inzicht is het interessant de huidige (financiële) situatie in beeld te brengen en scenario’s te maken waar de dromen, doelen en wensen zijn ingepast. En wat ontstaat dan? Inzicht om de juiste keuze te maken. Stel we gaan toch een nieuw huis kopen. Welk bedrag kunnen en willen we dan financieren zonder in te leveren op ons “gewoon lekker leven”? Willen we dan zekerheid voor 10 of 20 jaar?
Naast het kopen van een nieuwe woning merken wij dat een grote groep mensen de ontstane overwaarde van de woning opneemt om bijvoorbeeld de mogelijkheid te creëren eerder te kunnen stoppen met werken. Een andere gedachte is die gave reis te boeken, studie te kunnen betalen voor de kinderen of de aankoop van een woning van de kinderen te helpen financieren. Er zijn vele mogelijkheden, veel meer vaak dan men denkt.
Maar het belangrijkste: iedereen kent twijfel, angst of onzekerheid. Dat heeft een biologische verklaring. Maar laat je hier niet door leiden. Zie je twijfel onder ogen, ga ermee aan de slag en maak je plan. Durf vanuit dit perspectief te leven, wees pro actief en durf je hierbij vooral ook te laten spiegelen. En juiit dat laatste vinden wij zo gaaf om te doen. Emotie omzetten naar inzicht en een intelligente keuze. Gewoon lekker adviseren. Jullie weten ons te vinden.
Een financieel levensplan combineren met inzicht in en kennis van de cijfers. Dat is volgens ons het fundament van “gewoon lekker leven en ondernemen”. Bovenop dit fundament inspireren wij o.a. ondernemers met het maken van hun bedrijfsplan. Afgelopen week ontstond tijdens één van deze sessies een mooi inzicht welke wij graag delen.
Al jaren geleden ontmoetten wij marketeer Jos Burgers. Jos is een bekend spreker in zijn vakgebied en weet zijn kennis met Brabantse humor te brengen. Jos is tevens schrijver van o.a. het boek “no budget marketing”. Een opvallende titel voor een marketeer. Immers de verdienste van een marketeer komt van het reclamebudget van een bedrijf, toch? En als dan juist deze specialist een boek schrijft over “no budget marketing”, zijn wij benieuwd naar de inhoud.
Samenvattend is de boodschap van Jos de simpele en alom bekende conclusie: de beste reclame is een tevreden klant. En niet zomaar een tevreden klant. Nee! Een klant die zo tevreden is dat hij/zij zijn of haar ervaringen actief deelt met zijn of haar omgeving. Simpel en logische conclusie, maar hoe komt het dan toch dat vele bedrijven grote bedragen uitgeven aan marketing, reclame, social media campagnes. Ook daar is een eenvoudige conclusie bij te maken. Het is gemakkelijker en kost minder energie om geld aan een ander te geven en deze verantwoordelijk te houden voor jouw groei en omzet. Als je bedrijf dan niet groeit, kan je gemakkelijk die ander de schuld geven. Zelf heb je het toch uitbesteed?!
Ons brein is gemaakt om de gemakkelijkste weg te kiezen. Uitbesteden en zelf geen verantwoordelijkheid nemen, past daar prima bij…..met alle gevolgen van dien. Teleurstelling, vervelende gesprekken en vervolgens weer tijd stoppen in een ander reclamebureau.
Wat is de oplossing? Onderneem! Neem je verantwoordelijkheid en zorg dat iedere klant of gast zo tevreden is dat deze zijn of haar ervaring deelt met velen. Wat is jouw unieke waarde? Wat kan jij wat een ander niet kan? Wat durf jij jouw klanten of gasten te beloven wat alleen jij durft? Waarom zou iemand klant bij jou moeten worden? Weet jouw team dit ook? Kortom: wat is jouw plan?
Al jaren begeleiden wij ondernemers met het opstellen van een bedrijfsstrategie op één A4. In een aantal energieke sessies, ontstaat stap voor stap de unieke waarde van het product of dienst. Door dit plan gezamenlijk met je team van medewerkers te maken ontstaat gezamenlijke verantwoordelijkheid en een gezamenlijk doel. Geen opgelegd doel door “de baas” waar iedereen ja tegen zegt en vervolgens “nee doet”. Nee, een gezamenlijk gecreëerde visie met een duidelijk doel en prioriteiten voor ogen. Het klinkt logisch om iets dergelijks te hebben, maar weinig MKB ondernemers hebben een dergelijk plan.
Een belangrijke vraag in deze tijd is hoe goede medewerkers te vinden en te binden. De eerste tegenvraag die wij stellen: wat is je plan? Wat heb je te bieden? Waarom zou men bij jou komen werken en niet bij een ander? En laat dan salaris het laatste argument zijn alstublieft.
En wat ontstond afgelopen week als inzicht tijdens één van deze sessies? De vraag durven stellen: vertrouw je mij? Wie durft deze vraag te stellen aan zijn of haar klant? De prijs voor een product of dienst is regelmatig onderwerp van discussie. Wat is een eerlijke prijs? Daar is geen definitie van. En wat wil de klant betalen? De laagste prijs? Als er geen onderscheidend vermogen is in de markt, is het enige concurrentiemiddel de prijs. Gevolg is dat je steeds harder gaat werken voor minder marge. Frustratie, teleurstelling en verlies aan passie ligt als gevaar om de hoek. Wanneer je onderscheidend bent, echt waarde creëert en je klant blij maakt, is prijs van ondergeschikt belang (uiteraard binnen een bepaalde bandbreedte). Als een (potentiële) klant vraagt naar je prijs, vraagt naar korting of vraagt naar meer diensten, heeft deze klant waarschijnlijk (nog) niet de overtuiging dat jij de waarde levert voor de prijs die de klant gaat betalen. Tijdens een strategiesessie deze week vertelde de ondernemer het voorbeeld hoe zij reageerde. En dat is met de vraag: vertrouw je mij? Hoe krachtig is deze vraag! Hier zit alles in! Lef, vertrouwen en energie. Onbewust maakt jouw klant in zijn of haar brein de keuze om met jou in zee te gaan. Onbewust voelt jouw klant of jouw stelling oprecht is en zal vervolgens voor jou kiezen. Weg moeilijke gesprekken en hoera voor jouw marge. Maar realiseer: alles valt of staat met jouw waarde. Een mooie strategie gewenst!
De eerste maand van het jaar vliegt voorbij. Deze eerste maand staat bij ons vooral in het teken van “de blauwe enveloppe”. En we weten natuurlijk allemaal wat we bedoelen met die kleur enveloppe. Een brief van de belastingdienst.
Hoe is het afgelopen jaar geweest voor jou als ondernemer? Meer winst gemaakt dan gebruikelijk? Meer geïnvesteerd? Of juist minder door de Corona gevolgen? De belastingdienst werkt bij het bepalen van de te betalen belasting (inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting) met “voorlopige aanslagen”. En zeker door de Corona periode waar we doorheen gaan, kunnen de voorlopige aanslagen fors verschillen van de daadwerkelijk te betalen belasting. Dit kan zowel fors meer zijn als fors minder.
We constateren o.a. dat verschillende ondernemers hun voorlopige aanslag naar 0 hebben gezet het afgelopen jaar om “liquiditeit” te creëren en te kunnen overleven. Gelukkig bleek voor veel ondernemers het afgelopen jaar financieel beter dan gedacht tijdens een crisis. Maar dit betekent natuurlijk wel dat over afgelopen jaar alsnog (fors) belasting betaald moet worden. Daarbij zijn bij de meeste ondernemers de “voorlopige aanslagen” voor 2022 binnengekomen. Kloppen deze wel? Of is het teveel of juist te weinig?
Wij constateren wederom bij de nieuwe klanten die wij de afgelopen tijd hebben mogen verwelkomen dat het te vaak onduidelijk is hoeveel belasting betaald is en zou moeten worden. Nagenoeg iedere nieuwe klant heeft geen antwoord op de vraag of de voorlopige aanslagen er überhaupt zijn en afdoende zijn. Wat betekent dit dan voor jou, vragen wij dan? Het geeft toch wel wat onrust en beperkt me in mijn financiële bewegingsvrijheid, krijgen wij als antwoord.
Daarom zijn wij de afgelopen weken volop bezig geweest met de voorlopige aanslagen 2022 en constateren dat onze unieke aanpak door de financiële planning privé te combineren met de zakelijke boekhouding er ieder kwartaal inzicht en grip is op het resultaat en de te verwachte betalen belasting. Inzicht, duidelijkheid, rust. Dat is wat wij willen creëren en merken dat dit lukt. Fijn.
D.m.v. onze “X en Y” overzichten die wij ieder kwartaal versturen ontstaat deze grip en zullen onze klanten geen verrassingen hebben m.b.t. de blauwe enveloppe. Voor ons heel normaal, maar bij onze nieuwe klanten merken wij dus dat dit nog steeds niet gebruikelijk is.
Heb jij vragen over jouw aanslagen? Weet jij niet hoe je ervoor staat? Neem dan vooral contact op. Wij weten namelijk dat inzicht en grip op je cijfers en bewust hiermee omgaan richting o.a. de belasting één van de pijlers is om de juiste beslissingen te kunnen nemen. En zeker in een wereld die ontzettend snel veranderd en alleen maar sneller zal veranderen is dit inzicht volgens ons cruciaal om flexibel, snel en passend te kunnen handelen.
De afgelopen weken zijn wij dus vooral intern hard bezig geweest om het juiste fundament te creëren. De komende tijd zullen we gewoon weer lekker ons naar buiten gaan richten om te verbinden, adviseren, en inspireren.
Een van de drie pijlers van Gewoon Lekker Leven is beleggen/vermogensbeheer. Waarom? Omdat wij al meer dan 10 jaar zien dat pensioen/financiële onafhankelijkheid opbouwen nauwelijks te doen is met sparen. Een voorbeeld:
Je bent nu 45 jaar oud, ondernemer en wilt op 65 jarige leeftijd kunnen stoppen met werken. Je bent al langere tijd ondernemer dus hebt geen/nauwelijks pensioen opgebouwd in loondienst. De AOW zal pas na 70 jarige leeftijd ingaan en bedraagt ook maar ca. 10.000 euro per jaar (gehuwden). Er is dan al snel 1 miljoen euro benodigd om “gewoon lekker te kunnen leven” van 65 tot 90 jarige leeftijd (25 jaar x 40.000 euro). Als dit bedrag gespaard wordt op een bankrekening tegen 0% rente, dient gedurende de komende 20 jaar logischerwijs 50.000 per jaar gespaard te worden. Indien prudent belegd wordt, blijkt uit het verleden gemiddeld jaarlijks 4% beleggingsrendement prima mogelijk te zijn en wordt het te sparen jaarbedrag al verlaagd naar 32.000 euro. Voor het gemak houden we in deze berekening bij het bepalen van het doelkapitaal geen rekening met waarde in onroerend goed, waarde bedrijf etc. We willen vooral laten zien dat beleggen voor de meeste mensen noodzakelijk is om het benodigde pensioenkapitaal bij elkaar te sparen.
80% van onze klanten beleggen dan ook via ons. Dat brengt een behoorlijke verantwoordelijkheid met zich mee! Al jaren hebben wij de filosofie van de wetenschap omarmt. Hieruit blijkt dat als je belegd er dimensies zijn die meer rendement opleveren. Deze dimensies zijn bij de meeste van onze klanten ondertussen bekend en als dit niet zo is en er is interesse in, laat het vooral weten en we lichten deze graag toe.
Naast deze dimensies die zorgen voor een hoger rendement is er vanuit onszelf, maar ook vanuit steeds meer klanten de wens om vooral duurzaam te beleggen. We beseffen allemaal ondertussen dat er echt iets moet gebeuren voor het klimaat om onze aarde leefbaar te houden. Wat kan ik doen? Wat kan mijn geld doen?
Wij zien onze verantwoordelijkheid m.b.t. het beleggen van het vermogen van onze klanten tweeledig: allereerst zorgen voor een passende risico/rendementsverwachting om de kans op het behalen van het doel van financiële onafhankelijkheid te optimaliseren en daarbij zo veel mogelijk duurzaam beleggen. Duurzaam beleggen is echter ingewikkeld. Vaak was deze oplossing duur en spreiding lastig waardoor risico’s toenemen en verwacht rendement lager wordt. Uiteraard zijn bepaalde bedrijfstakken binnen onze beleggingsfilosofie uitgesloten (b.v. kernwapens, gokken, alcohol, tabak, pornografie). De wens naar meer impact is groot en wij zijn blij dat de laatste jaren wij onze beleggingsportefeuilles enorm hebben kunnen verduurzamen.
Onze beleggingspartner Dimensional is wereldwijd een grote speler geworden. Veel data hebben zij op het gebied van duurzaamheid. Overwegingen die tegenwoordig bepalend zijn voor duurzame keuzes zijn: de impact van bedrijfsemissies op het milieu, inclusief de broeikasgassen en eventuele emissies van fossiele brandstoffen. De laatste jaren hebben wij met de kennis van Dimensional keuzes kunnen maken om een duurzame beleggingsportefeuille op te bouwen waarbij het risico en rendement gelijkwaardig is aan de minder duurzame beleggingsvariant. Trots zijn wij dat gemiddeld meer dan 80% van de beleggingen nu duurzaam zijn. Zo rendeert het pensioenkapitaal van onze klanten niet alleen voor hen, maar ook voor een betere wereld.
Dit jaar beloofd wederom een mooi beleggingsjaar te worden. Rendementen vanaf 1 januari tot 1 oktober laten percentagens zien tussen de 10 en 15% (neutrale en offensieve portefeuille). Regelmatig sparren wij met onze klanten over de keuze van beleggen in onroerend goed, vermogensbeheer, verstrekken van leningen. Traditioneel kiezen velen voor beleggen in onroerend goed. Onze filosofie is vooral te spreiden en zorgen dat geld snel “liquide” beschikbaar kan zijn. Lange termijn beslissingen blijken ook altijd beter dan korte termijn speculaties. En wat vinden wij dan van nieuwe ontwikkelingen, zoals de bitcoin? Daar komen we een volgende keer op terug. Interesse om verder te sparren over bovenstaande onderwerpen? Laat het vooral weten.
Afgelopen dinsdag was het weer de derde dinsdag van September: Prinsjesdag dus. Wederom een sobere variant wegens het Corona virus. Het leek alsof onze Koning echt mee wilde doen aan de sobere sfeer, politieke strubbelingen en inhoud van de troonrede. Meerdere keren stokte zijn verhaal, excuseerde zich bij het foutief oplezen van sommige woorden en klonk weinig inspirerend en overtuigend.
Waar is de glimlach? Waar is de inspiratie? Waar is het vertrouwen dat wij Nederlanders kunnen hebben in een prachtig land? Niet in de politiek, dit keer niet bij de koning en ook niet bij de inhoud van de troonrede dus. Er wordt met geld gesmeten alsof het niks is, maar wat er echt mee gaat gebeuren is ongewis. Wat weten we wel? Wat zijn gevolgen die (nagenoeg) zeker ingaan?
De inkomstenbelasting daalt iets in de eerste schijf (van 37,1% naar 37,07%) en een belastingvoordeel wordt ingevoerd voor de vennootschapsbelasting (je mag meer winst maken – 395.000 euro t.o.v. 245.000 – tegen het tarief van 15% in de eerste schijf).
Al langer wordt gesproken over het verplichtstellen van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP-ers. Vanaf 2024 zou deze verplicht worden, maar over het hoe en wat is nog niks bekend. Een tweede regeling om het verschil tussen werknemers en ZZP-ers te verkleinen is het structureel verlagen van de zelfstandigenaftrek van 6.670 naar 3.240 euro in 2036.
Alhoewel elektrisch rijden gestimuleerd wordt, wordt deze stimulans wel minder komend jaar. De fiscale bijtelling voor elektrische auto’s aangeschaft in 2022 is 16% i.p.v. 22% tot de cap van 35.000 euro.
Verder worden er dus grote bedragen genoemd voor onderwijs, woningbouw, verduurzaming, de zorg…..maar hoe dit ingevuld wordt, mag het volgende kabinet verder gaan invullen…..en er wordt vooral geduld en vertrouwen gevraagd……
Hoe denken wij met Gewoon Lekker Leven over de maatregelen, de politieke situatie en toekomstvoorspellingen? Wij nemen graag het heft in eigen handen. Op de politieke situatie hebben wij geen invloed. Waar hebben wij wel invloed op? Op onszelf! Zelf initiatief nemen in positieve ontwikkeling, grip op onze (financiële) situatie en die van onze klanten en vooral blijven inspireren. Hoe vullen wij dit o.a. in? Donderdag 30 september en vrijdag 1 oktober hebben wij voor ons team twee inspiratiedagen gepland. Ons kantoor zal daarom deze dagen gesloten zijn. Uiteraard zijn wij voor spoedgevallen bereikbaar op het mobiele telefoonnummer van Pieter en Maurice. Daarbij kan een mail gestuurd worden welke wij eind van de dag zullen bekijken.
Na deze dagen zullen wij onze inzichten en plannen graag met jullie delen, want met een glimlach willen wij er voor jullie zijn om “gewoon lekker te leven”, in welke situatie dan ook.
Een belangrijke boodschap wil ik meegeven in deze blog. Er komt in bijna ieders leven een moment dat je heel veel geld hebt, te veel geld zelfs. Terwijl velen werk doen wat ze niet echt leuk vinden, maar blijven “ploeteren” omdat de vaste lasten toch betaald moeten worden, krijgen ook zij vaak te maken met een moment dat er te veel geld is……helaas is dat moment dat je het ook niet meer nodig hebt: namelijk op het einde van je leven als je je fijne woning (zonder of met nauwelijks hypotheek belast) wordt verkocht en je verhuisd naar een verzorgingshuis.
De laatste maanden zien wij een groei van mensen van boven de 60 jaar oud die ons kantoor weten te vinden. Vaak gestuurd door vrienden of door hun kinderen. Wat is een belangrijke vraag voor hen? We willen onze “zaken” op orde hebben en hebben nog enkele wensen voor onze laatste levensfase. Een groot hoera voor deze groep mensen! Mensen die de drempel over durven stappen, hun levensplan in eigen handen nemen en een prachtige periode willen maken van deze tijd. En dat er veel meer mogelijk is dan gedacht, blijkt iedere keer weer!
Wat gaat er helaas te vaak mis? Mensen zijn geprogrammeerde gewoontewezens en een belangrijk geprogrammeerde overtuiging is voor deze groep dat schulden afgelost moeten worden. Dit betekent dat maandelijks een fors bedrag betaald wordt om aan het einde van ons leven geen hypotheek of andere schulden meer te hebben. Wat gebeurd er dus als we ons huis op late leeftijd verkopen en het verzorgingstehuis ingaan? Veel geld op de bankrekening, maar vaak weinig energie en vitaliteit meer om er wat mee te doen. In een nog slechter geval komt deze fase er überhaupt niet en overlijdt men met de woning in eigendom en hypotheekvrij. Veel geld “in de stenen” noemen wij dat. En dan ook nog een blauwe enveloppe voor de nabestaanden om erfbelasting te betalen.
Wat zijn interessante gespreksonderwerpen met de groep klanten vanaf ongeveer 60 jaar? Ze willen zaken goed regelen! In eerste instantie denken ze vooral aan anderen, want zo zijn ze geprogrammeerd. Gedurende het gesprek leiden wij ze om vooral ook na te denken wat ze zelf nog willen. Na enige tijd komen mooie dromen, wensen en verlangens naar boven. Nog die mooie reis maken, een modern en levensloopbestendige woning betrekken, een camper kopen, geld schenken aan de kinderen……..dromen durven doen is een mooi boek van Ben Tiggelaar en vooral geschreven voor ondernemers en managers. Echter voor deze mooie groep mensen geldt de inhoud van dit boek ook en wat gunnen wij ze dit ook! En wat blijkt? Na het inzicht geven in hun persoonlijk financieel plan blijkt nagenoeg altijd meer mogelijk dan gedacht. Het enige wat nodig is, is een duwtje in de rug en het geven van vertrouwen: je kan die reis maken, jullie kunnen die woning kopen, etc.
Oplossing is regelmatig het opnemen van “overwaarde” op de woning. Dat betekent dat we een nieuwe hypotheek moeten afsluiten, horen wij regelmatig. En dat druist in tegen het geprogrammeerde gevoel en gedrag. Door te begrijpen waar dit gevoel vandaan komt en d.m.v. het financieel plan kunnen wij inzicht bieden waarom dit juist zorgt voor “gewoon lekker leven”. Het “moeten” aflossen van schulden blijkt een geprogrammeerde overtuiging die niet per definitie de juiste is.
Wij realiseren ons dat ieder mens en iedere situatie anders is. Iedereen heeft andere overtuigingen en wensen. Daarom is ons vak zo geweldig: Op zoek gaan naar belemmerende overtuigingen en vervolgens onderzoeken, vaststellen en realiseren van de invulling van “gewoon lekker leven” voor onze klanten. En dat geldt dus zeker ook voor de 60 plussers.
In het gedachtegoed van Ben Tiggelaar: “dromen durven doen”: Stap over de drempel, kom eens een kop koffie drinken en laat je verrassen. Herken je dit verhaal bij je ouders, vrienden, familie? Inspireer ze en laat ze bij ons eens koffie komen drinken. Een inspirerend gesprek gegarandeerd en uiteraard geheel vrijblijvend. Iedereen gewoon lekker leven, is en blijft ons motto.
Het is alweer half juli en dat betekent voor vele bedrijven dat de “halfjaarcijfers” bekend zijn. Hoe is het gegaan het afgelopen half jaar? Goed, redelijk of slecht?
Opvallend is dat de vele ondernemers die wij spreken hun “gevoel” wel uitspreken, maar als we vervolgens vragen op wat dit gevoel gebaseerd is we een groot vraagteken zien. Welk bedrag is nodig om “gewoon lekker te leven”, nu en in de toekomst. Dit bedrag, welke ontstaat vanuit het financieel plan, vormt de basis om de cijfers van je bedrijf te kunnen spiegelen naar het goed, redelijk of slecht.
Nog steeds laten vele ondernemers zich leiden door het saldo op de bank, omzetcijfers uit het verleden of de agenda die wel of niet vol is. Waar gaat het mis? Volgens ons gaat het vaak mis bij de begeleiding van ondernemers. Accountants en boekhouders zien het als hun taak om ieder kwartaal de BTW aangifte voor hun klanten te realiseren. Als deze is ingediend, is het werk af. Of toch niet?
Volgens ons dus niet. Voor de BTW aangifte is het “slechts” nodig om alle verkoop- en inkoopfacturen te boeken. Hiermee ontstaat dus geen inzicht in de actuele cijfers. Immers het verwerken van de lonen en het meenemen van de afschrijvingen zijn twee voorbeeldposten die voor de BTW aangifte niet van belang zijn. Wij zien dan ook regelmatig dat deze posten slechts jaarlijks verwerkt worden als de jaarrekening opgesteld wordt. Deze jaarrekening wordt nog steeds vaak opgesteld in de maanden september en oktober van het volgende jaar. Wat betekent dit? Geen actueel inzicht in de cijfers. En als er dan keuzes gemaakt moeten worden t.a.v. groei, investeringen, nieuwe medewerkers en bij de vraag of het echt goed, redelijk of slecht gaat, is een eenduidig antwoord niet mogelijk.
Ondernemen o.b.v. gevoel is een logisch gevolg. Vanuit de wetenschap van de werking van ons brein weten we de gevolgen ervan. Ondanks het feit dat velen zeggen meer “op gevoel” te willen doen, moeten wij hen teleur stellen. De wetenschap laat zien dat ons “gevoel” voor 80% gebaseerd is op ons DNA en de ervaringen die wij hebben opgedaan tijdens onze eerste 8 levensjaren. Laten we dit ons “archiefkast” noemen. Deze archiefkast is tijdens onze eerste 8 levensjaren gevuld met goede informatie, maar ondanks de ongetwijfeld goede bedoelingen van alle mensen om ons heen, ook met de verkeerde. Waarom stap je regelmatig in dezelfde valkuil? Hoe komt het dat sommigen succesvol zijn, maar de meesten regelmatig falen? Omdat ons gedrag voor het grootste gedeelte onbewust is en een herhaling van ons verleden. Dit is onze biologische manier van leven en zonder de juiste kennis blijven we dus voelen, denken en handelen zoals we altijd deden. En wat betekent dat voor de gevolgen? Ook deze veranderen minimaal.
Hoe gevaarlijk is bovenstaande? Zeer gevaarlijk volgens ons! De wereld veranderd immers sneller en sneller! En als we blijven doen wat we altijd deden, krijgen we niet meer wat we altijd kregen. De wereld verandert namelijk wel dus we zullen ons altijd moeten aanpassen, of we dat nu leuk vinden of niet. Gelukkig is ons brein neuro plastisch en daarmee kunnen we als mens veranderen.
Wat heeft dit met de cijfers van je bedrijf te maken en waarom zou iedere accountant/boekhouder deze kennis moeten hebben? Als we beseffen dat veranderen lastig is en pas gebeurd vanuit urgentie, kunnen actuele cijfers de intrinsieke motivator en geheugensteun zijn voor de ondernemer om continu mee te gaan met de nieuwe wereld. De accountant/boekhouder die zorgt dat cijfers actueel zijn en deze kan en durft te spiegelen, kan zorgen dat de ondernemer met een vaste regelmaat bewust gemaakt wordt van waar hij of zij daadwerkelijk staat. Dit gecombineerd met je plan waar je naartoe wilt, zorgt voor inzicht en de mogelijkheid om doelen te stellen om stap voor stap jezelf en je organisatie organisch aan te passen aan de wereld waarin we leven. Aanpassen is logisch waarbij je missie altijd blijft bestaan. Interessant dat de stoffige accountant/boekhouder van vroeger de inspirerende taak mag gaan hebben naar de toekomst. Hoe kijk jij naar jouw cijfers?
Prijzen van veel grondstoffen en agrarische producten schieten omhoog door tekorten. Voorbeelden:
- In een jaar tijd steeg de houtprijs met 280%
- Marjan van Loon van Shell Nederland stelde onlangs dat de prijs van een liter benzine boven de 2 euro kan uitkomen
- De prijs van onze koffie zal de komende tijd fors hoger worden, omdat de inkoop van een kilo arabica bonen (meest gewilde koffiesoort) van 3 euro naar 4 euro per kilo is gegaan
Hoe komt dit en welke betekenis heeft dit voor jou en jouw bedrijf en hoe zou je hierop kunnen reageren?
De oorzaak is redelijk eenvoudig uit te leggen. Allereerst is er simpelweg een enorm tekort aan grondstoffen en agrarische producten, met name veroorzaakt door het snelle economische herstel waar het aanbod nog niet op is aangepast. Daarnaast zijn er volop logistieke problemen om de grondstoffen in Europa te krijgen. Ten slotte speculeren diverse beleggers door het kopen van grondstoffenfutures.
Gevolgen zijn dat de prijzen (fors) hoger worden. Degene die momenteel een huis wil kopen of wil verbouwen zal dit zelf gemerkt hebben. Ondernemers die producten maken, worden geconfronteerd met fors hogere inkoopprijzen en zullen een plan moeten hebben om rendabel te kunnen blijven. Je prijs verhogen is natuurlijk de gemakkelijkste en misschien meest voor de hand liggende optie, maar vraag is of dit vanuit je voorwaarden zomaar kan, of je klant het accepteert en wat je concurrent doet.
Bovenstaande informatie is volop te lezen in financiële kranten en bladen. Daarnaast zijn er vele kenners te vinden via het internet en kunnen dagen gevuld worden met het luisteren naar Podcasts met experts op het gebied van “inflatie”. Gaat de rente snel omhoog? Is geld straks niks meer waard? Is investeren in onroerend goed, goud of andere edelmetalen verstandig? Is de cryptocurrency de uitkomst? Ik kan jullie de tijd besparen om alle verhalen van de “experts” te gaan volgen. Graag benoem ik onze Klaas Knot (directeur Nederlandsche Bank en lid Raad van Bestuur ECB). Klaas verwacht dat de huidige hogere inflatie niet van tijdelijke aard is terwijl de ECB dit wel verwacht. Conclusie: niemand die het weet! En wij dus ook niet!
Wat kan ik dan wel doen? Simpel! Wat is jouw plan? Is jouw plan toekomstbestendig? Kan jouw plan tegen een stootje? Wat is het bestaansrecht van jouw bedrijf?
Laat ik starten met het eerste. Kan jij met jouw huidige financiële positie “gewoon lekker leven” en ben jij onderweg om financieel onafhankelijk te worden? Ofwel: ben jij een passende en flexibele buffer aan het opbouwen welke gebaseerd is op meerdere pijlers? Dan kan je gerust een stootje hebben! Een andere interessante vraag is welk bestaansrecht jouw bedrijf heeft. Is deze gebaseerd op prijs en snelheid of o.b.v. echte toegevoegde waarde, passie en plezier? Ik ben overtuigd dat als je bestaansrecht gebaseerd is op het laatste jezelf en je organisatie flexibel zullen zijn en zich organisch kunnen aanpassen aan de veranderingen in de wereld.
De missie van je bedrijf blijft immers altijd overeind. De weg ernaartoe zal continu veranderen, omdat de wereld immers verandert. En de snelheid waarmee de wereld verandert is snel en zal volgens mij alleen maar sneller gaan worden. Wat is de missie van jouw leven en/of bedrijf? Wat zijn jouw kernwaarden die altijd van toepassing zijn en van waarde kunnen zijn voor anderen? Als jij deze kent en tot uiting weet te brengen, ben ik overtuigd dat het lokale MKB de winnaar kan worden van de huidige en toekomstige economische realiteit. Grondstoffen en arbeid inkopen vanuit verre oorden, blijkt heel kwetsbaar, milieu onvriendelijk en weinig zingevend. De lokale, gepassioneerde ondernemer die weet wat hij of zij doet, zal de winnaar zijn van de toekomst. Echt!
En daarmee komen we direct tot de definitie van succesvol ondernemerschap zoals ik het zie: Doe wat je goed kan en leuk vind en transformeer dit in het voordeel voor anderen. Factureren of je product verkopen is daarna een logisch gevolg, in welke financiële wereld we ook leven: recessie of expansie, crisis of bloei, inflatie of deflatie.
Dus: hoe ziet jouw missie eruit?
“We verwachten dat de huizenprijzen dit jaar met ruim 10% gaan stijgen”. Vele woningmarktmonitoren laten enorme stijgingspercentages zien. Het CBS spreekt over de hoogste prijsstijging van koopwoningen in bijna 20 jaar tijd. Wat betekent dat voor jou? Geeft dit kansen? Wij zien het als een uitdaging om regelmatig “buiten de lijntjes” te kleuren en oplossingsmogelijkheden te bieden die menigeen niet ziet.
Een gedachte die wij ondernemers meegeven is gebruik te maken van de waardestijging. Zoals alom bekend is de grootste uitdaging voor vele ondernemers het financieren van de start of groei van het bedrijf. Ook de aanschaf van onroerend goed, materiaal en het vinden en binden van personeel vraagt vaak om een kapitaalinjectie. Enkele blogs eerder schreven we al over de nieuwe mogelijkheid voor het MKB om te financieren vanuit eigen vermogen i.p.v. vreemd vermogen. Op onze site is deze blog terug te lezen. De huidige prijsstijging van de woningen biedt echter ook deze ondernemers een kans!
Werkelijk dagelijks hebben wij momenteel gesprekken op kantoor over de mogelijkheden die de huidige overwaarde op de woning biedt. Een dogma moet dan eerst doorbroken worden: lenen is niet goed, aflossen moet zo snel mogelijk, aflossingsvrij is gevaarlijk.
Een interessante vraag die wij regelmatig stellen is: wanneer heb je het meeste geld op je bankrekening? Als je dood gaat. Vele voorbeelden kennen wij van mensen die tussen de 80 en 90 jaar oud zijn, hun hypotheekvrije woning verkopen om de laatste jaren te wonen in een verzorgingsinstelling. De woning wordt verkocht en de waarde komt volledig op de bankrekening terecht. Zoveel geld hebben de meeste mensen nooit op hun rekening gehad als op dat moment. Genieten is er dan helaas vaak niet meer bij. De mooiste jaren zijn voorbij en velen komen binnen enkele jaren te overlijden waarbij vooral de fiscus (erfbelasting) de gelukkige is.
Het alternatief is de overwaarde die “vastzit” in de stenen “cash” te maken: ofwel het opnemen van (een deel van) de overwaarde. Dit bedrag kan gebruikt worden als kapitaalinjectie in het bedrijf. Zonder dat externe financiers nodig zijn, kan je op deze manier je eigen financier zijn en de “status quo” waar vele ondernemers mee te maken hebben doorbreken. Vele ondernemers hebben immers een kapitaalinjectie nodig om met zijn of haar bedrijf naar een volgende fase te gaan. En juist dat geld, is een veelgehoord obstakel. Of het een echt obstakel is, of een “intelligent verzonnen” reden om het spannende avontuur van groei niet aan te hoeven gaan, is natuurlijk een heel andere kwestie en vanuit het brein bezien eenvoudig te doorgronden. Hierbij willen wij aangeven dat het obstakel “geld” vaak geen obstakel hoeft te zijn. Uiteraard kan de overwaarde ook gebruikt worden voor andere doeleinden, zoals: eerder stoppen met werken, geld schenken aan kinderen, de wereldreis maken die op de bucket list stond, de woning verbouwen of een nieuwe kopen, ofwel: gewoon nog lekkerder leven.
Betekent dit dat wij voorstander zijn van zoveel mogelijk lenen en zo veel mogelijk spenderen? Nee, natuurlijk niet! Alles conform jouw “gewoon lekker leven” plan. Een plan dat laat zien dat je de huidige lasten nu kan betalen maar ook later in de toekomst. Inzicht, grip en rust waarbij de gedachte is dat we nu vooral kunnen genieten van ons geld en tegelijk moeten zorgen dat we later geen tekorten hebben (maar ook geen onnodig overschot). Bovenstaande blijkt voer voor interessante gesprekken en discussie. Met plezier luisteren wij ook naar jouw gedachtes!
MKB financiering: inspirerend alternatief en oplossing?!
Heb jij als MKB ondernemer geld nodig of al eens geld nodig gehad? Wat zijn jouw ervaringen met de mogelijkheden om aan geld te komen? Vele ondernemers die wij spreken zijn ontevreden over de mogelijkheden bij hun “huisbank” en zijn nog onbekend of huiverig voor alternatieve vormen van financieren. Wat heeft dit voor gevolgen?
Zeker in tijden van crisis, maar ook voor ondernemers die bijvoorbeeld willen starten of doorgroeien, is geld een veel gehoorde reden waarom het bedrijf niet loopt zoals het zou kunnen. Een tekort aan liquiditeit zorgt veelal voor stress: crediteuren kunnen niet op tijd betaald worden, gekort wordt op het ondernemerssalaris en wellicht kan personeel ook niet betaald worden. Stress is slecht voor ons immuunsysteem en creativiteit waardoor de kans dat het bedrijf gaat floreren alleen maar kleiner wordt. Geld is vaak een oorzaak van een negatieve spiraal waarbij het logisch is dat de stress van de zaak naar huis wordt meegenomen. En dat is het tegenovergestelde wat we ons voorstellen van ondernemerschap. We willen immers ondernemen vanuit vrijheid, passie en creativiteit.
Al jaren zien wij bovenstaand fenomeen gebeuren bij ondernemers, waaronder bij sommige van onze klanten. Wij trachten hen zo goed mogelijk te helpen bij de verschillende mogelijkheden van financiering. Omdat de “huisbankier” vaak veel voorwaarden heeft en regelmatig erg traag is, worden alternatieve vormen van financieren gebruikt. Zo hebben wij het voorrecht een groep vermogende klanten te hebben die regelmatig investeert in andere klanten van ons die geld nodig hebben. Waardevol en inspirerend vinden we dit. Ook kan gebruik gemaakt worden van andere financieringsvormen als lesase, crowdfunding, etc. Probleem vaak van deze laatste vormen is dat de rente behoorlijk hoog kan zijn en de aflossingstermijnen kort. Dit betekent een maandelijkse financiële last die kan drukken op de liquiditeit en ook kan zorgen voor de reeds benoemde stress. Een plan met liquiditeitsbegroting kan uitkomst bieden, maar laat soms ook zien dat de situatie spannend kan worden.
Is er dan echt geen alternatief voor al die gepassioneerde MKB ondernemers die echt waarde creëren en moeten opboksen tegen de “grote” bedrijven? Vanaf het begin van de oprichting van het New Financial Forum van vriend Willem Vreeswijk zijn wij ambassadeur. Dit forum heeft als doel een nieuwe economie te creëren en vele interessante initiatieven komen langs. Zo kwamen wij dit jaar in contact met een inspirerend alternatief voor financieren voor het MKB. Wat is het grote probleem van het MKB? Zowel de mogelijkheid tot financieren als bij financieren de hoge aflossingsdruk. En hier is een oplossing voor! Niet geld ophalen met vreemd vermogen en hoge aflossingslasten, maar geld ophalen met eigen vermogen zonder aflossingsverplichtingen. Net zoals beursgenoteerde bedrijven dit doen, is deze mogelijkheid nu ook realiseerbaar voor het MKB. Wat kan dit betekenen en hoe werkt dit?
Veel MKB ondernemers hebben “fans” als klanten en medewerkers. Wat is er mooier als je van je klanten en/of medewerkers of andere geïnteresseerden “mede” aandeelhouders maakt? Je geeft aandelen uit welke zij kunnen kopen. Dit geld komt direct op je bankrekening terecht waarmee ja kan gaan ondernemen. Direct liquide beschikbaar en geen aflossingsverplichtingen. Welk verschil kan dit voor jouw bedrijf maken?
Er zijn al voorbeelden van bedrijven die tussen de 75.000 en 2 miljoen euro ophaalden! Het werkt dus echt. Heb jij als MKB ondernemer geld nodig om te starten, door te groeien of wil je een deel van je “pensioen” al veilig stellen en wil je graag medewerkers, klanten, investeerders en andere belangstellenden op een unieke manier binden aan je bedrijf? Dan is deze wijze van financieren een zeer interessante.
Uiteraard zijn er vele “details” die geregeld moeten worden, zoals:
- Welk dividend ga je betalen?
- Hoe zit het met eventueel zeggenschap?
- Welke fiscale consequenties heeft dit voor je bedrijf?
- ……
Er is een duidelijke structuur en plan van aanpak voor bovenstaande. Wij zijn zeer enthousiast over dit concept. Heb jij geld nodig voor jouw bedrijf? Spreekt bovenstaande je aan? Met plezier gaan we het gesprek over deze unieke mogelijkheid aan zodat jij “gewoon lekker kan ondernemer en gewoon lekker kan leven”.
Blijft de rente laag? Kan aflossingsvrij lenen nog? Hoeveel zou ik eigenlijk kunnen lenen? Wat is dan mijn maandlast?
De hypotheek is altijd al een interessant gespreksonderwerp geweest, maar het afgelopen jaar is de interesse in een gesprek over “de hypotheekmogelijkheden” fors gegroeid. Bijzonder zijn de vele meningen, overtuigingen en gedachtes die vooral gebaseerd zijn op opvoeding, nieuws vanuit de media en eigen ervaringen. Opvallend is het verschil in generaties: starters op de woningmarkt kijken (noodgedwongen) vooral wat ze “maximaal” kunnen lenen, doorstromers kijken hoe ze de hypotheek vooral kunnen inzetten om financieel lekkerder te leven en gepensioneerden denken vooral nog vanuit de gedachte de hypotheek af te lossen om geen schulden te hebben.
Nagenoeg iedereen maakt keuzes gebaseerd op gevoel. Laat dit gevoel voornamelijk “gevoed” zijn tijdens de eerste 8 levensjaren. Gevoel kan prima zijn, maar uit wetenschappelijk breinonderzoek blijkt dat in ons gevoel ook vele fouten zitten. Antwoord is daarom je gedachte, mening en overtuiging te toetsen: klopt deze wel?
Voorbeelden vanuit onze praktijk:
De starter
Voor starters is de huidige woningmarkt natuurlijk een kwelling. Huizenprijzen stijgen hard, er is weinig aanbod en als er al een huis te koop komt in de categorie die je aanspreekt, dient veelal een bod gedaan te worden o.b.v. inschrijving. Gevolg is dat velen tot het maximale gaan of zelfs nog verder dan dat. Wij maken altijd met onze klanten een plan. Dit plan laat niet alleen de gevolgen zien voor de korte termijn, maar ook de lange termijn. Zo maakten wij mee dat een stel een huis wilde kopen en volgens de berekening van een gerenommeerde bank dit kon. Tijdens een gesprek bij ons op kantoor bleek dat ze naast de koop van een woning ook nog andere wensen hadden in de toekomst: kinderen krijgen en vervolgens minder werken. Kinderen kosten geld, dat weten we allemaal en als we minder gaan werken, zijn er logischerwijs minder inkomsten. Wat doet dit met de te betalen maandlast? Maximaal lenen zou tot gevolg hebben dat na het krijgen van kinderen volledig doorgewerkt zou moeten worden. Welke gevolgen zou dat kunnen hebben als de uitdrukkelijke wens was om juist dan minder te werken? Waarom vroeg de bank niet naar onze toekomstwensen wordt ons gevraagd? Een goede vraag is ons antwoord.
De ondernemer
Banken toetsen veelal o.b.v. de laatste drie jaarcijfers hoeveel geleend mag worden. Gek genoeg gebeurd dit bijna altijd achteraf. Je moet eerst een huis kopen en dan pas wordt beoordeeld of je de woning kan financieren. Dit betekent een lange tijd van onzekerheid. Met onzekerheid bekijk je de woningmarkt en ga je een bod doen. Als je het geluk hebt dat je bod geaccepteerd wordt, blijf je nog een tijd in onzekerheid tot de bank zijn finaal oordeel geeft. Is dit proces anders in te richten? Voor de ondernemers waarvan wij de boekhouding doen, weten wij dat de financiële cijfers altijd actueel zijn. Dit helpt! O.a. hierdoor zijn er mogelijkheden om vooraf meer duidelijkheid te krijgen en met vertrouwen op zoek te gaan naar een nieuwe woning. Er bestaat zelfs een mogelijkheid bij enkele van onze partners vooraf in gesprek te gaan. Het blijft bizar dat dit de uitzonderingen zijn.
Daarbij zien we dat velen een hypotheekvorm hebben waarbij de hypotheek volledig afgelost wordt. Dit zorgt voor een behoorlijke maandlast en voor sommige ondernemers voor een maandelijkse druk in deze Corona tijd. Waarom niet de hypotheek voor 50% aflossingsvrij maken? Dit scheelt behoorlijk in de maandlast! En is het erg als je bijvoorbeeld op je 60e nog een hypotheek hebt voor de helft van de waarde van je woning? Natuurlijk niet….als je tenminste een plan hebt voor je “gewoon lekker leven” vanaf pensioendatum. Liever geld flexibel beschikbaar dan vast in de stenen, is dan ook ons motto. Dit kan zorgen voor een fors lagere financiële druk en daarmee voor meer ruimte om weer te gaan ondernemen.
De pensionado
Steeds meer pensioengerechtigden kruisen ons pad, veelal gestuurd door hun kinderen. Vastgeroest in de gedachtegang van deze mooie groep mensen is dat de woning een interessante waarde vertegenwoordigd in de nalatenschap. “We willen onze kinderen graag iets nalaten”, is een veelgehoord argument. Maar als we de kinderen vragen wat zij belangrijk vinden, stellen zij: “dat mijn ouders maximaal genieten van hun leven”. Na gesprekken waarbij een plan gemaakt wordt, zijn verbouwingen om de woning levensloopbestendig te maken, lagere maandlast door te stoppen met aflossen, schenken met de warme hand, voorbeelden van uitkomsten. Daarbij worden zaken als testament om zoveel mogelijk erfbelasting in de toekomst te voorkomen standaard meegenomen. Wat een waardevolle trajecten zijn dit altijd en bijzonder dat geld een lastig te bespreken onderwerp is binnen de familie, maar bij ons op kantoor dit “taboe” doorbroken wordt.
Concluderend durven wij te stellen dat de hypotheek een belangrijk onderdeel is van ieders “gewoon lekker leven” plan en veelal veel meer mogelijkheden biedt dan zelf bedacht. Tientallen voorbeelden kunnen we benoemen over situaties die we het afgelopen jaar hebben meegemaakt waarbij iedere keer weer bleek dat er meer mogelijk is dan gedacht. Hypotheek als fundament van een “gewoon lekker leven”. Inspirerend voor ons team om voor vele mooie mensen dit fundament een passende invulling te kunnen en mogen geven.
Interessante vraag die wij altijd stellen aan onze klanten: hoe gaat het met je bedrijf? Goed, redelijk of slecht is dan het antwoord. Voorbeeld: een ondernemer gaf aan dat na wat lastige jaren het nu weer beter gaat en een goed gevoel heeft bij hoe het gaat. Vervolgens stellen wij dan de vraag: klopt dit gevoel?
Tot op de dag van vandaag hebben wij geen enkele ondernemer gesproken die antwoord wist te geven op de vraag hoeveel winst gemaakt moest worden om het goed te hebben. Opmerkelijk!
Als we ondernemers vragen of ze het belangrijk vinden te weten hoeveel winst ze moeten maken om het “goed” te hebben, is hun antwoord een volmondig ja. De ontdekkingstocht om “het gevoel” om te zetten in een objectief te bepalen doelstelling is gestart. Wat is onze visie hierbij?
Gewoon lekker leven kent voor iedereen een andere invulling. De een woont graag in een groot vrijstaand huis terwijl de ander het prima vindt om kleiner te wonen. Sommigen reizen graag, terwijl anderen hier niet veel geld aan uitgeven. Welke auto je rijdt, waar je de boodschappen doet, welke kleding je draagt, zijn allemaal invloeden op het bepalen welk bedrag je nodig hebt om nu “gewoon lekker te leven”. Dit bedrag is dus voor iedereen anders, maar wel objectief te bepalen en vormt deel 1 van de som van de doelstelling.
Nu gewoon lekker leven is belangrijk, maar vele ondernemers geven aan ook straks gewoon lekker te willen leven. En met straks bedoelen we de periode dat minder gewerkt gaat worden tot zelfs geheel stoppen (met pensioen gaan). Hoe ziet deze fase eruit? Opvallend is dat vele pensioenberekeningen er nog steeds vanuit gaan dat het logisch is dat er minder inkomen is na stoppen met werken. Maar is dat de wens? Hopelijk zijn we na pensioneren nog fit en als we dan meer vrije tijd hebben; Wat doen we dan? Ongetwijfeld meer uitgeven. Vanaf een bepaalde leeftijd zien we wel dat de uitgaven minder worden. Het bedrag welke we nodig hebben om “nooit meer te hoeven werken” is deel 2 van de som van de doelstelling. Naast de te verwachte uitgaven zijn nog twee aspecten van groot belang bij het bepalen van deel 2 van de doelstelling. Eerste aspect is wanneer je financieel onafhankelijk wil zijn. Er zal immers meer geld nodig zijn als je op 60 jarige leeftijd wil kunnen stoppen, dan op 65 jarige leeftijd. Tweede aspect betreft of je het benodigde bedrag voor financiële onafhankelijkheid bij elkaar wil sparen, via vermogensbeheer wil opbouwen of dat je afhankelijk wil zijn van de verkoopopbrengst van je bedrijf. M.b.t. het laatste zijn de meeste ondernemers erg duidelijk: nee, daar wil ik niet afhankelijk van zijn. Kijk maar wat een crisis als waar we vandaag de dag in zitten kan doen met de waarde van je bedrijf (en dus je pensioen). Ga je je onafhankelijkheid realiseren door te sparen of te beleggen? Voorbeeld: als je 500.000 euro in 20 jaar wil sparen, is een jaarlijkse inleg nodig van 25.000 euro bij 0% rendement en bij een voorzichtig beleggingsrendement van 4% “slechts” 16.145 euro. D.m.v. inzicht en keuzes maken, is objectief vast te stellen welk bedrag jaarlijks gespaard moet worden.
Door, het jaarlijkse bedrag benodigd om dit jaar gewoon lekker te leven, op te tellen bij het bedrag bij wat jaarlijks gespaard moet worden, ontstaat een objectief bepaalde doelstelling voor je bedrijf. Dan kan je bij de winst die je bedrijf maakt echt zeggen: het gaat goed, redelijk of slecht.
Waarom werken wij op kantoor graag met actuele cijfers in de boekhouding voor onze klanten? Omdat wij objectief weten welke winst nodig is, is het zeer waardevol ieder kwartaal te meten of de doelstelling om nu en straks gewoon lekker te leven behaald wordt. Hiermee is de doelstelling van de boekhouding niet zozeer voldoen aan de eisen van het doen van aangiftes, maar veel meer het zijn van een spiegel voor de ondernemer of het goed, redelijk of slecht gaat.
Met dit inzicht wordt boekhouden echt waardevol en vooral ook leuk en genieten wij van de reizen van onze klanten bij hun “gewoon lekker leven”.
Inzichten ontstaan vaak op momenten dat je het niet verwacht of er niet bewust mee bezig bent. Zo is dat ook met het inzicht dat geld een top 3 oorzaak is van echtscheidingen. “Toevallig” hoor ik de laatste maanden regelmatig van onze klanten dat ze het fijn vinden om een “moeilijk” onderwerp als geld te kunnen bespreken met hun partner bij ons op kantoor. “Toevallig” ontving ik van onze samenwerkingspartner en neuro econoom Wouter van den Berg een interessant artikel over geld en relatieproblemen. Welke invloed heeft geld op jouw relatie? Tijd voor verdieping en een blog, bedacht ik.
Wat is geld eigenlijk? Geld vertegenwoordigt waarde. Met geld kan je goederen en diensten kopen. Geld creëert status, kan een gevoel van onafhankelijkheid en vrijheid creëren. Maar geld zorgt regelmatig ook voor stress. Zorg dat geld er niet niet is, zei Remco Claassen ooit. Interessant.
Maar welke rol speelt geld in een liefdesrelatie? Waarom blijkt het voor velen zo’n lastig onderwerp te bespreken? In de lange geschiedenis van ons menszijn is geld in de huidige vorm relatief een nieuwkomer. En ook de manier waarop we tegenwoordig kijken naar trouwen en samenwonen is nog niet zo oud. Vroeger trouwde men om macht, land en welvaart te bereiken. Trouwen was een economische aangelegenheid. Liefde kwam pas eind 1700. We hebben dus nog niet zoveel ervaring en op school leren we er ook nog niet echt mee om te gaan. Er wordt wel besproken wat geld is en doet, maar niet in de verhouding tot (liefdes)relaties.
Laten we dan de werking van ons brein er weer eens bijpakken. Ons brein is o.a. gemaakt om altijd op zoek te gaan naar overeenkomsten en verschillen vindt het brein verschrikkelijk. We zijn allemaal anders opgevoed en we weten ondertussen dat ons DNA in combinatie met onze ervaringen tijdens onze eerste 8 levensjaren voor 80% verantwoordelijk zijn voor hoe we voelen, denken en handelen. Wanneer de opvoeding van twee geliefden anders is geweest m.b.t. geld (en die kans is natuurlijk erg groot), dan zullen ze ook anders denken over financiële zaken. Dat is pijn voor het brein! En wat wil het brein? Pijn vermijden en plezier ervaren. Het is dus een biologisch proces dat mijn brein onderwerpen gerelateerd aan geld dus liever vermijdt dan opzoekt. Anders denken over geld dan je geliefde kan namelijk voelen alsof de ander niet van je houdt. Hoe belachelijk dit rationeel ook klinkt, zo voelt het wel.
Ons brein is ook gemaakt om in zijn gelijk te staan! Binnen een kwart van een seconden beslist ons onbewuste gedeelte van ons brein hoe we over een bepaald onderwerp denken en 3 tot 7 seconden later “verzinnen” we intelligente argumenten om in ons gelijk te staan. Omdat dit proces bij ieder gezond mens hetzelfde werkt, ontstaan conflicten en kinderlijk gedrag…..en dat zien we nogal eens gebeuren in liefdesrelaties. We zijn immers anders opgevoed en denken dus automatisch anders dan de ander.
Logisch dus dat dergelijke onderwerpen vermeden worden en als ze besproken worden kunnen leiden tot ruzies. Waarom kan het dan fijn zijn om met een “deskundige” derde dergelijke onderwerpen te bespreken? Deze kan zorgen dat de emotie van het brein gekalmeerd wordt en dat een “eerlijk” gesprek mogelijk is. Kennis van de werking van het brein is daarmee het fundament waarbij het toepassen van breinwetten kunnen zorgen dat ruzies worden omgezet in synergie en nog meer liefde. Door te faciliteren dat een verschil van inzicht juist interessant kan zijn en open te staan voor de ander, kunnen we ons ontwikkelen tot de betere versie van onszelf en de betere versie van je relatie. Overtuigd dat dit veel scheidingen en stress had kunnen voorkomen. Mijn gedachte? Maak een plan met je partner en laat je begeleiden door een financieel, breindeskundige om gewoon lekker te leven, nu en in de toekomst!
Wat een bijzonder jaar was 2020. Er is al veel geschreven over het jaar wat als Covid-19 jaar de geschiedenisboeken in zal gaan. Wat was het effect op de aandelen en obligaties? En hoe is dit wetenschappelijk te verklaren?
Allereerst kort nog even onze visie waarom iedere ondernemer zou moeten beleggen. Beleggen geeft op lange termijn een interessant rendement (i.t.t. sparen op de spaarrekening), er hoeft geen energie in gestoken te worden en je geld is gewoon beschikbaar in noodgevallen (i.t.t. beleggen in onroerend goed).
Als we bedenken dat een ondernemer al snel meer dan 1 miljoen euro nodig heeft om tijdens de “pensioenjaren” financieel onafhankelijk te kunnen zijn, is het logisch dat vele van onze klanten beleggen.
2020 werd er veel gevraagd van deze beleggers. Door de uitbraak van het Covid-19 virus kelderde de wereldwijde aandelenbeurs hard. De MSCI world index (meet waarde wereldwijde aandelen) verloor ruim 30% in de maand maart. Stel je had 250.000 euro belegd, dan was je in een paar dagen tijd zomaar 75.000 euro kwijt. Wat doet dit met je? Hoe reageert je brein bij een dergelijk verlies? Pijn, angst en verlies wegen drie keer zwaarder in ons brein dan geluk, plezier en winst. Het is dus logisch dat dit verlies hard aankomt en twijfel ontstaat. Raak ik straks al mijn geld kwijt? Is het verstandig de rest van mijn aandelen te verkopen en “veilig” op een spaarrekening te zetten? Logische overwegingen als we de werking van ons brein begrijpen.
Uit onderzoeken blijkt dat vele beleggers in maart hun beleggingen inderdaad hebben verkocht met een groot verlies. Angst voor verder verlies woog dus zwaarder dan de mogelijkheid om het verlorene terug te winnen. Ons advies en onze visie bij beleggen is altijd geweest: houd je aan je plan vast, in goede en in slechte tijden. Zorg dat beleggen “saai” is en reageer nooit uit emotie. Op een enkele klant na, zijn onze klanten belegd gebleven. En daar werden ze al snel voor beloond! Uiteindelijk werd 2020 zelfs een positief beleggingsjaar. Wat betekent dat voor de beleggers die in maart zijn uitgestapt? Precies, een groot verlies.
Jaren geleden zijn mijn compagnon Pieter en ik afgereisd naar Londen om mee te doen aan een meerdaagse intensieve training: beleggen o.b.v. wetenschap. De vermogensbeheerder waarbij we uitgenodigd waren is afkomstig uit Amerika en belegd ondertussen ruim 492 miljard euro. Hun visie is simpel, doch behoorlijk uniek: beleg o.b.v. wetenschap i.p.v. denken te weten waar het rendement van de toekomst gemaakt zal worden. De wetenschap laat “dimensies” zien die op langere termijn een hoger verwacht rendement opleveren waarbij de overtuiging is dat de prijs van de markt de juiste is. Vraag en aanbod ontmoeten elkaar en stemmen de prijs af. Niet te hoog of te laag. De prijs van een aandeel is de prijs van dat moment.
De misschien wel belangrijkste en tevens simpelste dimensie is: zorg dat je belegd bent. De lange termijn belegger wordt altijd beloond, zo heeft het verleden uitgewezen. Daarnaast laat de wetenschap meer “dimensies” zien. O.a. “Small” cap aandelen doen het op lange termijn beter dan “large” cap aandelen, “value” aandelen doen het beter dan “growth” aandelen.
Hoe bouw jij je financiële onafhankelijkheid op? Vele ondernemers zijn “geprogrammeerd” afhankelijk te zijn van de verkoop van hun bedrijf of te investeren in vastgoed. Onze vraag is: wat is jouw plan? Jouw plan zorgt voor duidelijkheid en rust! Jouw plan zorgt in tijden van onzekerheid voor houvast. Wij zijn blij dat vermogensbeheer een belangrijke pijler is binnen Gewoon lekker Leven en dat wij onze klanten ook op dit gebied kunnen helpen om niet alleen nu maar ook later “gewoon lekker te kunnen laten leven”. Investeer dus vanuit wetenschap en niet vanuit emotie is ons devies!
Wie wil (op een gegeven moment) financieel onafhankelijk zijn? Iedereen natuurlijk! Wat betekent deze onafhankelijkheid vragen wij regelmatig aan onze klanten…..rust, ruimte en de mogelijkheid echt te doen wat ik wil, is het antwoord.
Waarom is die onafhankelijkheid voor zovelen toch zo lastig te bereiken en moeten werk blijven doen omdat de rekeningen betaald moeten worden i.p.v. werk doen waar passie en vreugde aan ten grondslag ligt? Simpel : onze maatschappij is zo ingericht dat we worden “geprogrammeerd” om geld te lenen i.p.v. te sparen. Studenten lenen om te kunnen studeren, huizen kopers lenen om de woning te kunnen kopen en zelfs het overgrote deel van de gekochte auto’s (60-70%) is gefinancierd. We weten dus niet beter en doen er bijna allemaal aan mee.
Wat is het resultaat? Vaak een onbewuste en soms een bewuste druk op geld. Geld moeten verdienen om schulden af te lossen. Druk zorgt voor de aanmaak van stresshormonen welke desastreus zijn voor je immuunsysteem, creativiteit en energie. Logisch dan dat we een maatschappij hebben ontwikkelt van snelle en goedkope bevrediging.
Interessant te lezen, hoor ik je denken. Maar wat is dan de oplossing? Een deel van de oplossing vond ik al lang geleden en staat genoteerd in een eeuwenoud verhaal: “de rijkste man van Babylonië”. Dit boek is een absolute aanrader voor iedereen en zou een verplicht boek moeten zijn op de middelbare school te lezen wat mij betreft. De kern van het boek? Spaar vanaf jongs af aan de eerste 10% van je inkomsten. Of dit nu je zakgeld, verjaardagsgeld of het inkomen is van je baan. De eerste 10% zet je opzij en hier kom je niet meer aan.
Sparen levert helaas niks meer op bij de bank tegenwoordig. Vermogensbeheer ofwel beleggen is een interessant alternatief. Is dat spannend? Kan ik dan (veel) verlies leiden? Jazeker! Maar met de juiste kennis is vermogensbeheer een prima alternatief voor een aantrekkelijk rendement tegen acceptabele risico’s. Beleggen o.b.v. wetenschappelijke inzichten i.p.v. speculeren. Er wordt al meer dan 100 jaar belegd en dan is het toch logisch dat ik gebruik maak van inzichten van de wetenschap. Klinkt logisch, maar gebeurd bijzonder genoeg weinig. Wij hebben hier onze beleggingsfilosofie van gemaakt en adviseren onze klanten op deze wijze te beleggen. Wat die inzichten zijn zal in een later blog verder worden uitgelegd.
Ten slotte de urgentie van sparen en beleggen: pensioenen worden gekort, ondernemers bouwen in de regel geen pensioen op en zijn afhankelijk van de verkoopopbrengst van hun bedrijf. Gevaarlijk! Ga sparen/beleggen en zo snel mogelijk. Iedere ondernemer met een inkomen van 50.000 euro netto heeft bij pensioen gaan minimaal 1 miljoen euro nodig om “gewoon lekker met pensioen” te kunnen gaan. Hoe eerder je start met sparen, des te beter. En wat zou het betekenen als we onze kinderen zouden leren 10% opzij te zetten van hun zakgeld? Zou er dan een nieuwe generatie opgroeien die het logisch vinden om te sparen, onafhankelijkheid op te bouwen en daarmee werk te kunnen vinden vanuit passie i.p.v. gedwongen om de rekeningen te betalen? Wat een mooie wereld zien wij dan voor ons.
Ondernemers: wees het voorbeeld en begin bij jezelf. Ouders: laat je kinderen niet in dezelfde valkuil stappen als waar mijn generatie in is gestapt en leraren: neem bovenstaande mee bij de lessen economie, maatschappijleer en/of wiskunde.
Regelmatig schrijf ik over het feit dat meer dan een miljoen Nederlandsers kampen met burn-out klachten en nog meer Nederlandsers antidepressiva slikken. Wat zijn de oorzaken? En belangrijke nog: wat zijn de oplossingen?
Schoolsysteem
Doen wat je leuk vindt, goed kan en waar anderen waarde aan hechten. Dat is een vrij eenvoudig en logisch advies te geven aan jongeren om een keuze te maken welke richting ze kunnen kiezen, toch? Volgens mij gaat het hier al mis! Tijdens onze schooltijd worden we via een verplicht vakkenpakket door eerst Cito toetsen geleid om vervolgens op de middelbare school keuzes te maken waarbij het primaire doel is te leren om later een baan te kunnen krijgen. En waarom een baan? Geld verdienen is het simpele en enige antwoord.
Geld, aanzien en opvoeding
Het lijkt alsof nagenoeg alles in onze maatschappij in het teken staat van geld verdienen. We leren om een baan te kunnen vinden of een bedrijf te kunnen hebben die omzet en winst maakt. Als ondernemer zijn we verplicht een boekhouding bij te houden waarbij het vooral gaat om de omzet en de kosten waarbij de rekensom positief moet zijn om te kunnen leven. Mensen met veel geld hebben meer aanzien. Goed presteren wordt beoordeeld naar gelang je financiële inkomsten. De ondernemer die snel groeit krijgt een “Gazelle” award waarbij voornamelijk gemeten wordt hoeveel omzetgroei er is. De topvoetballer wordt gerangschikt naar zijn transfersom. Succes wordt maatschappelijk gezien als een hoge bankrekening en zo worden onze kinderen ook opgevoed!
Golden Circle
Blij, gelukkig en vrolijk zijn….is dat belangrijk? Ja, natuurlijk. Iedereen zal dit antwoord geven, maar de realiteit is helaas anders. Op wat kleine initiatieven na, wordt succes nog steeds in geldbedragen gemeten i.p.v. naar geluk. Een inspirerend voorbeeld hoe het anders kan, geeft Simon Sinek weer in zijn “golden circle” waarbij het niet zozeer gaat om wat je doet, maar vooral waarom. Waarom sta je ’s morgens op en waarom zouden anderen hier belang aan hechten, is een interessante vraag die Simon stelt. Geld zou geen doel op zich moeten zijn, maar een logisch gevolg van jouw talent, energie en passie! Waarom leren wij onze kinderen dan niet vooral hier op zoek naar te gaan? Waarom mag de 9 een 7 worden, maar MOET de 4 een 6 worden? Energie gaat vooral richting zaken die we moeten i.p.v. die we willen.
En geldt dit ook voor de gemiddelde medewerker? Jazeker! Vele cursussen zijn ontwikkelt om vooral de medewerker slimmer, beter en sneller te maken in zijn of haar vak. Waarom? Om meer geld te kunnen verdienen!
Oproep
Bij deze doe ik een oproep aan ondernemers, leidinggevenden, onderwijzers, ouders, etc: Ontdek je talenten en passie en leef van hieruit. Stimuleer je omgeving hetzelfde te doen. Zorgen om de financiële gevolgen? Zorg voor een gedegen fundament en start vanuit dat perspectief je zoektocht. Inspireer anderen hetzelfde te doen en een hele andere wereld zullen we creëren. En dat zal ook een enorm gevolg hebben op ons geluk en daarmee immuunsysteem. En wat zou dat betekenen voor onze weerbaarheid tegen een “Corona” virus?
Uiteraard betekent dit alles een grondige verandering van ons systeem, maar met de actuele inzichten in de werking van ons brein, hoeft dat geen obstakel meer te zijn. Met Gewoon Lekker Leven laten we ons graag uitdagen om hierbij een onderdeel te zijn! Interesse in een gesprek over bovenstaande of in een lezing? Met kennis, passie en plezier staan wij klaar!