Alweer meer dan vijf jaar geleden droegen wij onze (schade)verzekeringsportefeuille over aan L&B te Papendrecht. Zoals de sfeer was tijdens de gesprekken bij de overname, zo is het contact en de manier van samenwerken ook na de overname blijven bestaan.

Bij Gewoon Lekker Leven en Ondernemen hoort een passende verzekeringsportefeuille voor als het een keer misgaat. In Zeeland hebben wij nooit de juiste partner kunnen vinden, maar in L&B uit Papendrecht dus wel. Wie zijn zij eigenlijk? En zijn ze echt wel zo goed? Deze vraag krijgen wij regelmatig en daarom stelden we mede eigenaar Rogier Jonkman een aantal vragen met hieronder de samenvatting.

We beginnen natuurlijk door te kunnen vermelden dat dit jaar het kantoor L&B is uitgeroepen tot zakelijk advieskantoor van het jaar in Nederland. Jaarlijks wordt deze prijs uitgereikt door de VVP. Een mooie erkenning voor het werk van L&B. Wat is de kracht of het geheim van L&B?

Rogier start te zeggen dat ze bij L&B “allergisch” zijn voor hiërarchie. Ze geloven veel meer in autonome teams met eigen verantwoordelijkheid. Een mooi voorbeeld dat Rogier geeft is een filmpje welke ze deelden aan het team van L&B over leiderschap. Het filmpje ging over een icoon in het voetbal: Ex Barcelona captain Carlos Puyol. Bekijk eens wat filmpjes op Youtube en je zult direct begrijpen wat de visie is van L&B. Werken als team waarbij de aansturing vooral dienend is. “Professionals hoeven het vak niet te leren en aan professionals hoef je geen leiding te geven”, is een mooie uitspraak van Rogier. Faciliteer ze zoveel mogelijk, geef ze ruimte en vertrouwen om hun werk zo optimaal mogelijk te kunnen doen.

Op de site van L&B staat ook duidelijk dat de leiding de medewerker op één zet zodat zij de klant op één kan zetten. Een inspirerende insteek! Wat zijn dan de uitdagingen en hoe is Rogier eigenlijk in de verzekeringswereld terecht gekomen. Als jongeman klinkt de verzekeringswereld toch niet als de meest aantrekkelijke?

Toeval bracht Rogier in het verzekeringsvak. Geïnspireerd werd Rogier nooit echt op school en voor een stage kwam hij toevallig in contact met huidig mede eigenaar van L&B Kees Boer. Kees is één en al passie en dat werkte dus ook bij Rogier aanstekelijk. Rogier werd besmet met Kees ( en ook toenmalig mede eigenaar Ed Lukassen) hun passie en zag in dat het verzekeringsvak veel biedt: contact met mensen, juridische, fiscale, financiële en technische aspecten. Kortom: een zeer breed en uitdagend vak waarbij je met kennis echt een verschil kan maken. Rogier ging zijn opleidingen volgen en samen met, tevens mede eigenaar, Bert Jan Scheepbouwer, brachten zij het bedrijf verder tot een gerenommeerd kantoor met 80 medewerkers.

De specialisatie van L&B ligt met name in de advisering van MKB bedrijven. Zij hebben meerdere volmachten van verzekeraars waardoor zij zelf verzekeringspolissen kunnen opstellen en vaak snel kunnen schakelen. Uniek zijn zij met hun werknemersverzekeringen en eigen Arbo dienstverlening. Bij L&B staat niet zozeer het sluiten van een verzekering voorop maar juist het advies. Rogier geeft daarbij aan dat zij zich steeds minder gaan zien als verzekeringskantoor maar meer als vertrouwenspersoon en sparringpartner op het gebied van risico’s.

Ontwikkelingen binnen de verzekeringswereld zijn o.a. het complexer worden van de wereld en daarmee van de risico’s. Inkoop van de juiste voorwaarden tegen de juiste prijs is niet altijd evident. Volume is belangrijk en daarom is Rogier blij met de groei van de afgelopen jaren die zorgt dat zelfs ingekocht kan worden over de grens. Het beste voor de klant is de insteek en als we dit dan uit bijvoorbeeld Zwitserland moeten halen, dan doen we dat.

Met Gewoon Lekker Leven zijn wij blij met de samenwerking met L&B zodat wij via hen ook de beste oplossing kunnen bieden voor onze klanten bij het borgen van de continuïteit van het bedrijf. Robert van Meerkerk is aangesteld als de vaste contactpersoon voor onze klanten en in sommige gevallen zal Rogier zelf aanschuiven. Interesse om eens nader kennis te maken of vragen over jouw risico’s en verzekeringen? Geef ons een bericht en wij regelen een afspraak.

De druk op het vinden en binden van personeel is enorm. Dat geldt volgens ons in alle sectoren. Hierover hebben we reeds eerder geschreven waarbij onze visie is: maak een plan hoe je personeel vindt en bindt waarbij kennis van de verschillende generaties een onderscheidend inzicht zal hebben.

In deze blog nemen wij jullie (graag) mee in enkele wettelijke wijzigingen. Per 1 augustus a.s. treedt namelijk de wet implementatie van de EU-richtlijn transparantie en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in het arbeidsrecht in. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen:

* Een absoluut verbod op nevenwerkzaamheden is niet langer toegestaan.

* Een werkgever moet verplichte scholing kosteloos aanbieden.

* De informatieverplichting van de werkgever wordt sterk uitgebreid.

* De positie van werknemers met een onvoorspelbaar werkpatroon wordt versterkt.

* Een werknemer kan een verzoek tot (meer) voorspelbare arbeidsvoorwaarden indienen.

Een tweede baan naast het eigen werk en het verbod op nevenwerkzaamheden

Mag je als werkgever straks nog steeds een verbod op nevenwerkzaamheden in het arbeidscontract opnemen? Nee, in principe niet, tenzij er een objectieve rechtvaardigingsgrond is om het verbod wel op te nemen. Wat zijn dan onder andere objectieve rechtvaardigingsgronden? Overschrijding van de maximale arbeidstijden, gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de werknemer, bescherming van bedrijfsinformatie of het vermijden van belangenconflicten. De werkgever hoeft deze rechtvaardigingsgronden niet in de arbeidsovereenkomst op te nemen. Achteraf een motivatie verstrekken op grond waarvan de werkgever de werknemer verbiedt om nevenwerkzaamheden te verrichten is mogelijk. Uiteraard kan ook vooraf in de arbeidsovereenkomst worden aangegeven welke redenen dit zijn. Pas er in zo’n geval wel voor op dat dit niet als de enige weigeringsgrond wordt geformuleerd. Immers, in de toekomst zouden er ook nog andere gronden kunnen ontstaan waar je je als werkgever op zou kunnen of willen beroepen.

Kan ik mijn werknemer straks nog steeds verplichten om studiekosten terug te betalen?

Een studiekostenbeding is aan bepaalde regels gebonden. Zo moet je onder andere de terugbetalingsbedragen stapsgewijs in de tijd afbouwen. Vanaf 1 augustus 2022 wijzigt er het een en ander ten aanzien van deze studiekostenregeling. De werkgever mag vanaf die datum de studiekosten niet meer verhalen op werknemers, als zij op grond van de wet of een cao verplicht zijn om deze opleiding te volgen. Het gaat bij verplichte opleidingen meestal om opleidingen op het gebied van veiligheid, certificering en arbeidsvoorwaarden (bijvoorbeeld het bijhouden van vakbekwaamheid). Vanaf 1 augustus zijn werkgevers verplicht om deze studiekosten volledig te betalen. Daarnaast moeten werkgevers voor deze opleidingen de aan de studie bestede tijd

doorbetalen. Een studiekostenregeling die voor 1 augustus al bestond, is vanaf die datum ook nietig. Bestond er op die datum al een terugbetalingsvordering, dan kan dit wel worden afgewikkeld.

Volgt een medewerker een studie die niet op grond van de wet of cao verplicht is, of een opleiding die niet samenhangt met de eigen functie? Dan mag de werkgever nog steeds een studiekostenregeling met de werknemer afspreken. Verder geldt er een uitzondering voor zogenoemde gereglementeerde beroepen. Zie hiervoor: https://wetten.overheid.nl/BWBR0023396/2021-01-01.

Flinke uitbreiding van de informatieverplichting

De informatieverplichting van artikel 7:655 BW is sterk uitgebreid op grond van de nieuwe regels. Voortaan zal ook informatie moeten worden verstrekt over (wisselende) werkplek(ken), aanspraken op andere vormen van betaald verlof (naast vakantie), arbeidsduur, werktijden of een onvoorspelbaar werkpatroon, de afzonderlijke loonbestanddelen zoals bonussen of toeslagen, het recht op scholing en de procedurele aspecten bij het beëindigen van het dienstverband. Deze informatie moet schriftelijk en binnen één week na de eerste werkdag worden verstrekt bij nieuwe dienstverbanden vanaf 1 augustus 2022. Controleer dan ook de modelarbeidsovereenkomsten vóór 1 augustus 2022 en pas deze indien nodig aan. Uiteraard kunnen de noodzakelijke gegevens ook worden opgenomen in een hand- of personeelsboek waarnaar wordt verwezen. De sanctie op het niet-naleven van deze verplichting blijft zoals deze was; de werknemer kan de werkgever dan schadeplichtig stellen.

Positie versterkt van werknemers met een onvoorspelbaar werkpatroon

Werknemers met een volledig of overwegend onvoorspelbaar werkpatroon (zoals oproepkrachten) moeten kunnen rekenen op een minimaal niveau van voorspelbaarheid, zo geeft de richtlijn aan. De gedachte hierachter is het versterken van de positie van deze werknemers. In Nederland is met de WAB al een start gemaakt met het versterken van hun positie.

Vanaf 1 augustus zullen voor dit soort contracten ook referentiedagen en referentie-uren moeten worden aangegeven. Dit zou in principe ruim aangegeven kunnen worden nu hier verder geen duidelijke grenzen worden bepaald. Wij verwachten echter dat een te grote bandbreedte niet acceptabel zal zijn. De rechtspraak zal dit naar verwachting verder concretiseren. Voor werkgevers is het dan ook belangrijk om referentiedagen en -uren met oproepkrachten af te spreken, waarop zij beschikbaar moeten zijn.

Een werknemer kan een verzoek tot (meer) voorspelbare arbeidsvoorwaarden indienen

Een werknemer die minimaal 26 weken in dienst is, kan een verzoek doen tot meer voorspelbare arbeidsvoorwaarden. De werknemer kan bijvoorbeeld een verzoek indienen voor een voorspelbaarder werkrooster. Een werkgever met 10 of meer werknemers moet binnen een maand schriftelijk en gemotiveerd op het verzoek reageren. Een werkgever met minder dan 10 werknemers heeft drie maanden de tijd voor een reactie. Is de werkgever te laat, dan wordt het verzoek geacht te zijn toegewezen. Overigens geldt in dit geval geen zware toets. Een werkgever hoeft bijvoorbeeld geen zwaarwegende gronden aan te dragen om het verzoek van de werknemer af te wijzen.

Zoals al vaker het geval is, lijkt ondernemen met personeel weer moeilijker geworden. Is dat echt zo? Of zijn bovenstaande veranderingen prima op het moment dat passend met  personeel omgegaan wordt? Het grote probleem is dat arbeidscontracten (wellicht) weer aangepast moeten worden en dat kost tijd, geld en energie. Daar zitten we als ondernemer niet op te wachten. Maar dergelijke zaken goed op orde hebben, geeft wel een concurrentievoordeel. Er zijn immers vele ondernemers die de contracten niet op orde hebben en dan kan het zomaar zijn dat het personeel zich niet helemaal serieus genomen voelt. Zorg dat je zaken goed op orde zijn is ons advies. Met onze samenwerkingspartners kunnen wij, wanneer gewenst, jullie hier prima bij ondersteunen.

Chronisch tekort aan personeel, enorm oplopende kosten, polarisatie in de maatschappij, het aantal Corona besmettingen neemt weer toe…….is ondernemen nog leuk en hoe te overleven?

Afgelopen week las ik een boek vanuit de sportpsychologie en deze inspireerde mij de inzichten te vertalen naar de MKB ondernemer. In het boek staat o.a. dat als je een topsporter wil zijn het soms nodig is bovenop de “apenrots” te gaan staan en laten zien: “hier” ben ik! Het is vaker dat ik een verbinding leg tussen topsport en ondernemerschap. Graag leg ik uit waarom het voor de ondernemer goed is om vaker op de “apenrots” te gaan staan.

Het Nationaal Centrum Preventie Burn-Out en Stress (NCPBS) geeft in een persbericht aan dat 66% van de ondernemers op hun laatste sloffen lopen. De Corona tijd heeft veel gevraagd van de ondernemer. Verantwoordelijkheid naar medewerkers, klanten, leveranciers, samenwerkingspartners en uiteraard ook naar thuis. Het blijkt dat de afgelopen twee jaar veel van de energie, creativiteit en wendbaarheid heeft gevraagd.

Voor vele ondernemers waren de afgelopen twee jaar “overlevingsjaren”. Nu de maatschappij weer “gewoon” doorgaat likken velen hun wonden. Hoge schulden bij banken, investeerders en belastingdienst geeft een grote druk voor vandaag en morgen. De economische omstandigheden maken velen onzeker en dit leidt tot stress. Combineer dit met de inspanningen van de afgelopen twee jaar en het is logisch dat vele ondernemers op zijn. Blijft deze blog zo negatief? Of zijn er ook lichtpuntjes? Natuurlijk! Altijd en overal 😊.

Het is precies nu dat de wereld de MKB ondernemer nodig heeft! Steeds meer mensen realiseren dat de maatschappij die gecreëerd is aan het einde komt van haar houdbaarheidsdatum. Eten uit de supermarkt is veelal chemische rotzooi, ziek zijn lossen we op door het symptoom te verdrijven met een pilletje en de natuur laat zien dat ze ons leven niet verder accepteert. Grote, internationale bedrijven weten niet wie hun klanten zijn. Klanten zijn nummers in een spreadsheet en o.b.v. algoritmes voorspellen ze wat wij als consument morgen en overmorgen zullen kopen. En hier spelen ze handig op in met hun (dure) commercials. De machtspositie en drang naar winst laten dagelijks de resultaten zien. Een steeds zieker wordende wereld.

Maar wat zien we gelukkig ook gebeuren? Die machtspositie en de drang naar meer, meer en meer wordt steeds minder geaccepteerd. De consument kiest steeds vaker voor lokaal, biologisch en gezond. Een geweldige uitdaging ligt er dus voor de MKB ondernemer. Terug naar de basis. Terug naar de passie waarmee je ooit je bedrijf begon. Stel jezelf opnieuw de vraag: waarom doe ik wat ik doe en waarom zou dit van belang zijn voor de maatschappij?

Als gewerkt wordt vanuit een “purpose” ontstaat energie en positieve hormonen worden aangemaakt. Het blijkt dat deze besmettelijk zijn en aantrekkingskracht hebben. Wat zou er gebeuren als jouw passie wordt omgezet in energie? Aantrekkingskracht niet alleen op klanten, maar ook op nieuwe medewerkers, samenwerkingspartners, (eventueel benodigde) financiers.

Het is NU tijd om jouw plan te maken. Joe Dispenza formuleert het zo prachtig: “if you’re not defined by a vision of the future, you will be left with the memories of te past and you will get what you already got!

Wat is jouw plan? Welk verschil maak jij? Welke waarde creëer jij? Maak jouw plan, zorg voor het juiste team van mensen die geloven in jouw plan en daarvan onderdeel willen zijn. En durf dan al je bescheidenheid te laten varen en ga als een trotse aap bovenop de rots staan. Straal, inspireer en wees blij met de kansen die er zijn om jouw talent, kennis en kunde om te zetten in een verschil voor een nieuwe maatschappij!

Natuurlijk is dat spannend en voelt het misschien gek. Ons brein ervaart pijn en verdriet immers zwaarder dan plezier en geluk. Logisch dat we niet zomaar op de rots gaan staan. Maar wat als je oprecht trots mag en kan zijn op jouw product of dienst? De oprechtheid zal gevoeld worden en juist in dat gedeelte van het brein wordt de keuze gemaakt of de klant bij jou koopt en de nieuwe medewerker bij jou gaat werken. We ontmoeten je graag bovenop de rots. Tot daar 😊.

Als we de laatste maanden evalueren, dan zien we vanuit onze klanten en prospects o.a. de volgende vragen op ons afkomen:

• Bedrijfsovername, is dat een goed idee?
• Is het verstandig om in deze tijd (fors) te investeren?
• Kan ik dat nieuwe huis kopen?
• Is werken met personeel iets voor mij?
• Ik wil over een paar jaar stoppen met mijn bedrijf, kan dat financieel en wat is de beste manier om dit te realiseren?
• Hoe houd ik “alle ballen” in de lucht als ondernemer?
• Kan ik mijn kinderen helpen bij de aanschaf van hun woning?

Interessant is te merken wat deze vragen doen met de verschillende personen. Het lijken goede en intelligente vragen te zijn, maar helaas blijkt vaak dat achter de vraag veel onzekerheid schuilt. Onzekerheid omdat het moeilijk is de juiste keuze te maken. Het gevolg hiervan is piekeren, verlamd raken en stress. Bijzonder interessant is te weten wat stress doet met de kwaliteit van onze keuzes. Stress reduceert de toegang tot ons intelligente deel van ons brein en de kans op een “intelligente” keuze wordt dus alleen maar kleiner.

Hoe kunnen wij deze mensen helpen? En dan denk ik direct terug aan een inspirerende zin die ik jaren geleden hoorde tijdens een training van Remco Claassen: “als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”. Als ik deze zin combineer met één van de eigenschappen van effectief leiderschap volgens Steven Covey (begin met het einde voor ogen), ontstaat het antwoord:

Wat is JOUW plan? Hoe ziet JOUW “gewoon lekker leven” eruit? Wat zijn JOUW dromen, doelen en wensen? Het probleem van vele keuzes is dat deze gemaakt worden o.b.v. gevoel welke beïnvloed zijn en worden door de omgeving. Door te starten met in beeld te krijgen hoe JOUW mooiste leven eruit ziet, kan je een plan maken om dit te bereiken. Wat is het gevolg? Een antwoord op al bovenstaande vragen!

Bijzonder eigenlijk dat allen die met bovenstaande vragen kwamen geen duidelijk lange termijn plan voor ogen hebben. Gevangen in de hectiek van de dagelijkse uitdagingen, ontstaan gevoelens, gedachtes en ideeën. Deze worden vaak gevoed door de omgeving met goed bedoelde adviezen. Maar juist deze adviezen zijn gekleurd vanuit hun eigen gedachtegoed. En bij de belangrijke vragen in het leven zou het niet om de omgeving moeten gaan maar om wat jij zelf wilt. En hier antwoord op krijgen, blijkt nogal een uitdaging.

Tijdens de begeleiding van het opstellen van een financieel levensplan, ontstaan regelmatig inzichten in de wensen in het leven. Als we hieraan het financiële gedeelte van het plan koppelen, kunnen antwoorden ontstaan op wat wel en niet mogelijk is. Door de belangrijke vragen uit het leven uit de emotie te halen en met een plan naar het intelligente deel van ons brein te brengen, kan gemakkelijker en betere keuzes gemaakt worden.

Start dus met het maken van JOUW plan. Betrek hierbij zeker ook je levenspartner. Jullie willen immers samen “gewoon lekker leven”. Een antwoord zonder plan, is een gok. Leef jouw mooiste leven, maak daarbij jouw plan. Voor al onze klanten is het wellicht goed om de drie “levensvragen” weer eens te overdenken en voor onze prospects: van harte welkom om JOUW fundament te maken en daarop jouw “gewoon lekker leven” te bouwen.

Horeca zaken die gedwongen sluiten, de zorgsector die klaagt over te hoge werkdruk, een tekort aan leraren en deze week een verkeersinfarct rondom Rotterdam wegens het sluiten van de Ketheltunnel. Oorzaak? Een tekort aan medewerkers. Wat is er aan de hand en interessanter: wat is de oplossing?

Is het tekort aan mensen het probleem of is er een dieperliggend probleem? Ik durf dit laatste te beweren! Vele MKB ondernemers spreek ik en het grootste deel van hen klaagt over te weinig medewerkers en/of medewerkers die niet voldoende brengen. Vele ondernemers klagen over de “jongeren” en zeggen dat ze hun handen niet meer vuil willen maken en vooral met zichzelf bezig zijn. Mijn vervolgvraag aan die ondernemers is: hoe ziet je plan eruit om mensen te vinden en te binden? Een goed salaris blijft nog steeds het meest genoemde antwoord. Kansloos is mijn reactie. Hoe te komen tot een passend plan?

De eerste stap is volgens mij beseffen dat er momenteel vier generaties werkzaam zijn. Allereerst de “babyboomers” (55-64 jaar) die opgegroeid zijn na de Tweede Wereldoorlog en voornamelijk groei meemaakten en het besef dat hard werken leidt tot vrijheid en (financiële) rust. Daarna kwam de “generatie X” (40-54 jaar) en hebben ook wel de bijnaam generatie “nix” meegekregen. Zij konden wel gaan studeren, maar toen ze het werkveld betraden was er nauwelijks werk door o.a. het economisch verval na de oliecrisis. De volgende generatie is de “generatie Y” ofwel de milennials (25-39 jaar). Zij zijn altijd bezig met social media, hun mobiel en digitale communicatie. Ze zijn verwend door hun ouders, denken dat alles mogelijk moet zijn en beslissen snel. De nieuwste generatie “Z”, ofwel de centennials, betreden nu de arbeidsmarkt en hebben ook hun hele leven al toegang tot veel informatie via internet. De digitale wereld is hun wereld. Naast de overeenkomsten met de generatie Y is het belangrijkste verschil met hen dat generatie Y vooral bezig is met het hogere doel in HUN leven. Het zelf is voor milennials het primaire referentiekader terwijl de centennials opgroeien met het (on)bewuste beeld van klimaatverandering. Centennials willen vechten voor een wereld met toekomstperspectief en zijn dus minder gericht op zichzelf. Zowel voor generatie Y als Z is geld van minder belang.

Als we bedenken dat de verschillende generaties binnen bedrijven en organisaties dagelijks “samenwerken”, is het logisch dat er veel misgaat. Ons brein heeft namelijk veel moeite met mensen die anders voelen, denken en handelen. Dit leidt tot onbegrip, frustratie en ruzie. Ons gevoel, denken en handelen wordt voor 80% gevormd door ons DNA en de ervaringen die wij opdoen tijdens onze eerste 8 levensjaren. Logisch dat de verschillende generaties zo verschillend denken en handelen dus. Logisch dat er veel onbegrip en frustratie is, toch?

Maar wat als we de basiskenmerken van de werking van ons brein gaan toepassen? Wat als we teams gaan leren “de verschillen als overeenkomst te gaan zien”? Wat als we gaan begrijpen dat ons natuurlijke instinct een averechts heeft op hetgeen we beogen? Wat als we alle medewerkers de basiskenmerken van de generaties meegeven en dit combineren met de inzichten van de werking van ons brein? Dan ontstaat echt synergie.

En wat is het mooie? Iedereen wil een zinvol leven, de betere versie van zichzelf zijn en zijn of haar mooiste leven leven. De uitdaging van ondernemers is: wat kan je je medewerkers hierbij bieden? De vraag die ondernemers zichzelf regelmatig stellen is: waarom koopt een klant mijn product of dienst? Een andere essentiële vraag zal mogen zijn: waarom zouden mensen bij mijn bedrijf willen werken? Wat kan ik hen bieden waarbij kernwaarden als flexibiliteit, veiligheid, zingeving en de wereld beter maken voor iedere generatie waardevol zijn? Wat is mijn plan voor mijn medewerkers waarbij de combinatie van een gezamenlijk doel (of purpose) gecombineerd mag worden met de begeleiding van ieders individuele wens tot (persoonlijke) ontwikkeling en financiële rust? Een inspirerend voorbeeld vind ik hierbij een schoonmaakbedrijf welke beschreven wordt in het boekje “the dreammanager” waarbij gevraagd werd bij medewerkers waarom ze voor het bedrijf werken. Een vrouw antwoordde dat het werk niet geweldig is, maar het werk haar wel kon faciliteren om als eerste van de familie een huis te kunnen kopen. Creëer waarde voor je klanten, creëer waarde voor je medewerkers en creëer daarmee een uitermate zinvol leven. Dat is de sleutel om als MKB ondernemer duurzaam succes te creëren waarbij geld een logisch gevolg zal zijn en geen doel op zich hoeft te zijn.

Met Gewoon Lekker Leven trachten wij deze inzichten natuurlijk ook zo goed mogelijk toe te passen. Bij onze groei zijn wij op zoek naar mensen die zich in onze filosofie kunnen vinden en zich persoonlijk willen ontwikkelen. Wil je eens verder in gesprek over dit boeiende onderwerp en wat dit voor jouw bedrijf kan betekenen? Interesse om bij ons aan de slag te gaan of ken je iemand? Wij horen het graag.

Meer dan 70% van de Zeeuwse bedrijven betreft een familiebedrijf. Een groot deel van de eigenaren van deze familiebedrijven overwegen te verkopen. De intentie is de onderneming binnen de familie te houden, maar is dat ook de praktijk? Wat zien wij gebeuren en wat is onze rol als “gewoon lekker leven” bij deze gebeurtenis?

Wat is eigenlijk een familiebedrijf? Laten we ons hierbij committeren aan de definitie van Nijenrode die zegt dat minimaal de helft van het eigendom of de helft van de zeggenschap in handen moet zijn van één familie. Helder! Wij kunnen ons goed voorstellen dat de wens van de familie eigenaren is om het bedrijf over te dragen aan de volgende generatie. Dit proces blijkt vaak moeizaam te verlopen met regelmatig vervelende gevolgen. Het voordeel van een familiebedrijf (elkaar vaak zien, verbinding privé en zakelijk, vertrouwen) verandert naar een nadeel waarbij ruzies soms zelfs leiden tot een familiebreuk. Waarom is dit eenvoudig te verklaren?

Allereerst weet iedereen dat de overdracht van een bedrijf een intensief proces is en tijd vraagt. Dit weten zorgt helaas in de praktijk niet dat deze tijd daadwerkelijk genomen wordt. Iedereen heeft het “druk” met dagelijkse zaken en de verkoop komt er nog eens bij. Adviseurs worden geraadpleegd en daar gaat het vaak mis. Wie zijn namelijk deze adviseurs? De accountant, bedrijfswaardeerder of opvolgingsspecialist.

Deze adviseurs focussen zich met name op de waardering van het bedrijf, de fiscale mogelijkheden en juridische noodzakelijkheden. Waar is de mens in deze? Wie van deze adviseurs heeft zich echt verdiept in de verschillen in generatie, wens van communicatie en ondernemerschap? Bijna niemand blijkt en juist daar geloven wij met “Gewoon Lekker Leven” het verschil te maken.

I.p.v. direct een berekening te maken wat de overdrachtswaarde zou moeten zijn, is het veel interessanter om met alle betrokken partijen in gesprek te gaan en te luisteren. Luisteren naar de wensen en behoeftes. Waarom stoppen en waarom overnemen? Wat is er financieel nodig voor verkopers om zonder financiële zorgen verder te kunnen na verkoop? Dit bedrag kan (fors) anders zijn dan het bedrijf “waard” is, maar kan de mogelijkheid van een overdracht regelmatig eenvoudiger maken. Wat is mogelijk te financieren door koper(s) zonder grote financiële druk te voelen? Een plan voor beide partijen blijkt in onze praktijk vaak de sleutel tot een geslaagde overname. Een stap die in de praktijk dus vaak overgeslagen wordt.

Een ander obstakel blijkt het grote verschil in denkwijze tussen de verschillende generaties. Zo is de huidige generatie Z (7-27 jarigen) opgevoed met de Smartphone en denkt, communiceert en handelt compleet anders dan oudere generaties. Ondernemerschap is zeker een kenmerk van deze nieuwe generatie, maar substantieel anders dan de generatie van de overdragers. Balans tussen werk en privé, duurzaamheid en meer zekerheid zijn daarbij belangrijke kenmerken. De oudere generatie kan boos worden over deze eigenschappen en vinden dat ondernemerschap alleen kan met 60 tot 80 uur werken per week, maar de nieuwe generatie accepteert dat niet meer en laat zien dat het ook anders kan.

Als gestart wordt met inzichtelijk krijgen van hoe  “gewoon lekker leven” eruitziet voor alle partijen, kan een fundament gelegd worden voor de overname. Door de verschillen te begrijpen, kan met de juiste (brein)communicatie geborgd worden dat verschillen van inzicht als kansen gezien worden i.p.v. als lastige obstakels. Door overdragers een prominente rol te geven in de overdracht van hun visie en tegelijk hen te helpen met het begrijpen en accepteren van de nieuwe generatie, ontstaat een draagvlak voor een werkende overdracht en duurzame betrokkenheid. Dat is immers wat vele familie bedrijf eigenaren willen op een gegeven moment. Het stokje overdragen, maar met trots de ontwikkelingen blijven volgen. Het proces stopt dus niet bij de overdracht! Een gemiste kans vaak voor de periode na overdracht: Snel uit elkaar groeien of juist vanuit betrokkenheid blijven verbinden?

Fiscale, juridische en financiële onderwerpen zijn uiteraard cruciaal, maar hebben vooral een dienende rol volgens ons. Eerst de mens centraal en dan alles eromheen passend regelen. Dat is volgens ons de winnende volgorde. Combineer de kennis van de mens (breinwetenschap) met financiële, fiscale en juridische kennis en de juiste ingrediënten zijn aanwezig voor een duurzaam vervolg van het familiebedrijf.

Interesse om eens verder te sparren over dit interessante onderwerp? Wij doen dit graag!

Momenteel zijn we volop bezig met de uitbreiding van ons team. Verschillende gesprekken hebben we de afgelopen weken gehad en interessant is dan aan de sollicitant te vragen hoe hij of zij ons bedrijf ziet. Een diversiteit aan antwoorden is het gevolg. Hetzelfde geldt als wij klanten of prospects vragen hoe zij ons bedrijf “Gewoon Lekker Leven” zouden beschrijven. Daarom eens een (geanonimiseerd) inkijkje in onze resultaten van de afgelopen tijd.

De begeleiding van de overname van een familiebedrijf. Wat gebeurd er als een “deskundige” een bedrag noemt betreffende de waarde van een bedrijf. Dit bedrag wordt een soort “anker” waar alle gesprekken omheen worden gebouwd. Maar zeg eens eerlijk: wat is een bedrijf echt waard? Zoveel als de koper kan en wil betalen, hetzelfde zoals in de huidige huizenmarkt. Er is vraag en aanbod en zodoende wordt de prijs bepaald. Wat hebben wij gedaan tijdens de interventie? Met verkoper geïnventariseerd hoeveel geld nodig zou zijn om nooit financiële zorgen te hebben. Dit bedrag werd leidend tijdens de gesprekken en wat bleek “toevallig”? De overnemende partij kon dit bedrag financieren en een 3-jarige impasse werd in een paar maanden doorbroken en de overname is een feit. Verkoper kan “gewoon lekker genieten” en koper heeft met zijn plan een mooi fundament om “gewoon lekker te ondernemen”. Niet kijken en zoeken naar de verschillen, maar bekijk welke overeenkomsten er zijn en laat deze leidend zijn. Beide partijen enthousiast en blij. Dat noemen we win-win! Dankbare mensen. Wij hebben het vertrouwen gekregen om met de overnemende partij mee te werken aan het verder ontwikkelen van het bedrijf waarbij inzicht en grip op de financiën het fundament zijn en wij dit voor hen creëren. Van daaruit coachen wij hen naar een mooie toekomst. Wauw!

Startend ondernemer zijn en een wens hebben om een huis te kopen. Sterker nog: het huis was al gekocht! Tijdens het kennismakingsgesprek van twee uur bleken er vele “open einden” en was onze conclusie: maak eerst jullie plan en ga daarmee goed voorbereid de huizenmarkt op. We stelden de vraag: vinden jullie het goed als we eerlijk zijn? Jazeker was het antwoord. Niet kopen en eerst je zaken op orde krijgen was ons eerlijke antwoord. Gevolg? Deze mensen kozen toch om het huis te kopen (welke wij dus niet gaan financieren), maar waren wel getriggerd door ons gesprek. Binnenkort komen ze terug om hun plan te maken. Volgens ons de verkeerde volgorde dus, maar we gaan toch graag met hen  aan de slag om o.a. te concluderen of de woning in hun “gewoon lekker leven” past. Niet altijd wordt ons advies direct opgevolgd en dat hoeft ook niet. Wij willen vooral mensen meer inzicht geven zodat zij zelf passende keuzes kunnen maken en aan het roer kunnen staan van hun leven.

Een ander mooi verhaal is een ondernemer met een hard groeiend bedrijf waarbij wij enkele jaren geleden de boekhouding op orde brachten. Het was eigenlijk een echte puinhoop. Ook werd een plan gemaakt, want blijven leven in de “waan van de dag” was niet wat de ondernemer en zijn partner wilden. Conclusie: inzicht in de cijfers resulteerde in een “wake up call”. Zo doorgaan was desastreus. Hard werken en weinig overhouden. Inzicht gaf energie om zaken anders aan te pakken om uiteindelijk een “groter” doel te kunnen realiseren. Het kopen van een huis. Doordat wij de boekhouding verzorgen en zelf ook hypotheken kunnen sluiten, weten wij wanneer de koop van een woning mogelijk was. En dit is onlangs gebeurd. Wauw!

Wat doe je als je 65 wordt en gaat stoppen met werken? Hoe ziet het “gewoon lekker leven” eruit. Twee lieve mensen kwamen op aanraden van andere klanten op kantoor. Wat waren hun vragen? Belangrijkste vraag was: hebben we het goed gedaan? Kunnen we onze “oude” dag ingaan zonder financiële zorgen? Tijdens het kennismakingsgesprek vragen wij altijd verder dan de mensen verwachten en proberen wij een ieder uit te dagen na te denken wat ze nog ECHT zouden willen. Een mooie reis maken, op terrasjes kunnen zitten en niet hoeven denken of het financieel kan. Lang verhaal kort: hun plan werd gemaakt en financieel bleek veel meer mogelijk dan gedacht. Veel geld zat vast en “verstopt” in de woning. Waarom je gehele hypotheek aflossen als je hiervan ook je dromen en lekker leven kan realiseren? Uiteraard met een plan zodat je weet dat je de hypotheek met een lach de rest van je leven kan blijven betalen. Wat een dankbare mensen, wat een mooi werk.

En dan de laatste die we nu willen benoemen. Ook een hele bijzondere: een fitte, energieke dame van 83 die de wens had om een mooi en nieuw zorgappartement te kopen. Maar dat zal natuurlijk niet kunnen op mijn leeftijd….een financiering was immers gewenst……een hypotheek kunnen krijgen op 83 jarige leeftijd? Kunnen gaan wonen waar ze graag wilde? Voldoende geld overhouden om zonder zorgen verder te leven? Uit het plan bleek dit te kunnen en warempel: afgelopen week werd de handtekening gezet. Wat een feest om de glimlach en blijdschap van deze vrouw te ervaren.

Hierbij “slechts” een vijftal voorbeelden van wat de afgelopen tijd gebeurd is. Dan vergeten we nog te benoemen het interessante gesprek welke Maurice had met Richard de Leth over vitaliteit als onderdeel van “gewoon lekker leven” en hoe we elkaar hierbij wellicht kunnen helpen. Het zaadje is gepland. Twee interviews welke Maurice had met o.a. het blad Happinez (in november zullen we het interview met Maurice delen) vonden ook plaats. We worden steeds meer gevonden en genieten bij hetgeen we elke dag weer kunnen en mogen betekenen. En wat doen we dan allemaal? Veel 😊. Kan dat allemaal binnen één bedrijf? Dat is een terechte vraag die wij regelmatig krijgen. Maar als de intentie goed is en het juiste netwerk voorhanden, kan heel veel gebeuren. Dus met volle overtuiging zeggen wij: Ja wij zijn goed in financiële plannen, hypotheek, vermogensbeheer, boekhouding en fiscale adviezen, individuele en teamcoaching gebaseerd op inzichten vanuit de werking van het brein.

Met veel plezier bouwen wij verder aan ons bedrijf om onze klanten te inspireren en te helpen “gewoon lekker te leven”. En als er verdere uitbreiding is van het team, zullen wij deze persoon voorstellen en laten weten waarom hij of zij voor ons gekozen heeft. Kandidaten hiervoor? Of mensen in de omgeving die ook vraagstukken hebben omtrent hun “gewoon lekker leven”? Wij horen het graag.

Daarbij blijven wij regelmatig onze “rond de tafel” sessies organiseren bij de Brass in Goes omtrent de kennis van de werking van het brein. Interesse in deelname? Neem gerust contact op met Maurice.

Afgelopen week waren wij met ons team (Emma, Eva, Sander, Ivan, Pieter en Maurice) op pad door Nederland om ons “gewoon lekker leven plan 2022” te ontwikkelen. Het voorrecht hadden wij om met twee “grootheden” onze vragen, gedachtes en ideeën te kunnen delen en sparren. Eerst gingen we naar Vianen waar nr. 1 leiderschapscoach van Nederland Remco Claassen ons opwachtte en vervolgens gingen wij naar Rotterdam om in gesprek te gaan met neuro econoom en samenwerkingspartner Wouter van den Berg van Braincompass.

De afgelopen jaren hebben we met Gewoon Lekker Leven een mooi fundament gelegd. Onze unieke werkwijze van het combineren van de harde kant van het leven (financiën en cijfers) met de zachte kant (hoe kan ik gelukkig zijn?) groeit in bekendheid en enthousiasme. Hoe nu verder? Wat willen wij bereiken en hoe gaan wij dit doen? Remco daagde onszelf vooral uit met zijn “leiderschapskruis”. Wat bedoelt hij hiermee? Zorg ervoor dat je als bedrijf niet alleen een heldere en inspirerende missie en visie hebt, maar zorg dat de individuele teamleden die ook van zichzelf hebben. Vervolgens is het natuurlijk zaak om eerlijk te bekijken of deze in elkaar kunnen vloeien. Zo niet, gaf Remco aan, dan is op korte of lange termijn het resultaat: klagen, zeiken, burn of bore out bij de medewerker en/of ontevredenheid bij de klanten. Mensen met plezier en energie hebben veel meer waarde voor zichzelf en de organisatie dan mensen die dit niet hebben. Logisch toch? Maar hoe bereik je dit dan? Hoe zorg je voor een helder “mission statement” en niet alleen voor de organisatie, maar ook voor ieder teamlid? Persoonlijk leiderschap is weten wat je kan, leuk vind en wil, geeft Remco aan. Mooi om samen deze zoektocht te doen en deze te koppelen aan onze missie en visie: mensen en organisaties helpen bij het realiseren van hun “gewoon lekker leven”.

Remco gaf zelf aan tijdens zijn IT carrière dat er een moment was dat een klant belde om de afspraak af te zeggen. Remco was blij dat hij niet naar de afspraak hoefde. Een teken dat energie lekt. Ondanks het feit dat Remco voor de organisatie prima werk leverde was het niet wat hij wilde. Remco trok zijn bruine broek aan (kenners van Remco weten wat hij dan bedoeld), nam ontslag en ging les geven, inspireren, presenteren….met alle gevolgen van dien: ondertussen is hij de absolute nummer 1 op het gebied van persoonlijk leiderschap in Nederland geworden. Chapeau.

Na de energie en inzichten van Remco was het tijd om naar Rotterdam te verkassen, te eten en aan te schuiven bij Wouter van den Berg. Hoe haal ik het maximale uit mezelf en kan ik anderen inspireren hetzelfde te doen? Interessant van Wouter is dat hij vanuit inzichten in de werking van het brein kan beredeneren waarom sommigen slagen en de meeste mislukken. Het doel waar Remco over spreekt zorgt in het brein voor een soort filter. We doen dagelijks nagenoeg alles onbewust. Ons brein maakt onbewuste keuzes en leidt ons naar het leven wat we leven. Als er een groter doel is, ofwel je weet echt wat je wilt, zal je onbewuste gedeelte van je brein je helpen de juiste keuzes te maken. Maar wie heeft een heel duidelijk plan? Precies!

Persoonlijk leiderschap voor Wouter is dan ook in de regie zijn van je eigen leven. Inzicht in DNA en opvoeding gecombineerd met een duidelijk doel, kan echt zorgen dat je aan het stuur zit en de juiste koers vaart. Wouter voegt daarbij toe dat hij ons een zeer interessant bedrijf vindt, omdat wij eerst een financieel fundament bouwen. Pas vanuit veiligheid kan gewerkt worden aan de beste versie van jezelf. Moet iedereen dan weten wat zijn of haar missie is? Interessante toevoeging die Wouter maakte is de beschrijving van het leven: eerste doelstelling is overleven en vervolgens een partner zoeken. Hoe vind je de beste partner? Door de beste versie van jezelf te zijn. Biologisch gezien zijn we dus vooral bezig met onszelf en willen ergens erg goed in zijn. Pas als je een partner gevonden hebt, je gezin gesticht en ongeveer 45 jaar oud bent, komt er meer rust en drang naar zingeving. Een prachtig inzicht. Voor alle jongeren onder ons (<45 jaar): heb geduld 😊.

Na de sessie met Wouter was het tijd om even te ontspannen in een nabij gelegen Tapas bar om vervolgens af te reizen naar Drimmelen. In de avond hebben we uitstekend gegeten en werden prima verzorgd door het team van More-Itz. Bijzonder te horen (vonden wij) dat het probleem met het vinden van voldoende en goede personeelsleden werd opgelost door te werken met ZZP-ers. Bij hun werkt dit dus erg goed.

De vrijdag hadden we gereserveerd om de opgedane kennis en inspiratie om te zetten in plannen voor het komend kwartaal en 2022. Bij onze klanten Marc-Jan en Brenda Witte van de Biesbosch In konden we geweldig gebruik maken van hun inspirerende ruimte met uitzicht over de Biesbosch. Tussen de buien door konden we zelfs nog even het water op en gedurende de dag ontstond een duidelijk beeld: het FUNdament staat! Nu scherp zijn dat we zelf ons mooiste leven blijven leven en daarmee onze klanten inspireren. Ook wij moeten ons persoonlijke plan hebben, weten wat ons energie geeft en dit combineren met wat wij willen betekenen voor onze klanten. We horen namelijk vele mensen praten over alles wat ze hopen te krijgen of te bereiken….maar hoop is echt een uitstel voor teleurstelling. Afsluitend kunnen we dus zeggen, in de woorden van Remco: “Als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”. Maak je plan!

De vakantieperiode is begonnen en voor velen is dat een tijd van ontspanning, reflectie en opladen. Uit een onderzoek van psychologie magazine blijkt dat bijna 40 procent van de Nederlanders zich meerdere malen per week ronduit oververmoeid of opgebrand voelt en dat de vakantieperiode niet altijd helpt om te ontspannen. Alles behalve “gewoon lekker leven” dus.

Naast het financieel fundament wat we met onze klanten bouwen, blijven we altijd op zoek naar inzichten die helpen om “gewoon lekker te leven”. Een van de verdiepingen die ik de laatste tijd deed, betreft het fenomeen slaap.

Zelf was ik ook jarenlang een ondernemer die “stoer” vertelde hoe vroeg hij opstond. Ik vond het zonde van de tijd om lang te slapen. 6 uurtjes is toch genoeg? Om 05.00 uur je bed uit zodat je, voordat de wereld wakker wordt, alvast het eerste werk gedaan kan hebben waarmee je een voorsprong creëert. Klinkt logisch, toch? Gelukkig weet ik sinds enkele jaren dat dit absoluut niet zo is en graag deel ik enkele inzichten.

Biologisch gezien is gemiddeld 8 uur slaap nodig voor volwassenen. We slapen in “cycli” van telkens 1.5 uur en hebben 5 cycli nodig om alle informatie van de dag ervoor te kunnen verwerken. Iedere cyclus kent ook weer fases en wel van de wakkere fase, de non-rem fase en de rem fase. Zonder in details te treden zijn deze fases zeer logisch opgebouwd waarbij ieder van de 5 cycli een andere verdeling heeft van de fases. In zeer vereenvoudigde taal probeer ik uit te leggen waarom dit zo is. Tijdens de eerste uren van de nacht en dus gedurende de eerste cycli, wordt alle nieuwe informatie die gedurende de dag is binnengekomen verwerkt. Overtollige informatie wordt weggeschrapt. Aan het einde van onze slaap en vooral tijdens onze laatste en 5^e cyclus van onze slaap wordt de nieuwe informatie met onze bestaande informatie verbonden en krijgt een plek in ons brein. Ofwel: tijdens de laatste cyclus vallen de “puzzelstukjes” in elkaar en ontstaat een nieuw beeld gebaseerd op de vermenging van oude met nieuwe informatie. Dit kunnen we ook wel onze creativiteit noemen.

Wat gebeurde er dan toen ik, net als vele anderen, 6 uur of minder sliep? De laatste cyclus maakte ik niet mee waardoor de puzzelstukjes niet op hun plaats konden vallen. Ik mis dus een essentieel stukje van het leggen van de puzzel. Niet geheel fris en een belangrijk deel van mijn oplossend vermogen miste ik dus als ondernemer. Bizar toch dat we stoer zeggen tot laat doorgewerkt te hebben terwijl de wetenschap laat zien dat het tegenovergestelde waar is. Wil je een oplossing voor je probleem? Ga dan op tijd naar bed en zorg dat je goed doorslaapt!

Wat zijn andere gevolgen van “te weinig slaap” of slaap waarbij je regelmatig wakker wordt? Onderzoek heeft uitgewezen dat slaaptekort zowel bij volwassenen als bij kinderen de kortste weg is om in gewicht aan te komen. Dit komt omdat twee belangrijke hormonen (leptine en ghreline) in disbalans raken bij te weinig of slechte slaap. Deze hormonen geven een seintje als je voldoende hebt gegeten of dat je honger hebt. Als je het seintje van “genoeg” niet krijgt of te vaak en te snel het seintje “honger” krijgt, eet je dus te vaak en te veel. Voldoende en juiste slaap zorgt juist ook voor balans tussen deze hormonen. Hoezo een dieet nodig? Gewoon lekker slapen dus!

Er is ontzettend veel geschreven over een gezonde levensstijl waarbij het vaak gaat over voldoende bewegen en goed eten. Voldoende en de juiste slaap blijkt nogal onderbelicht, terwijl deze juist op één zou moeten staan. De juiste slaap zorgt immers voor balans, energie en een goede gemoedsrust waardoor het ook gemakkelijker zal worden om te bewegen en de juiste voeding te kiezen.

De vakantieperiode is een mooie tijd om eens te experimenten met jouw juiste slaap. Geïnteresseerd in diepgaande kennis hierover? Dan kan ik het boek van Matthew Walker (slaap) aanraden.

Een fijne zomerperiode gewenst! Zelf ga ik ook “gewoon lekker met vakantie” en over drie weken pak ik de wekelijkse blog weer op.

Tips voor onderwerpen of opmerkingen n.a.v. de blogs? Laat gerust een bericht achter.

Afgelopen week had ik een weekje “topsport”. Op woensdag een lezing van de enige hoogleraar sportpsychologie in Nederland (Nico van Yperen) en op donderdag op bezoek bij AZ waarbij ik een inspirerend gesprek had met topsportbegeleider Bart Heuvingh.

Welke lessen kan ik meenemen vanuit deze topsportverhalen voor succesvol ondernemerschap en “gewoon lekker leven”. En is er ook kennis en ervaring binnen “Gewoon Lekker Leven” die waardevol kunnen zijn voor de topsporter en -begeleiders?

 Grootste verschil tussen de topsporter en de ondernemer volgens mij? De topsporter focust zich op energie, fris zijn en daarmee zich kunnen ontwikkelen tot het leveren van topprestaties. Vele ondernemers focussen zich op “time(management)” en willen zoveel mogelijk doen binnen de tijd die ze hebben. Dit betekent vaak lange dagen, vele taken en aan het einde van de week een vermoeid lichaam. I.t.t. de topsporter die zich gedurende de week zich voorbereidt om zo fris en energiek mogelijk te voelen om een prestatie te kunnen leveren. De gemiddelde topsporter laat zich begeleiden door een team en is zelf bezig met hetgeen waar hij of zij het beste in is en vaak ook het leukste vind. De 80-20 regel is hierbij van toepassing waarbij 80% van de activiteiten leuk zijn. Ook hier weer de tegenstelling met de ondernemer: weinig tijd en geld voor begeleiding en voor vele ondernemers geldt de 20-80 regel, ofwel 80% van de werkzaamheden wordt als neutraal of niet leuk ervaren.

Hoe bouw ik een team op? Topsport teams spenderen veel tijd en geld aan het scouten en selecteren van nieuwe personen binnen het team waarbij vooral beschikbare data de keuze voor een bepaald persoon de doorslag geeft. Vele ondernemers laten zich leiden door hun “gevoel” en kiezen vanuit dat perspectief bij het aannemen van nieuwe mensen.

En dan het laatste grote verschil? Een plan. Topsporters hebben een duidelijk doel/plan/droom. Een groter doel waaraan ze de dagelijkse taken aan kunnen ophangen. Vele ondernemers worden geleefd door de “waan van de dag” waardoor het vaak ontbreekt aan zingeving.

Interessant tijdens het gesprek met Bart bij AZ was zijn visie over de begeleiding vanuit een holistische visie. Naast fysiek, techniek, levensstijl ook het mentale aspect toevoegen. Bart leer ik kennen als een zeer leergierig en belezen persoon die zijn theorieën kan toetsen in de praktijk bij AZ. Ieder mens is anders. Dat betekent dus ook voor iedere speler en begeleider bij AZ. Besef dat ook en handel ernaar is zijn visie. Meet niet om te meten, maar weet wat je doet en realiseer waarom je meet. Combineer harde data met zachte gesprekken. Wees gepassioneerd om de mens te kennen: zijn/haar drijfveren, achtergrond en doel. Daarmee kan een plan gemaakt worden voor het individu welke passend moet zijn binnen het plan van het team en de club. Daarin zie ik een mooie uitdaging voor het bedrijfsleven. Vele ondernemers klagen dat ze geen personeel kunnen vinden. Maar als je omgaat met jezelf en met je team alsof je topsport bedrijft, ben ik overtuigd dat vele mensen bij jouw bedrijf willen werken. Daarbij zal je zelf ondernemen vanuit energie en fris zijn. Welk verschil zal dat maken voor jouw “gewoon lekker leven”?

En zijn er ook “tips of gedachtes” die ik de topsporter mee kan geven? Interessant lijkt het mij om, net zoals bij onze klanten, een financieel fundament te creëren in combinatie met een levensplan. Vele topsporters laten zich ook leiden door de “portemonnee” van hun makelaar. Maak je eigen plan, weet hoeveel geld je nu (tijdens je carrière) en straks nodig hebt en vooral: wie wil ik als mens zijn (voor, tijdens en na mijn carrière). De topsportwereld is vooral bezig met het hier en nu, terwijl de ondernemer altijd bezig is met continuïteit. Welke waarde wil ik creëren als topsporter, als topclub, als bond? De prestatie is natuurlijk een fantastisch doel voor de korte termijn, maar wat wil ik betekenen in deze wereld?

De kennis van de werking van het brein zou hierbij een inspirerende sleutel kunnen bieden, want vanuit deze kennis weten we dat we niet zijn wie we zijn, maar wat we doen. Ons brein is neuroplastisch waarmee we dus als mens kunnen veranderen. Daarmee zijn we als mens uniek en kunnen dus echt de versie worden van wie we willen zijn en diep van binnen in potentie al zijn.

Met Bart staat het vervolg gepland. Prachtig om in verschillende werelden te kunnen kijken, ervaren en leren om velen te helpen bij “gewoon lekker leven”. Een idee of tip voor een gesprek waar ik weer van kan leren? Ik hoor het graag.

Wat is het verschil tussen falen en succes? Waarom zijn enkelen zo goed in staat om steeds weer resultaat te halen, terwijl het grootste gedeelte van de ondernemers, (top)sporters en eigenlijk iedereen dit niet voor elkaar krijgt?

Een voorbeeld uit mijn eigen ondernemersleven: nadat ik na de HEAO ging werken bij een financieel bedrijf werd ik al snel gevraagd compagnon te worden. Jong (en zeker ook naïef) als ik was, stapte ik vol euforie het ondernemersleven in. Ondernemer zijn betekende voor mij vooral stoer, bekend en geroemd zijn met een goed gevulde portemonnee. De praktijk? Zwoegen, teleurstellingen en conflicten. Ik had in die tijd twee compagnons en mijn idee was (voor die tijd zeer vooruitstrevend) om “provisieloos” te gaan werken. In mijn optiek de enige manier om recht te doen aan een eerlijk advies voor de klant. Mijn compagnons dachten er anders over. Vele argumenten wist ik te benoemen waarom ik gelijk had, maar helaas had dit geen effect. Bij ieder argument dat ik noemde, kreeg ik een tegenargument cadeau. Resultaat: veel chagrijn, stress en uiteindelijk een bom die barstte. Ik stapte op met wat littekens rijker en startte een nieuw bedrijf.

In dat nieuwe bedrijf was lang geen plaats voor een compagnon totdat ik na bijna 10 jaar toch weer de stap durfde te zetten. Mijn huidige compagnon Pieter ontwikkelde zich fijn als medewerker en we besloten dat het een mooie stap zou zijn om samen het bedrijf voort te zetten. Pieter is naast compagnon ook vriend. Verstandige keuze, of juist niet? Iedereen heeft zijn of haar mening.

De praktijk liet zien dat het compagnonschap niet altijd opleverde wat ik had gedacht. Met het bedrijf groeien we en dat vraagt regelmatig flexibiliteit, daadkracht en vernieuwing. Ik voelde me soms teleurgesteld en vond dat moeilijk te zeggen. Zoiets gaat dan “knagen” en dat gevoel is niet wat ik wil, want dat kende ik nog van lang geleden.

Herkenbaar? Vele ondernemers, maar ook (top)sporters die ik spreek herkennen zich hierin. Niet alleen het gevoel richting compagnon, maar ook richting collega, coach of partner. En dit gevoel wil niemand. Waar komt dit gevoel vandaan en wat kunnen we eraan doen? Niemand wil immers dit gevoel wat kan leiden tot ruzie en conflict. Waar komt dit gevoel vandaan is een interessante vraag en wat kunnen we eraan doen is wellicht een nog interessantere.

Weten hoe ons brein werkt in combinatie met inzichten wie ik ben als mens gaven mij de oplossing. Een belangrijke les die ik leerde is dat niet waar je naartoe wil, maar juist waar je vandaan komt, je succes en resultaten in je leven bepalen. “Waar je vandaan komt” is de basis van hoe je voelt, denkt en handelt. De kans dat je compagnon, collega, coach, partner exact hetzelfde verleden heeft als jou, is 0,0. De kans dat we dus hetzelfde voelen, denken en handelen is ook 0,0. Maar door de biologische werking van mijn brein doet dat pijn. Onbewust wil ik altijd in mijn gelijk staan, maar mijn gesprekspartner wil dat ook. De kans op harmonie, synergie en een fijn gesprek is daarmee dus ook 0,0. Wat te doen?

Mijn compagnon en ik hebben beide een “breinopleiding” gedaan en hebben tevens een DNA met assessment analyse laten maken van hoe ons DNA en ons verleden heeft bepaald hoe we vandaag de dag voelen, denken en handelen. Het interessante aan de uitwerking is dat wij in een rapport van elkaar konden lezen waarom wij bij bepaalde situaties compleet anders denken en handelen. Intelligent bekeken is dit goed, toch? Immers dan ben je in balans en kunnen uitdagingen vanuit verschillende invalshoeken bekeken worden. De praktijk blijkt echter anders, omdat wij als mens in ons gelijk gaan staan bij verschil van inzicht en dus niet echt open kunnen staan voor de gedachtes van een ander….met alle gevolgen van dien. Totdat we de kennis kregen hoe ons brein werkt en inzicht hadden in elkaars “settings”. Hiermee kregen wij de sleutel om echt samen te gaan werken en synergie te creëren. Nu vinden wij het logisch dat we anders voelen, denken en handelen en lachen er regelmatig om. Van cortisol naar dopamine. Hiermee staat de toegang tot onze intelligentie en creatief vermogen volledig open. Het resultaat? vriendschap en compagnonschap als basis voor ons mooie bedrijf en gewoon lekker ondernemen.

Wat weet jij van het DNA en verleden van jouw compagnon, medewerker, partner?

De ideale bedrijfsopvolging….bestaat deze? Bedrijfsopvolging is een “hot issue”. Vele (en vaak zijn dit familiebedrijven) staan op het punt om overgedragen te gaan worden of dit zal de komende jaren gaan plaatsvinden. Als ik met ondernemers praat over bedrijfsopvolging, blijkt dat er weinig kennis is en dat er geen tot minimale tijd gestopt is in de voorbereiding. Iedere ondernemer heeft weleens gehoord dat het voorbereidingsproces van een bedrijfsovername 3 tot 5 jaar kost, maar ik ontmoet nauwelijks ondernemers die daadwerkelijk deze tijd nemen. Met alle gevolgen van dien……

Hoe verloopt een overname vaak in de praktijk in het MKB? De verkopende partij schakelt zijn of haar boekhouder/accountant in en deze bepaald o.b.v. bekende formules (al dan niet in samenspraak met een overnamespecialist) de waarde. De kopende partij (veelal compagnons, kinderen bij een familiebedrijf, concurrenten of starters) hebben ofwel dezelfde adviseur (vooral bij overname compagnons en binnen familiebedrijven) ofwel een eigen boekhouder/accountant. Wat gaat er in onze ogen vaak mis? Los van de vraag of de overnemende partij capabel is en passie heeft om het bedrijf over te nemen, focussen we ons nu voor het gemak even op de vaststelling van de “prijs”. Hoe bereken ik wat een bedrijf waard is? Er zijn verschillende methodes welke soms branche specifiek toegepast kunnen worden. Voorbeelden zijn een bepaalde factor over de winst, een factor over de omzet of over de hoogte van doorlopende inkomsten als abonnementen en provisie. Interessant is in ieder geval dat verschillende specialisten vaak tot verschillende bedragen komen. Maar ik ging vertellen wat er in onze optiek vaak mis gaat. En dat is het volgende.

In onze optiek wordt te snel voorbijgegaan aan de mens achter de koop en verkoop. Een interessante vraag die wij altijd stellen: welk bedrag heeft verkoper nodig om “gewoon lekker te leven” en nooit meer financiële zorgen te hebben? Welk bedrag is voor koper reëel te betalen zodat de continuïteit van het bedrijf niet in gevaar komt? Vooral de eerste vraag wordt nagenoeg nooit beantwoord. Welk gevolg kan dit hebben? Een voorbeeld: alweer jaren geleden kwamen wij in gesprek met een ondernemer die een bod gekregen had op zijn bedrijf. Volgens zijn adviseur (een gerenommeerde fiscalist) was dit bod veel te laag en de eventuele verkoop heeft dan ook niet plaatsgevonden. Na deze afwijzing gingen wij in gesprek met de ondernemer en kregen opdracht zijn financieel levensplan te maken. Wat bleek? Als het bod geaccepteerd was, had deze ondernemer per direct kunnen stoppen met werken en nooit meer financiële zorgen gehad. Deze ondernemer was achter in de vijftig, was zichtbaar moe en wilde het rustiger aan gaan doen. Het inzicht dat stoppen mogelijk was met het accepteren van het bod, bracht het bod in een geheel ander daglicht. De koper was echter gevlogen en is nooit meer teruggekomen. De ondernemer werkt nog steeds waarbij stress en zorgen letterlijk te zien zijn. Wat is je bedrijf waard (de traditionele vorm bij verkoop)? Een betere vraag is misschien: welke waarde heb je nodig om (financiële) rust te vinden? En dan komt een veelgehoorde uitspraak (die wij gejat hebben van Remco Claassen) weer naar voren: “als je geen plan maakt voor je eigen leven, word je ingezet in andermans plannen”.

Ons advies bij overname? Maak eerst je financieel levensplan. In Amerika is het heel gewoon dat ondernemers weten welk bedrag ze nodig hebben om financiële onafhankelijkheid te bereiken. Er is een prachtig boek over geschreven met als veelzeggende titel: “What’s my number”?. Zeker ook bij familiebedrijven is dit inzicht extra interessant. Er bestaat immers een fiscale mogelijkheid om een groot gedeelte van het vermogen belastingvrij te schenken. Dit wordt de bedrijfsopvolgingsregeling genoemd. Tot ongeveer 1 miljoen euro kan belastingvrij een bedrijf overgedragen worden. Dat deze regeling momenteel ter discussie staat, is wellicht een reden om als familiebedrijf je nog dit jaar te oriënteren op de overname. Een fijn inzicht bij het gehele proces is weten welk bedrag de verkopers nodig hebben. De rest kan dan wellicht geschonken worden. Voordeel? Later veel minder erfbelasting te betalen en de overnemende partij heeft dan niet gelijk de druk om hoge bedragen te moeten aflossen.

Uiteraard spelen veel meer aspecten bij een overname. Maar wij zien de laatste jaren dat het proces van overname veel sneller en gemakkelijker verloopt met genoemd inzicht. En wat levert het op? Er ontstaat een win-win situatie. I.p.v. proberen als winnaar uit de gesprekken te komen en zoveel mogelijk geld te incasseren, zorgen dat er een echte win-win situatie ontstaat waarbij het belang van alle betrokkenen (dus eventueel ook kinderen die het bedrijf niet overnemen maar waarbij papa en mama het belangrijk vinden hen niet achter te stellen) duidelijk gedefinieerd is en aan voldaan kan worden. Wij vinden het bijzonder mooie en waardevolle gesprekken. Contact gerust om eens vrijblijvend te sparren over dit onderwerp.

Hoe belangrijk is de boekhouding voor het “gewoon lekker leven” van ondernemers? Een interessante vraag waarbij nagenoeg iedere ondernemer zal antwoorden: belangrijk! Als dan als vervolgvraag gesteld wordt of met regelmaat kritisch gekeken wordt naar de boekhouding, ontstaat meestal een vragende blik als antwoord. Wat verwacht je eigenlijk van je boekhouder is een derde vraag waarbij nogmaals een bedenkelijke blik het antwoord is.

Tijdens de eerste maanden van het nieuwe jaar ontvangen ondernemers vele blauwe brieven van de belastingdienst. Zelf ontving ik er al 12!! Als er een organisatie een uitdaging heeft op het gebied van digitalisering, is het de belastingdienst. Waarom lijkt het noodzakelijk te blijven over alles per brief te moeten communiceren? Echt geen idee! Maar hier heb ik geen invloed op dus laten we verder gaan.

De urgentie m.b.t. de boekhouding lijkt vooral te zitten in het voldoen aan de eisen van de belastingdienst: het op tijd indienen van de aangiftes. In de boekhoudwereld is het dan ook gewoonlijk dat de eerste actie van het jaar is om voor alle klanten uitstel aan te vragen. Een jaarrekening of aangifte in oktober is logischer dan in maart of april, toch? Belangrijkste argument waarom iemand tevreden is over zijn of haar boekhouder gaat niet zozeer over het moment van indienen van aangiftes maar vooral dat de belastingdienst blijkbaar de aangiftes goedkeurt. Er is immers al jaren geen controle geweest, horen wij regelmatig.

Laten we dan toch even de tijd en rust nemen en dieper het gesprek ingaan met verschillende ondernemers over hun verwachtingen van “de boekhouder”. Het blijkt dat velen dan teleurgesteld zijn waarbij argumenten worden genoemd als: ik krijg weinig pro actief advies, ik begrijp mijn eigen jaarrekening niet, mijn privé zaken als pensioen en hypotheek worden nauwelijks besproken, de prijzen gaan jaarlijks omhoog maar het advies of processen zijn nauwelijks anders. Er wordt veel gezegd en beloofd, maar ik merk er weinig van is een laatste opmerking. Wat een teleurstelling, want “boekhouder” zijn kan zo’n mooi vak zijn.

Wat gaat er mis? Nier zozeer de financiële zaken of fiscale adviezen, maar de passie ontbreekt volgens ons om ondernemers te zien als mensen die het verschil kunnen maken in deze wereld. Hen kunnen helpen hierbij is toch geweldig?! En in de huidige moderne wereld zijn er zoveel mogelijkheden om de ondernemer te kunnen ontlasten, van actueel inzicht te voorzien en te inspireren bij het ondernemen. En zo zien wij “de boekhouder” graag. Als een kleurrijk, energiek en inspirerend persoon. Iemand die werkt vanuit een digitaal proces welke borgt dat er met minimale inspanning actuele en accurate cijfers zijn. De “moderne” boekhouder heeft verstand van processen, de digitale wereld, maken van koppelingen, durft te klankborden en heeft uiteraard zijn of haar financiële kennis op orde. Is dit een utopie of realiteit? Wij geloven dat dit alles niet in één persoon gevat kan worden. Ontwikkel dus een team die jou als ondernemer vanuit een holistische werkwijze kan ondersteunen. Een team welke jou uitdaagt, ondersteunt en faciliteert. Een team dat het fantastisch vindt om jou als ondernemer te helpen bij jouw “gewoon lekker leven en gewoon lekker ondernemen”.

Beste ondernemer: er is al een wereld waarbij de boekhouding verloopt vanuit een gedigitaliseerd proces, aangiftes een formaliteit zijn voor de belastingdienst omdat real time inzicht in je actuele cijfers digitaal beschikbaar is, per app de loonadministratie kan verlopen, je cijfers een spiegel vormen of het echt goed, redelijk of slecht gaat omdat inzichtelijk is hoeveel verdiend moet worden om nu en later “gewoon lekker te leven”.

De geschiedenisschrijver van weleer wordt een inspirerende futuroloog die MKB Nederland helpt de motor te laten zijn van de economie en van gewoon lekker leven! Lang leve de boekhouder!

De verkiezingen zijn alweer voorbij. Hoe kijk jij hierop terug? Met welk gevoel ging jij wel of niet naar de stembus? En wat vind jij van de uitkomst?

De wereld polariseert, dat wisten we al langer. Amerika, Rusland en China zitten al lang niet op dezelfde lijn. Maar wij in Nederland, waren kampioen in het “polderen”. Vrij vertaald: in goed overleg en met wederzijds respect tot een overeenkomst komen. Hier waren we trots op. Maar waar is in Nederland het respect gebleven? Kunnen we nog trots zijn op “ons” land? De behoefte bekroop mij om mijn overwegingen te delen en voorzichtig een oplossing te brengen. Een oplossing waarbij de MKB ondernemer het voorbeeld is en de ruimte gaat nemen en krijgen om stap voor stap Nederland als voorbeeldland te laten zijn hoe het ook kan.

Op mijn netvlies heb ik een aantal voorbeelden van gedrag waar ik treurig van wordt: 6 politieagenten die een weerloze man in Middelburg op de grond stevig vasthouden, de debatten van onze Nederlandse politici waarbij er alleen maar tegen elkaar gepraat wordt, de deprimerende persconferenties van Mark Rutte en Hugo de Jonge, voetballers Dumfries en Tadic die op het veld tegen elkaar tekeer gaan,…..en zo zijn er nog vele momenten te bedenken. Wat is er in Nederland gebeurd dat agenten zo fel reageren? Wat is er gebeurd dat tijdens een debat geen ruimte is om te luisteren of verbinding te zoeken en dat zelfs asociaal gedrag getoond wordt? Wat is er gebeurd dat persconferenties alleen maar meer angst inboezemen en vooral restricties gecommuniceerd worden? Wat is er gebeurd dat zelfs onze sporthelden het slechtste van zichzelf laten zien?

En wat is er gebeurd dat we dit allemaal accepteren? Wat is er gebeurd dat het lijkt alsof we dit normaal vinden? Wat is er gebeurd dat we als maatschappij steeds meer op dezelfde wijze reageren naar elkaar: asociaal, afwijzend en bekrompen? En dit terwijl wij “homo sapiens” toch intelligente wezens zijn en met onze kennis en kunde alles kunnen maken en creëren!

Momenteel ben ik de memoires aan het lezen van Barack Obama over zijn Presidentsjaren. De titel van het boek heet: een beloofd land. Obama is volgens mij een zeer inspirerend man die volgens mij oprecht een mooi Amerika voor zich zag en vooral op zoek was (en is) naar verbinding. Verbinding dat zo ver weg was, zoals hij schetste tijdens zijn verkiezingsperiode. En wat gebeurde er tijdens zijn Presidentsjaren. Het is, zover ik het verhaal interpreteer, tenenkrommend hoeveel tegenwerking Obama kreeg. Hij werd President aan de vooravond van de financiële crisis. Een betere periode om juist verbinding te creëren zou je denken. Maar helaas is niets minder waar. Alle, volgens mij zeer goed bedoelde, voorstellen werden door politici van de oppositie afgewezen. De media vond het veel interessanter om veel kritiek te uiten dan steun te geven. En steeds meer mensen uitten hun onbegrip. De worsteling van Obama en zijn team is pijnlijk, maar tegelijk een inspiratiebron. Een conclusie in het boek van Obama is het accepteren dat voorstellen slechts voor een klein gedeelte uiteindelijk doorgevoerd kunnen worden. Ik lees dat alles veel energie vroeg van Obama en zijn team. Als lezer voel je de teleurstelling. Maar als ik dan naar het groter geheel kijk, word ik toch enthousiast. Waarom? Accepteren dat zelfs de President van Amerika niet voor elkaar krijgt wat hij wilt, betekent volgens mij juist niet dat er nooit iets zal veranderen. Ik zou liever de conclusie maken dat verandering niet van één individu afhankelijk is. Gelukkig, toch? Maar moeten we dan blijven leven met polarisatie, agressie en angst?

De energie, inspiratie en positiviteit die ik haal uit de huidige tijd en de verhalen van Obama, zijn dat ik zelf mijn keuzes kan maken. Niemand heeft direct invloed op de wereld zoals zij vandaag is (zelfs Obama niet), maar wel hoe zij of hij ermee omgaat. We kunnen kiezen om mee te doen in de teneur van angst, teleurstelling en agressiviteit of we kunnen de andere kant kiezen. Een kant van optimisme, energie en vrijheid. Vrijheid met acceptatie dat de situatie nu is zoals zij is. En hoe wil ik dan reageren? Ik wil reageren vanuit kracht, vitaliteit en met een missie. Een missie om “gewoon lekker te leven”. En toen moest ik denken aan alle MKB ondernemers. Daar ligt de kans op verandering! Het mooie is dat deze bedrijven geleid worden door gepassioneerde ondernemers en een team aanvoeren die klein genoeg is om de verandering echt te laten gebeuren. Dus als jij als MKB ondernemer het goede voorbeeld geeft, zal je zien dat jouw team daarin meegaat. En dat betekent dat jouw team jullie klanten, leveranciers, samenwerkingspartners en zelfs hun gezinnen thuis zullen besmetten met het positieve virus. Het virus van een “gewoon lekker leven”.

Wat is hiervoor nodig? Als ondernemer weten wie je bent en wat je wilt! Vervolgens energie hebben om aan de slag te gaan en ten slotte voldoende geld om de dingen te kunnen doen die je wilt. Maak jouw plan! Wees het voorbeeld en ken het plan van je medewerker. Help jouw medewerker met zijn of haar plan. Zie verschillen als overeenkomst, ofwel sta open voor andere gedachtes of meningen. Ga niet automatisch in de verdediging, want juist die andere gedachtes kunnen je verder brengen. Door dit te doen inspireer je de ander hetzelfde te doen. Jij als MKB ondernemer hebt zoveel invloed op je omgeving en ik geloof dan ook in de wet van de aantrekkingskracht. Straal jij positiviteit, energie en wilskracht uit? Dan ga je realiseren wat je wilt en zullen anderen je volgen. Stap voor stap zal de olievlek van de inspirerende MKB ondernemer groeien totdat Nederland het voorbeeldland is voor de wereld. Niet door het gedrag van de huidige politici, CEO’s, aanvoerders, maar door jullie als MKB ondernemers: de motor van een nieuw Nederland. De motor die verbindt i.p.v. polariseert. Een motor die inspireert i.p.v. demoraliseert en een motor die dromen laten uitkomen i.p.v. de kop indrukken. Dit is wat wij met Gewoon Lekker Leven beogen te realiseren. Doe jij mee?

Hoeveel ondernemers spreek ik die ogenschijnlijk (maatschappelijk) succesvol zijn? Velen. Ben jij ook zo’n ondernemer: Hard werken, volledig verantwoordelijkheid nemen en gefocust op omzet en marge? Maar vind je het echt leuk? Is dit het leven wat je zo graag wilde leven?

De laatste tijd stel ik regelmatig de vraag: zou je je kinderen adviseren je bedrijf over te nemen? Wat is het gemiddelde antwoord denk je? Nee, is het eerlijke en tegelijk harde antwoord. Wat zeg je namelijk met dit antwoord? Volgens mij zeg je dat je je kinderen een ander leven gunt, ofwel dat je zelf niet volledig gelukkig bent met het leven als ondernemer zoals je nu leeft.

Waar zit de oorzaak? Veel gehoorde antwoorden zijn dat ondernemerschap te veel tijd vraagt waardoor er een disbalans ontstaat tussen privé en zakelijke tijd, of dat ondernemers aangeven veel te “moeten” en veel taken hebben die ze eigenlijk niet leuk vinden. Een ander veel gehoord antwoord is het gevoel te hebben altijd het goede voorbeeld te moeten zijn en vaak “alleen” te staan in het bedrijf. Veel ondernemers klagen over tijdsdruk, hectiek en stress. Wat doet dat met hun “gewoon lekker leven”. Een 6 of kleine 7 geven ze dan als cijfer voor hun leven. Vroeger op school wellicht prima, maar voor het leven?

Het belangrijkste gemis lijkt zingeving te zijn. Waarom doe ik wat ik doe? Wat vind ik leuk te doen? Hebben mijn inspanningen waarde? Als ik later terugkijk op mijn leven…zou ik dan dezelfde keuzes maken?

De werking van ons brein zorgt dat we voelen, denken en handelen vanuit geautomatiseerde programma’s. De gedachtes van gisteren zijn de gedachtes van vandaag. Veranderen vraagt om andere gedachtes en dat past dus niet bij dit mechanisme. Logisch dat we blijven hangen in ons huidig voelen, denken en handelen. Zeker ook als we beseffen dat veranderen betekent een stap te moeten maken naar het “onbekende” en ons brein deze stap zal saboteren, omdat het brein een enorme afkeer hiervoor heeft.

Dankbaar voor de recente  inzichten vanuit de wetenschap die laat zien hoe ons brein werkt en tevens laat zien dat we onze gevoelens, gedachtes en handelen kunnen veranderen!

Hoe dan, hoor ik velen zeggen. Allereerste dogma die ik adviseer te doorbreken: laat los dat je het alleen moet doen. Ondernemerschap vraagt flexibel zijn en kennis, kunde en ervaring hebben op vele gebieden. Hoe zorg je dat je op de juiste manier reageert, communiceert en handelt? Werk met een klankbord en bij voorkeur een klankbord die begrijpt hoe de hersenen werken. Dit klankbord kan zorgen dat je vanuit een ander perspectief kan denken en daarmee zorgt dat je niet in dezelfde valkuilen stapt. Dit klankbord kan zorgen dat je je niet alleen hoeft te voelen op momenten dat het lastig is en je altijd vertrouwen kan hebben, omdat je een “backup of secure base” hebt, zoals sommige klanten van ons noemen.

Dit in combinatie met het feit dat je wel degelijk kan veranderen, is de versie van wie jij wilt zijn dus bereikbaar. Een interessante reis die vooral leuk en bereikbaar is als je het samen doet. Durf te investeren in jezelf, gun jezelf de steun om “gewoon lekker te leven” en wordt de ondernemer, partner, ouder, vriend,…..die je graag wilt zijn. Gewoon lekker leven….om later geen spijt te hebben. Het is tijd voor actie, maak je keuze, juist nu! Ondernemer: onderneem!

Interessante onderzoeken laten zien dat deels thuiswerken verfrissend kan werken en goed is voor focus, creativiteit en efficiency. Maar wat zijn de gevolgen van “full time” thuis werken? Wat zijn de gevolgen voor werkplezier en productiviteit? En belangrijker: wat kan ik als leidinggevende doen om betrokkenheid te behouden en/of te creëren?

Laat ik bij het antwoord enkele hersenwetten toepassen. En dan begin ik bij een belangrijke veroorzaker waardoor de letterlijke “afstand” met de thuiswerker ook een figuurlijke wordt. Angst werkt drie keer sterker in ons brein dan liefde, dankbaarheid of blijdschap. Logisch dus eigenlijk dat leidinggevenden bij gedwongen thuiswerken van het team vanuit angst regeren. Dit is biologisch bepaald! Dus het brein denkt en handelt vanuit angst wat betekent dat het logisch is dat stresshormonen aangemaakt worden bij de vragen: is mijn teamlid echt aan het werk? Hoeveel uur zou er gewerkt worden? Zal de kwaliteit van werken voldoende zijn? Men zegt dat er te veel werk is, maar is dat echt zo?

In het algemeen gesteld zijn leidinggevenden snel geneigd te denken dat thuis onvoldoende productief gewerkt wordt. Hierop wordt bewust en onbewust gestuurd waardoor communicatie al snel gebeurd vanuit wantrouwen i.p.v. vertrouwen en vrijheid van werken omgezet wordt in een “gevangenis” van regels, lijstjes en deadlines.

Vanuit de biologische werking van het brein een logische reactie, maar natuurlijk dodelijk voor werkplezier, effectiviteit en zingeving. Door te beseffen hoe ons brein werkt, kunnen we deze natuurlijke werking ombuigen en in ons voordeel veranderen. Maak hierbij gebruik van andere hersenwetten! Graag bespreek ik er een paar.

Alles staat en valt volgens mij bij het fundament: de wet van intrinsieke motivatie. En of je nu thuiswerkt of niet, onze maatschappij is veelal financieel georiënteerd waardoor velen werken vanuit extrinsieke motivatie (lees geld) i.p.v. intrinsieke motivatie (lees zingeving en passie). Stel jezelf als leidinggevende vragen als: waarom doen we ons werk en waarom is dit belangrijk? Wie helpen we met ons product of onze diensten? Wie wordt er blij van? Zorg dat je eerst zelf intrinsiek gemotiveerd bent om met breinvriendelijke communicatie dit te achterhalen bij je team.

Waarom werkt jouw teamlid? Wat vindt hij of zij leuk en kan hij of zij goed? Intrinsiek gemotiveerde mensen willen resultaat behalen, omdat ze weten waarom ze iets doen en welke zinvolle betekenis hun werk heeft. Dan maakt het al veel minder uit waar het werk gebeurd! Zorg als leidinggevende dat je teamleden zelfbeschikkingsrecht hebben bij het uitvoeren van hun werk. Zorg dus dat ze voldoende vrijheid hebben om te bepalen hoe, waar en wanneer ze hun werk doen. Ik hoor je al denken: wordt het dan geen chaos? Dat hoeft niet! Als duidelijk is waarom gewerkt wordt, doelen gesteld zijn en duidelijke kernwaarden waaraan een ieder zich verbindt, kan vanuit die kaders gewerkt worden.

Is er dan gevaar van vereenzaming thuis? Uiteraard. Echter wees creatief. Hoe behoud je online contact? Als leidinggevende is het jouw taak hier creatief mee om te gaan. Organiseer bijvoorbeeld dagelijks een  “5 minuten” overleg om hoogte en dieptepunten te bespreken en realiseer je hierbij dat gedeelde smart halve smart is. Even 5 minuten samen kunnen klagen over lastige kinderen thuis, zorgt dat je al wat stress kwijt bent en je wat gemakkelijker verder kan. Steun elkaar, geef elkaar tips of bespreek anekdotes. Ook online is verbinding mogelijk, echter dat zijn we nog niet zo gewend. Als leidinggevende is het dus noodzakelijk te veranderen ook al wil het brein dat niet, want dat kost energie. Ook hierbij is bewustwording de eerste en belangrijkste stap. Weet hoe jouw brein werkt, dan weet je ook hoe het brein van jouw teamleden werkt.

Leven vanuit vertrouwen is voor ons brein moeilijker dan vanuit wantrouwen, maar geeft zoveel meer voldoening en resultaat. Iedereen kan dit leren, echt! Laten we het met elkaar eens zijn dat de intentie van ieder mens positief is (alhoewel dit soms lastig te begrijpen is). Een aanrader hierbij is het boek te lezen van Rutger Bregman met als titel “de meeste mensen deugen”. Een ander interessant boek welke ik jaren geleden las is de “Dreammanager”. Het verhaal gaat over een schoonmaakbedrijf die jaarlijks te maken heeft met een hoog verzuim en mensen die uit dienst gaan. Een interessante vraag die één van de leidinggevende stelde was: hoe komt het dat ongeveer 10-15% van onze medewerkers wel al langer in dienst zijn? Laten we het ze zelf vragen, was het simpele antwoord. En wat bleek: een van de antwoorden luidde: “als ik hier nog enkele jaren werk, ben ik de eerste persoon in de familie die een eigen huis kan kopen”. Daarom ga ik elke dag met plezier naar het werk. Het kan ook zijn dat het werk dromen van mensen kunnen faciliteren. Ken jij de dromen en doelen van jouw mensen? Misschien een goed idee om daar eens te starten en kijken wat jouw bedrijf daarin kan betekenen.

Zoals simon Sinek stelt in de “golden circle”: “begin with why”. En achterhaal niet alleen de “waarom” van je eigen bedrijf, maar ook de “waarom” van je teamleden. Voeg daar breinkennis aan toe, werk vanuit een bedrijfsstrategie op één A4 en resultaten zullen als logisch gevolg ontstaan.  Uiteraard niet alleen toepasbaar binnen het MKB, maar uiteraard ook binnen de sport, schoolwezen, het gezin, etc. Gewoon Lekker Leven = ook Gewoon lekker Werken.

Personeel: een zegen of een last?

(en welk verschil kan inzicht in de werking van ons brein hebben)

Uit onderzoek van Gallup (Amerikaans onderzoeksbureau) blijkt in 2017 dat slechts 15 procent van de werknemers wereldwijd zich betrokken voelt bij hun werk. In West-Europa is de betrokkenheid nog lager (10%). 1.3 miljoen Nederlanders hebben burn out klachten als gevolg van werkstress. Vele ondernemers klagen over personeel: ze zijn niet te vinden of ze doen niet het werk wat ze van hen verwachten. Kortom: frustratie, hoge kosten en verlies aan energie. Kan het anders?

Plan

Een interessante vraag waarbij ik regelmatig aan ondernemers de vraag stel wat hun plan is m.b.t. personeel:

• Hoe trek je nieuw personeel aan?
• Hoe bind je je personeel?
• Meet je of je personeel blij is met het werk en de werkomgeving?

Een veelzeggend antwoord is dat vele ondernemers wel “ongeveer” een plan hebben, maar slechts een enkeling heeft een uitgewerkt plan op papier! En als er dan al een plan is, is deze vaak gebaseerd op een 2 jaarlijks (pop) gesprek welke weinig inspirerend is.

Ja zeggen en nee doen

De urgentie van de aanwezigheid van een plan is vaak evident. Maar hoe stel je dan zo’n plan op? Waar zou een dergelijk plan op gebaseerd moeten zijn? Interessant is om te begrijpen hoe ons brein werkt. Immers: als wij begrijpen hoe ons brein werkt, weten we automatisch hoe het brein van ons personeel werkt! En daar kunnen we natuurlijk ons voordeel mee doen, want daar gaat het vaak fout! We denken te begrijpen wat een ander denkt, vindt of gaat doen, maar in de praktijk blijkt iets heel anders. Een van de basisinzichten vanuit de werking van ons brein is dat 95 tot 98% van ons gedrag geautomatiseerd is. Ja zeggen betekent dus niet automatisch ja doen! Met alle mogelijke frustraties als gevolg. Je kunt het de ander dus niet kwalijk nemen als hij of zij ja zegt, maar door geautomatiseerd gedrag nee doet! Met dit inzicht hoef je dus niet boos of gefrustreerd te raken. En wat heeft dit inzicht voor gevolgen? Als we boos worden, maken we stresshormonen aan. Deze hormonen zorgen dat we (nog) minder toegang hebben tot onze intelligentie en de kans dat we iets “verkeerds” zeggen of doen, vergroot enorm. Daarbij zijn deze hormonen besmettelijk dus de kans dat onze gesprekspartner ook boos of gefrustreerd raakt, is groot. Bedenk zelf maar wat de gevolgen zijn voor het plezier in het werk, het aantal fouten wat wordt gemaakt en de klanttevredenheid.

Hersenwetten

Bovenstaande is slechts één inzicht van de vele in de werking van ons brein. Er bestaan universele “hersenwetten”. Als je je als ondernemer of leidinggevenden hieraan houdt, zal het resultaat enorm zijn. Benieuwd naar deze wetten en wat deze voor jou en jouw organisatie kunnen betekenen? Regelmatig organiseren wij “rond de tafel” sessies met als onderwerp: breinkennis als basis voor succesvol ondernemerschap. Wees van harte welkom om eens deel te